Tonya Butler (taxminan 1980-yilda tugʻilgan) – amerikalik sportchi, u kollej futbol klubida maydonda gol urgan birinchi ayoldir. Butler bu muvaffaqiyatni 2003-yil 13-sentabrda Milliy atletika assotsiatsiyasining (NCAA) II divizionida qatnashayotgan West Alabama Tigers universiteti jamosida oʻynaganida amalga oshirdi. U, shuningdek, Georgia Southern uchun ayollar jamosida oʻynagan.

Faoliyati

tahrir

Oʻrta maktabda

tahrir

Butler Jorjiya shtatining Fayettevil shahrida oʻsgan va u yerda Riverdale oʻrta maktabi jamosida oʻynagan. U oʻninchi sinfda oʻqib yurganida, klubda maktab oʻquvchisi sifatida maydonga tushgan[1]. Ikkinchi kurs talabasi sifatida Butler sakkizta gol urishdan yettitasini va 31 ta qoʻshimcha balni 28 tasini golga aylantirdi va Kleyton va Genri grafliklari uchun butun hudud boʻyicha 1-raqamli ayol futbolchiga aylandi va AAA sinfidagi butun shtat jamoasi uchun faxriy unvonga sazovor boʻldi[2].

Butler oʻnta gol urishdan beshtasini va 23 ta qoʻshimcha balni 20 tasini kichik futbolchi sifatida amalga oshirdi[3]. U Riverdeyldagi karyerasini 165 jami ochko bilan yakunladi va Riverdeylda toʻplagan ochkolari boʻyicha ikkinchi oʻrinni egalladi[3]. Maydondagi oʻyini uchun Butler 1998-yilgi AAA toifasidagi barcha shtat futbol jamoasiga, Jorjiya sport yozuvchilari uyushmasi tomonidan tanlangan birinchi ayol futbolchi boʻldi[3].

Kollejda

tahrir

Oʻrta maktabning katta yilida Butler Markaziy Michigandan IA boʻlimida va I-AA boʻlimidagi yigirmadan ortiq maktablar uning oʻyinaga qiziqish bildirdi[4]. 1999-yil yanvar oyida Butler Oʻrta Jorjiya kollejida bosh murabbiy Rendi Pippin jamosida oʻynashini eʼlon qildi va 1999-yil 3-fevralda futbol stipendiyasini olish shartnomani imzoladi[5][6]. Imzolanish Butlerni davlat maktabida futbol stipendiyasini qoʻlga kiritgan birinchi ayolga aylantirdi[6]. Oʻrta Jorjiyadagi ikki yillik faoliyati davomida Butler 42 ta qoʻshimcha balning 36 tasini va Warriors uchun bitta gol urishga muvaffaq boʻldi[7]. Oʻrta Jorjiya shtatida ilmiy darajani qoʻlga kiritgandan soʻng, u boshqa joyda oʻrinbosar sifatida raqobat qilish uchun hech qanday stipendiya taklifini olmadi[7]. Butler Janubiy Jorjiyaga borib, u yerda futbol oʻynadi va 2003-yilda kollejni tugatdi[8].

Janubiy Jorjiya kollejini tugatgandan soʻng, Jorjiya kollejining sobiq bosh murabbiyi, hozirda Gʻarbiy Alabamada bosh murabbiy boʻlgan Rendi Pippin Butlerga Tigers uchun oʻrinbosar sifatida xizmat qilish uchun stipendiya taklif qildi[9]. Ikki yillik tanlov muddati qolganida, u aspirant sifatida oʻqishga kirdi va Tigers 2003 mavsumida boshlangʻich oʻrinni egalladi[9]. Mavsumning birinchi oʻyinida Butler birinchi chorakda 9:41 qolganida Stillmanga qarshi 27 metrlik maydonda gol urishga muvaffaq boʻldi[9]. Dastlab NCAA tomonidan tasdiqlanmagan boʻlsa-da, ularning barcha vaqtlardagi rekordlarida farqlanmagan boʻlib, keyinchalik Butler kollej futbol oʻyinida maydonga gol urgan birinchi ayol ekanligi tasdiqlandi[10][11].

Butler 2003 va 2004-yilgi mavsumlarda Gʻarbiy Alabamada oʻynagan. Faoliyati davomida u 39 yard uzunlikdagi zarba bilan 19 ta maydondan 13 tasini va 53 tadan 48 tasini qoʻshimcha nuqta urinishlarida amalga oshirdi. Uning 2003-yilgi mavsumda toʻplagan jami 50 ochkosi jamoani boshqargan va u Gʻarbiy Alabamadagi har ikki yilida maxsus jamoalar sardori etib tayinlangan. Butler, shuningdek, 2004-yilda Butun Koʻrfaz Janubiy akademik konferensiyasi nomini oldi va 2005-yilda psixologiya va maslahat boʻyicha magistrlik darajasini oldi. 2006-yil yanvar oyida uning Gʻarbiy Alabamadagi dubulgʻasi, trikotaji va qalpoqlari Indianapolisdagi NCAA chempionlar zalida sportchi talaba sifatida erishgan yutuqlari eʼtirof etilgan holda namoyish etildi.

Butler 2010-yilgi mavsum davomida Livan vodiysi kollejidan Brittani Rayan yangi belgini oʻrnatganida, 87 ball bilan kollej futbolchisi tomonidan eng koʻp ochko toʻplash boʻyicha rekordchi edi[12].

Manbalar

tahrir
  1. Awtrey, Stan. Riverdale debuts with female kicker. The Atlanta Journal-Constitution (6-sentabr 1996-yil), s. 4D.
  2. Lee, Michael. Getting her kicks in; Butler's earning fame for skill, not gender. The Atlanta Journal-Constitution (21-avgust 1997-yil), s. 1E.
  3. 3,0 3,1 3,2 „All-State list boasts first female“. The Augusta Chronicle. Associated Press (25-dekabr 1998-yil). Qaraldi: 26-noyabr 2011-yil.
  4. Newberry, Paul. „Georgia kicker wants to blaze trail for female football players“. The Seattle Times. Associated Press (1-noyabr 1998-yil). Qaraldi: 26-noyabr 2011-yil.
  5. Carvell, Michael. Butler will kick at Middle Georgia. The Atlanta Journal-Constitution (23-yanvar 1999-yil), s. 1E.
  6. 6,0 6,1 Carvell, Michael. Middle Georgia signs Butler. The Atlanta Journal-Constitution (4-fevral 1999-yil), s. 6D.
  7. 7,0 7,1 Towers, Chip. Female kicker unsigned but not discouraged. The Atlanta Journal-Constitution (9-fevral 2001-yil), s. 2C.
  8. Rosen, Karen. Pioneer still gets her football kicks. The Atlanta Journal-Constitution (17-oktabr 2003-yil), s. 8D.
  9. 9,0 9,1 9,2 Carroll, Andrew. „UWA's Tonya Butler aims for NCAA history“. The Tuscaloosa News (14-sentabr 2000-yil), s. C1. Qaraldi: 26-noyabr 2011-yil.
  10. „Feat accompli“. Sports Illustrated. SI.com (13-sentabr 2003-yil). Qaraldi: 26-noyabr 2011-yil.
  11. McIntyre, Jeff. „Girl power!“. TimesDaily (4-noyabr 2004-yil). 4-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-noyabr 2011-yil.
  12. Vecsey, George. „Kickers form bond and find sorority“. The New York Times (8-oktabr 2010-yil). Qaraldi: 26-noyabr 2011-yil.