Toukan (lotincha: Ramphastos) — qushlar turkumining Ramphastinae kenja turkumiga mansub qushlar turkumi. U 11 turni oʻz ichiga oladi. Ularning barchasi Markaziy va Janubiy Amerikaning tropik oʻrmonlarida yashaydi. Ular asosan turli mevalar bilan oziqlanadi.[1]


Ilmiy tasniflashUshbu tasnifni tahrirlash
Olam: Qushlar

Toukanlarning o‘lchamlari (Pteroglossus inscriptus) 130 g (4,6 oz) va 29 sm (11 duym), toko toukan (Ramphastos toco), 680 g (1,50 funt) va 63 sm (25 duym) gacha o‘zgarib turadi. Ularning tanalari qisqa (oddiy qargʻa bilan solishtirish mumkin) va ixchamdir. Quyruq yumaloq boʻlib, uzunligi yarmidan tananing butun uzunligigacha oʻzgarib turadi. Boʻyni qisqa va qalin. Qanotlari kichik, chunki ular oʻrmonda yashovchi qushlar boʻlib, ular faqat qisqa masofalarni bosib oʻtadi.[2]

Tasniflash

tahrir

Xalqaro tabiatni muhofaza qilish ittifoqi (IUCN) maʼlumotlariga koʻra, toukanlar jinsiga quyidagi turlar va kichik turlar kiradi:[3]

  • Sariq tomoqli tukan Ramphastos ambiguus (Swainson, 1823)
    • R.a. abbreviatus (Cabanis, 1862)
    • R.a. ambiguus (Swainson, 1823)
    • Qoʻngʻir tukan R. a. Swainsonii (Guld, 1833)
  • Ariel toukan Ramphastos ariel (Vigors, 1826)
  • Ramphastos brevis (Meyer de Schauensee, 1945)
  • Limonsimon tomoqli toukan Ramphastos citreolaemus (Gould, 1844)
  • Moviy yuzli toukan Ramphastos culminatus (Gould, 1833)
  • Cuvier toucan Ramphastos cuvieri (Vagler, 1827)
  • Qizil koʻkrakli toukan Ramphastos dicolorus (Linnaeus, 1766)
  • Kamalak toukan Ramphastos sulfuratus (Lesson, 1830)[4]
    • R. s. brevicarinatus (Gould, 1854)
    • R. s. sulfuratus (Lesson, 1830)
  • Katta toukan Ramphastos toko (Statius Muller, 1776)
    • R.t. albogularis (Cabanis, 1862)
    • R.t. toco (Statius Muller, 1776)
  • Oq koʻkrakli toukan Ramphastos tucanus (Linnaeus, 1758)
    • R.t. inka (Guld, 1846)
    • R.t. tukanus (Linnaeus, 1758)
  • Ramphastos vitellinus (Lixtenshteyn, 1823)

Tarqalishi

tahrir

Toukanlarning yashash joyi neotropiklar, Janubiy Meksikadan, Markaziy Amerika orqali, Janubiy Amerikadan janubdan Argentinagacha choʻzilgan. Ular asosan pasttekislik tropiklarida yashaydi, ammo Andigena turkumiga mansub togʻ turlari And togʻlarida baland togʻlarda moʻtadil iqlimida ham yashaydi. Koʻpincha toukanlar oʻrmon turlari boʻlib, asosiy oʻrmonlar bilan cheklangan. Ular ikkinchi darajali oʻrmonlarga yem-xashak uchun kiradilar, lekin asosan koʻpayish uchun yetarlicha katta teshiklari boʻlgan katta eski daraxtlari boʻlgan oʻrmonlarda yashaydi. Toukanlar, ayniqsa, suv boʻylab zaif tarqalgan va Gʻarbiy Hindistonga yetib bormagan. Yagona oʻrmondan tashqarida yashovchi toukan toko toukan boʻlib, u oʻrmon chetlari va ochiq oʻrmonli savannalarda uchraydi.

Manbalar

tahrir
  1. Meyers, Marc André; Chen, Po-Yu; Lin, Albert Yu-Min; Seki, Yasuaki (2008-01-01). "Biological materials: Structure and mechanical properties". Progress in Materials Science. 53 (1): 1–206. doi:10.1016/j.pmatsci.2007.05.002. ISSN 0079-6425.. 
  2. Wheelwright, Nathaniel T. (1 January 1991). "How Long do Fruit-Eating Birds Stay in the Plants Where They Feed?" (PDF). Biotropica. 23 (1): 29–40. doi:10.2307/2388685. JSTOR 2388685.. 
  3. Remsen, J.V. Jr.; Hyde, Mary Ann; Chapman, Angela (1993). "The Diets of Neotropical Trogons, Motmots, Barbets and Toucans". The Condor. 95 (1): 178–92. doi:10.2307/1369399. JSTOR 1369399.. 
  4. Sezen, U.U. (2009). "Proximity is not a proxy for parentage in an animal-dispersed Neotropical canopy palm". Proc Biol Sci. 276 (1664): 2037–2044. doi:10.1098/rspb.2008.1793. PMC 2677255. PMID 19324791..