Vengriya — Kanada munosabatlari
Vengriya — Kanada munosabatlari Vengriya va Kanada oʻrtasidagi ikki tomonlama diplomatik munosabatlardir.
Tarixi tahrir
1800-yillarning boshlarida birinchi vengriyalik muhojirlar Kanadaga kelishgan va asosan Ontario provinsiyasi va Kanada preriyalarida joylashganlar. 1867-yilda Kanada konfederatsiyaga aylandi, Vengriya Avstriya bilan birlashdi va Avstriya-Vengriya imperiyasini tashkil etdi. Oʻsha davrda Kanada va Avstriya-Vengriya oʻrtasidagi barcha rasmiy aloqalar London orqali amalga oshirilgan[1].
1914-yil avgustda Britaniya imperiyasi Avstriya-Vengriya va Germaniya imperiyasiga qarshi urush eʼlon qildi. Kanadaliklar va inglizlar Birinchi jahon urushi paytida markaziy kuchlarga qarshi birgalikda kurashdilar[2]. 1918-yilda urush tugaganidan keyin Vengriya mustaqil davlatga aylandi. Ikkinchi Jahon urushi paytida (1939-1945) Kanada va Vengriya qoʻshinlari Markaziy Yevropa operatsiyasi paytida bir-biriga qarshi kurashdilar. Urush tugagandan soʻng Vengriya Xalq Respublikasiga aylandi: 1948-yildan 1952-yilgacha Kanadaga 12 000 venger qochqinlari kelgan[1].
1956-yildagi Vengriya qoʻzgʻolonidan soʻng, 30 000 dan ortiq venger mamlakatni tark etib, Kanadaga koʻchgan, bu esa oʻz hududidan boshpana bergan kam sonli davlatlardan biriga aylandi[3]. 1964-yilda Kanada va Vengriya Xalq Respublikasi rasmiy ravishda diplomatik munosabatlar oʻrnatganlar. 1965-yilda Kanada birinchi elchisini Budapeshtga tayinladi. 1989-yilda Vengriya sotsialistik davlat boʻlishni toʻxtatdi va 1990-yil iyul oyida Sovet qoʻshinlari mamlakatni tark etdi. Ushbu voqealardan keyin Vengriya-Kanada munosabatlari jadal rivojlana boshladi: mamlakatlar rahbarlari tomonidan bir necha marta yuqori darajadagi tashriflar amalga oshirildi[4][5].
2014-yilda Kanada va Vengriya diplomatik munosabatlarning 50 yilligini nishonladi[6]. Kanadada venger ildizlariga ega 300 000 ga yaqin odamlar yashaydi[1].
Savdo aloqalari tahrir
2015-yilda mamlakatlar o‘rtasidagi tovar ayirboshlash hajmi 706 mln AQSH dollarini tashkil etgan[7]. Kanadaning Vengriyaga eksporti: elektrotexnika, transport vositalari, plastmassa, optik va tibbiy asbob-uskunalar. Vengriyaning Kanadaga eksporti: mashinalar, farmatsevtika mahsulotlari, elektr jihozlari, transport vositalari, optik va tibbiy asbob-uskunalar[4]. Kanadaning Linamar kompaniyasi (mamlakatdagi eng yirik avtomobil kompaniyalaridan biri) Vengriyada shoʻba korxonasiga ega boʻlib, unda 2300 mahalliy aholi ishlaydi. 2016-yil oktyabr oyida Kanada va Yevropa Ittifoqi keng qamrovli iqtisodiy va savdo bitimini imzoladilar[8].
Diplomatik missiyalar tahrir
- Vengriyaning Ottavada elchixonasi va Torontoda bosh konsulligi[9].
- Kanadaning Budapeshtda elchixonasi bor[10].
Manbalar tahrir
- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Hungarian Canadians“. 2018-yil 19-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 14-sentyabr.
- ↑ „Veterans Affairs Canada: The Conflict Begins“. 2018-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 14-sentyabr.
- ↑ „Hungarian Immigration to Canada“. 2018-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 14-sentyabr.
- ↑ 4,0 4,1 „Canadian-Hungary Relations“. 2018-yil 9-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 14-sentyabr.
- ↑ „Lester B. Pearson and Canadian External Affairs: Hungary“. 2021-yil 14-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 14-sentyabr.
- ↑ „Canada-Hungary Diplomatic Relations Celebrate 50 Years“. 2018-yil 8-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 14-sentyabr.
- ↑ „Canadian Trade Commission Service: Hungary — Market Overview“. 2018-yil 27-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 14-sentyabr.
- ↑ „The signing of the free trade agreement between the European Union and Canada is in Hungary’s interests“. 2018-yil 9-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 14-sentyabr.
- ↑ „Embassy of Hungary in Ottawa“. 2019-yil 15-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 14-sentyabr.
- ↑ „Embassy of Canada in Budapest“. 2018-yil 5-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 14-sentyabr.