Uchburchak alfa (Alpha Tri, α Trianguli, α Tri) — uchburchak yulduz turkumidagi ikki yulduz. Bir nechta anʼanaviy nomlar mavjud: Ras Al Muthallah (yoki Mothallah) va Caput Trianguli[1].

Spektral tasnifga koʻra, bu tizim F5III dan F6IV gacha tayinlangan[2]. „IV“ yoki " III " yorqinligi bilan asosiy komponent subgiant yoki gigant hisoblanadi. Komponentlar kunning har bir 1,736 massasining umumiy markazi atrofida aylanadi[3]. Asosiy yulduz tezroq aylanayotganligi sababli, u yassilangan sferoid shaklini oladi[4].

Oʻrtacha koʻrinadigan yulduz kattaligi +3.42 ga teng, yulduzni yalangʻoch koʻz bilan koʻrish imkonini beradi[5]. Uchburchak alfa Beta-dan keyin yulduz turkumida ikkinchi eng yorqin yulduzdir.Parallaks oʻlchovlari boʻyicha tizim yerdan 63,3 yorugʻlik yili (19,4 parsek) masofada joylashgan. A — 6,288 K komponentining tashqi qobigʻining samarali harorati, F sinfining yulduzlari uchun sariq-oq rang beradi. Yulduzning radiusi Quyosh radiusidan taxminan uch baravar katta. Yoshi 1,6 milliard yil deb baholanadi.

Ismlar va etimologiya

tahrir
  • Ras al Muthallah (yoki Mothallah) nomi arabcha rảs ạlmtẖltẖ raʼs al-muḸallaẸ „uchburchakning tepasi“ va lotin tiliga tarjima qilinganda Kaput Trianguli soʻzlaridan kelib chiqqan.
  • a Tri UR sifatida belgilangan. BAR. RA „The Wolf“ va MULda „plow plantator“ tavsifi bilan yangilangan. APIN, bu yerda „Plow“ yozuvidan keyin, Triangulum va Gamma Andromedae yulduz turkumining nomi.
  • Beta Trianguli bilan birgalikda bu yulduzlar Al Mīzān deb atalgan, yaʼni arabchadan tarjima qilinganda „Oʻlchov nuri“ degan maʼnoni anglatadi.

Manbalar

tahrir
  1. van Leeuwen, F. Validation of the new Hipparcos reduction(ingl.) // Astronomy and Astrophysics. — EDP Sciences, 2007. — November (vol. 474, no. 2). — P. 653—664. — DOI:10.1051/0004-6361:20078357. — Bibcode:2007A&A...474..653V. —
     
    Arxiv

    0708.1752

    .
  2. Wilson, Ralph Elmer (1953), General catalogue of stellar radial velocities, Carnegie Institution of Washington, Bibcode:1953QB901.W495.....
  3. Abt, Helmut A. (2009), „MK Classifications of Spectroscopic Binaries“, The Astrophysical Journal Supplement, 180 (1): 117–118, Bibcode:2009ApJS..180..117A, doi:10.1088/0067-0049/180/1/117 {{citation}}: Unknown parameter |month= ignored (yordam)
  4. Balachandran, Suchitra (1990), „Lithium depletion and rotation in main-sequence stars“, Astrophysical Journal, Part 1, 354: 310–332, Bibcode:1990ApJ...354..310B, doi:10.1086/168691 {{citation}}: Unknown parameter |month= ignored (yordam)
  5. Schröder, C.; Reiners, J. H. M. M.; Schmitt (2009), „Ca II HK emission in rapidly rotating stars. Evidence for an onset of the solar-type dynamo“, Astronomy and Astrophysics, 493 (3): 1099–1107, Bibcode:2009A&A...493.1099S, doi:10.1051/0004-6361:200810377 {{citation}}: Unknown parameter |month= ignored (yordam)

Havolalar

tahrir