Tsalenjixa munitsipaliteti

Tsalenjixa ( gruzincha: წალენჯიხის მუნიციპალიტეტი , Ċalenjixis municiṗaliṫeṫi ) — Gruziyaning Samegrelo-Zemo Svaneti viloyatidagi tuman. Uning asosiy shahri-Tsalenjixa. Tsalenjixa munitsipaliteti Enguri va Chanistskali daryolari vodiylarida joylashgan, umumiy maydoni 646,7 km2, aholisi 26158 kishini tashkil etadi (2014). Munitsipalitet tarkibiga 14 ta maʼmuriy birlik kiradi, jumladan,2 ta Tsalenjixa va Jvari shaharlari ham

Tarixi

Tsalenjixa va uning atrofi g'arbiy gruzin qabilalarining asl manzilgohi bo'lgan.

Tarixiy manbalarda ko'rsatilishicha, shaharcha hududida odamlar tosh va bronzadan yasalgan mehnat qurollaridan foydalanilgangan davrlarda ham yashashgan. Aynan o'sha paytlardan beri Tsalenjixa hududida g'arbiy gruzin qabilalari yashab kelmoqda.Ushbu hudud va daryo "Chelenjixa", "Tsendixa" Tsalenjixa nomlari bilan ko'rsatilgan.

X—XI asrlarda Tsalenjixa muhim aholi punkti boʻlib hisoblangan, buni esaTransfiguratsiya cherkovi kabi katta va muhim cherkovning aynan shu hududda joylashgani ham tasdiqlaydi. Shu vaqtdan boshlab Tsalenjixaning ahamiyati asta-sekin o'sib boshladi,shuningdek,XIII-XIV asrlarga kelib Tsalenjixa Dadianiyaning bosh qarorgohiga aylandi. Bu yerda ularning hashamatli saroylari, xazinalari va taxminlarga ko'ra, ajdodlar qabri ham bo'lgan. XIV asrda Odishaning eng muhim yeparxiyalaridan birini Tsalenjixaga ko'chirishi uning ahamiyatini yanada oshishiga sabab bo'lgan. Yepiskop markazining Tsalenjixaga ko'chirilishi shahardagi keng ko'lamli qurilish ishlarining boshlanishiga , shuningdek, Tsalenjixa cherkovining XIV asrda Vamek Dadiani (1384-1396) davrida qayta ta'mirlanishiga olib keldi.

^[1]

2001-yilda Lia qishlog'i Lia radiologik avariya joyi hisoblangan.^[2]

Tarixiy joylari

Kuakantsaliya roki

Tsalenjixa sobori

Tsalenjixa sobori
Gamajissixe xarobalari
Katsxara qal'asi
Samikao g'ori
Episkop cherkovi
Jagiri qal'asi
Muqaddas Barbara cherkovi
Uluriya qal'asi
"Mamukia minorasi"
"Dilakirse" qal'asi
Skuri qal'asi xarobalari
Lesale qal'asi xarobalari
Jgali konussimon minorasi
Jgali shahridagi Aziz Nikolay cherkovi
Xochdagi Muqaddas Xudoning Onasi cherkovi
Omune qal'asi-minorasi

Siyosati

Tsalenjixa shahar assambleyasi ( gruz. წალენჯიხის საკრებულო) — Tsalenjixa munitsipalitetidagi vakillik organi hisoblanadi. Kengash muntazam ravishda sessiyalarda yig'ilib, turli kodekslarga o'zgartirishlar kiritish, kommunal xizmatlar, soliqlar, shahar byudjeti, shahar hokimiyati nazorati va boshqa shu kabi masalalarni ko'rib chiqadi. Tsalenjixa Sakrebulo har to'rt yilda saylanadi. Oxirgi saylov 2021-yil oktyabr oyida bo'lib o'tdi.^[3]

Tsalenjixa shahri hukmron “Gruziya orzusi” partiyasi qo‘lga kirita olmagan yettita munitsipalitetdan biri edi. Bir necha urinishlardan so'ng, muxolifat partiyalari UNM, For Georgia va Lelo Sakrebulo raislari kelishib oldilar, to'rt hafta o'tgach, qo'shni Chxorotsqu munitsipaliteti ham xuddi shunday muzokara yo'lini tanladi.^[4]

Partiya		Partiyadagi o'rinlar soni
	Gruziya orzusi	11
	Birlashgan milliy harakat	11
	Gruziya uchun	3
	Lelo	1
	Mustaqil *	1
* Jorjiya uchun ajratilgan ^[5]

