UnionPay — 2002 yilda tashkil etilgan xalqaro toʻlov tizimi. Xitoy Davlat kengashi va Xitoy Xalq banki tashabbusi bilan yaratilgan. Uning aksiyadorlari 200 dan ortiq moliyaviy tashkilotlardir. 2015-yilda amalga oshirilgan to‘lovlar hajmi bo‘yicha u Visa va Mastercard’dan o‘zib ketdi va dunyodagi eng yirik to‘lov tizimiga aylandi, biroq to‘lovlarning atigi 0,5 foizi Xitoydan tashqarida amalga oshiriladi.

UnionPay
Turi Davlat tashkiloti, Toʻlov tizimi
Tarmogʻi Moliyaviy xizmatlar, bank ishi
Qachon asos solingan 2002-yil
Joylashuvi Xitoy Xitoy Xalq Respublikasi, Shanxay, Pudun tumani
Vebsayti unionpayintl.com/ru/

Logotip tahrir

UnionPay logotipi 2001-yilda ishlab chiqilgan. Unda ikkita iyeroglif tasvirlangan. Birinchisi „pul“, ikkinchisi — „birlashma“ degan maʼnoni anglatadi. U ingliz tiliga UnionPay deb tarjima qilingan[1].

Tarixi tahrir

 
UniionPay binosi. Shanxay.
  • 2001-yil — UnionPay logotipi yaratildi.
  • 2002-yil — China UnionPay — „Xitoy bank kartalari birlashgan kompaniyasi“ tashkil etildi. Xitoyning savdo va sanoat banki tomonidan kartochkalar markazi tashkil etildi.
  • 2004-yil — UnionPay kartalari Gonkongda qabul qilina boshlandi.
  • 2005-yil — UnionPay kartalari AQShda qabul qilina boshlandi.
  • 2010-yil — UnionPay chiqarilgan plastik kartalar soni boʻyicha dunyoda birinchi oʻrinni egalladi[2].
  • 2011-yil — Xitoy toʻlov operatsiyalari uyushmasi tashkil etildi.
  • 2012-yil — Shanxayda UnionPay International tashkil etildi[1].
  • 2015-yil — UnionPay tranzaktsiyalar soni boʻyicha Visa tizimini ortda qoldirib dunyoda birinchi oʻrinni egalladi[3].

2018-yil oxiriga UP kartalarining global muomaladagi ulushi 45 foizni tashkil etdi, bu 2017-yilga nisbatan 1 foizga koʻpdir [4] .

2019-yil dekabr oyi holatiga ko‘ra, UnionPay to‘lov kartalari dunyoning 177 dan ortiq mamlakatlarida qabul qilinmoqda[5], 58 mamlakat banklari UnionPay kartalarini chiqarmoqda [6].

UnionPay Oʻzbekistonda tahrir

Toshkentda 2016-yil 20-iyunda „Oʻzbekistonda UnionPay xalqaro kartalari ekvayringi (toʻlovlarga qabul qilish) boʻyicha loyiha taqdimoti“ boʻlib oʻtdi. Loyiha tashkilotchilari sifatida Yagona umumrespublika protsessing markazi va Oʻzbekiston Milliy Banki qatnashdi[7]. Taqdimotda UnionPay prezidenti Shi Venchao boshchiligidagi tashkilot delegatsiyasi ishtirok etdi[8]. Ushbu loyiha UnionPay kartalarini Oʻzbekiston hududida mahalliy toʻlov tizimi — Uzcard tarmogʻiga ulangan 190 mingdan ortiq toʻlov-xizmat koʻrsatish nuqtalarida (terminal va bankomatlarda) ishlatish imkonini beradi[9].

2021-yil 22-martdan boshlab UnionPay kartalari Oʻzbekiston hududida mahalliy toʻlov tizimi — HUMO tarmogʻiga ulangan toʻlov-xizmat koʻrsatish nuqtalarida (terminal va bankomatlarda) qabul qilina boshladi[10].

Hozirgi kunda UnionPay kartalarini Oʻzbekistonda quyidagi banklar chiqarayapti[11]:

Bank nomi Karta turi
Agrobank Uzcard-UnionPay
Aloqabank Uzcard-UnionPay
Asia Alliance Bank UnionPay Classic
Davr Bank UnionPay Classic
Uzcard-UnionPay
Hamkor Bank UnionPay Classic
Uzcard-UnionPay
Invest Finance bank UnionPay Classic
Ipak Yoʻli banki UnionPay Exchange
UnionPay Classic
UnionPay Gold
UnionPay Classic kontaktsiz karta
UnionPay Platinum
Mikrokreditbank Uzcard-UnionPay
Orient Finans bank UnionPay Classic
Oʻzsanoatqurilishbank UnionPay Gold
Poytaxt bank Uzcard-UnionPay
Qishloq Qurilish Bank UnionPay Classic
Savdogarbank Uzcard-UnionPay
Universalbank Uzcard-UnionPay
Xalq banki Uzcard-UnionPay

Manbalar tahrir

  1. 1,0 1,1 „UnionPay в мире платежных систем“. 2020-yil 22-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 10-yanvar.
  2. Visa sdala pozitsii China UnionPay (Wayback Machine saytida 2015-04-04 sanasida arxivlangan) // Bankir.Ru, 15 avgusta 2011  
  3. „Все о UnionPay“. 2020-yil 4-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 10-yanvar.
  4. „Позиции UnionPay укрепляются. Национальные системы продолжают экспансию?“. 2019-yil 7-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 10-yanvar.
  5. „List of Countries/Regions accepting UnionPay Cards“. 2022-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 7-mart.
  6. „UnionPay в 2019 году обеспечит прием своих карт по всей России“. 2019-yil 23-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 10-yanvar.
  7. „UNIONPAY БУДЕТ ПОДКЛЮЧЕНА К СИСТЕМЕ UZCARD“ (2016-yil 21-iyun). Qaraldi: 2022-yil 11-avgust.
  8. „В Узбекистане появится китайская платежная система UnionPay“ (2016-yil 14-iyun). Qaraldi: 2022-yil 11-avgust.
  9. „Карты UnionPay будут доступны в платежной системе Uzcard“ (2016-yil 20-iyun). Qaraldi: 2022-yil 11-avgust.
  10. „HUMO UnionPay kartalarini qabul qilishni boshladi“ (2021-yil 23-mart). Qaraldi: 2022-yil 11-avgust.
  11. „UnionPay to'lov tizimi kartalari: nima uchun kerak va qaysi banklardan olish mumkin?“ (2022-yil 13-iyun). Qaraldi: 2022-yil 11-avgust.