Mahalliy saylov natijalari

Munitsipal Assambleya

Partiya		Partiyalar ro'yxati			Saylov okrugi			Jami </br> o'rindiqlar	+/–
Partiya		Ovozlar	%	O'rinlar	Ovozlar	%	O'rindiqlar	Jami </br> o'rindiqlar	+/–
	Birlashgan milliy harakat	5439	37,78	7			4	11	</img> 8
	Gruziya orzusi	5008	34.79	7			4	11	</img> 13
	Gruziya uchun	2730	18.96	3			1	4	Yangi
	Lelo	482	3.35	1				1	Yangi

	Yevropa Gruziyasi </br>	310	2.15						</img> 2
	Patriotlar ittifoqi	107	0,74						</img> 1
	Mehnat partiyasi	102	0,71						▬</img>
	Aghmashenebeli strategiyasi	95	0,66						▬ </img>
	Yangi siyosiy markaz - Girchi	75	0,52						Yangi
	Boshqa partiyalar	47	0,36
Yaroqsiz/bo'sh ovozlar
Jami		14 395	100	18			9	27
Ro'yxatga olingan saylovchilar/saylov ishtirokchilari		28 737	51.11
Manba: MSK

Mayor

Andoza:Election results

Munitsipal Assambleya 2017-2021

Partiya		O'rinlar(30)	Joriy shahar assambleyasi
	Gruziya orzusi	24
	Birlashgan milliy harakat	3
	Yevropa Gruziyasi	2
	Patriotlar ittifoqi	1

Taniqli shaxslar

Meliton Kantariya (1920-1993) - Sovet Armiyasining gruzin serjanti, 1945-yil 30-aprelda Reyxstag tepasida Sovet bayrog'ini ko'targan.
Terenti Graneli (1897-1934) - taniqli gruzin shoiri.
Aneta Dadeshkeliani (1872-1922)-gruzin shoiri, pedagog va ijtimoiy islohotchi.
Nikoloz Shengelaia (1903-1943) - sovet gruzin rejissyori.
Leo Kiacheli (1884-1963) - gruzin yozuvchisi, qissa yozuvchisi va jurnalisti.
Badri Kvaratsxeliya (1965-yilda tug'ilgan) – sobiq gruziyalik futbolchi.
Givi Kvaratsxeliya (1979-yilda tug'ilgan) – gruziyalik nafaqadagi futbolchi.
Georgi Tsurtsumiya (1980-yilda tug'ilgan)–yunon-rum kurashi boʻyicha erkaklar oʻrtasida 2004-yilgi Yozgi Olimpiya o'yinlarida 120 kg vazn toifasida qatnashgan va kumush medalni qo'lga kiritgan.
Xvicha Kvaratsxeliya (2001-yilda tug'ilgan) - gruziyalik professional futbolchi, Italiya A Seriyasining SSC Napoli va Gruziya terma jamoasida yarim himoyachisi sifatida faoliyat yuritadi.

Yana qarang

Gruziyadagi munitsipalitetlar ro'yxati (mamlakat)

Manbalar

↑ „Ისტორია“.
↑ The radiological accident in Lia, Georgia.. Vienna: International Atomic Energy Agency, 2014. ISBN 978-92-0-103614-8. OCLC 900016880.
↑ „Protocol elected municipal council members and mayors 2021“ (ka). CESKO Central Election Commission. Qaraldi: 2022-yil 3-mart.^{[sayt ishlamaydi]}
↑ „Opposition Elects Chair in Hung Tsalenjikha Sakrebulo“ (en). Civil.ge (2022-yil 20-yanvar). Qaraldi: 2022-yil 20-yanvar.
↑ „Two Sakrebulo Members Quit Gakharia’s Party in Contested Municipalities“ (en). Civil.ge (2021-yil 29-oktyabr). Qaraldi: 2022-yil 20-yanvar.

Havolalar

Jorjiya tumanlari, Statoids.com

[1] „Ისტორია“.

[:0-2] The radiological accident in Lia, Georgia.. Vienna: International Atomic Energy Agency, 2014. ISBN 978-92-0-103614-8. OCLC 900016880.

[gevote21-3] „Protocol elected municipal council members and mayors 2021“ (ka). CESKO Central Election Commission. Qaraldi: 2022-yil 3-mart.^{[sayt ishlamaydi]}

[4] „Opposition Elects Chair in Hung Tsalenjikha Sakrebulo“ (en). Civil.ge (2022-yil 20-yanvar). Qaraldi: 2022-yil 20-yanvar.

[5] „Two Sakrebulo Members Quit Gakharia’s Party in Contested Municipalities“ (en). Civil.ge (2021-yil 29-oktyabr). Qaraldi: 2022-yil 20-yanvar.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]