Viktor Fedorovich Shelokov (1912-yil 14-sentyabr, Verxneuralsk – 1986-yil 17-mart, Toshkent[1][2]) – Ulugʻ Vatan urushi qatnashchisi, katta leytenant, Fuqarolik havo flotining (Fuqaro havo floti) Moskva maxsus maqsadli havo guruhining uchuvchisi, SSSR Aviatsiya sanoati vazirligining 84-sonli aviatsiya zavodining sinovchi uchuvchisi.

Viktor Fedorovich Shelokov
Щелоков Виктор Федорович 1955-04
Tavalludi 14-sentyabr 1912-yil
Verxneuralsk, Rossiya imperiyasi
Vafoti 17-mart 1986-yil(1986-03-17)
(73 yoshda)
Toshkent, SSSR
Fuqaroligi SSSR bayrogʻi SSSR
Unvoni Katta leytenant
Jang/urush Ikkinchi jahon urushi

Hayoti tahrir

Viktor Fedorovich 1912-yil 14-sentyabrda Verxneuralsk shahrida (Ural viloyati, Rossiya) kambagʻal hunarmand tikuvchi oilasida tugʻilgan. U 12 yoshida fermaga ishga kirgan. Yozda ishlab, qishda oʻqigan. 1924-yilda otasi Fyodor Ivanovich Shelokov vafot etganidan keyin, katta akasi Mixail bilan poyabzal doʻkonida shogird boʻlib ishlagan. U 16 yoshida Beloretskka joʻnadi. 6-sinf maʼlumoti bilan Beloretsk temir yoʻliga yetkazib beruvchi boʻlib ishga kirdi. Keyin u temir yoʻl deposida ishladi va 1931-yil aprelgacha Beloretsk temir yoʻl stantsiyasida navbatchining yordamchisi boʻldi.

19311933-yillarda 1930-yilda tashkil etilgan Saratov viloyati Balashov shahridagi Fuqaro havo flotining 3-qoʻshma uchuvchilar va aviatsiya texniklari maktabida kursant boʻlgan. Kollejni tugatgandan soʻng, u Novosibirskdagi Fuqarolik havo floti bosh boshqarmasining Gʻarbiy Sibir boshqarmasiga (ZSU fuqaro havo floti) yuborildi. U yerda Petropavlovsk qishloq xoʻjaligi aviatsiyasi otryadiga qoʻshildi. U ushbu aviatorlar guruhidan 1936-yil fevralida Sogʻliqni saqlash Xalq Komissarligi aviatsiyasiga (tez tibbiy yordam aviatsiyasi) oʻtib, Novosibirskda qoldi. Novosibirsk shahrida xizmat qilgan davrida Viktor Fedorovich oila qurdi, qiz farzandli boʻldi.

Viktor Shelokov 1938-yil bahorida havo tez tibbiy yordam xizmatidagi lavozimini saqlab qolgan holda Oʻzbekiston fuqaro havo floti direksiyasiga (Toshkent) sanitariya aviatsiyasi parvozi komandiri lavozimiga oʻtdi. II toifali uchuvchi malakasini oldi va 1940-yil fevral oyida Oʻzbekiston fuqaro havo floti boshqarmasining 249-sanitariya otryadi komandirining parvoz boʻlimiga oʻrinbosari boʻldi. Keyinchalik Toshkentdan tez tibbiy yordam samolyoti uchuvchisi sifatida Finlandiya urushi uchun qoʻmondonlik topshiriqlarini bajarishga yuborilgan. SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1940-yil 21-maydagi qarori bilan „Jasorat uchun“ medali bilan taqdirlangan. Toshkentda ishlagan davrida Fuqaro havo floti davlat boshqarmasi boshligʻining 1940-yil 23-sentabrdagi 270-sonli qarori bilan „Uchish texnikasini mukammal egallagani uchun“ „Fuqaro havo floti“ koʻkrak nishoni bilan taqdirlangan.

Ulugʻ Vatan urushi boshlanishi bilan V.F.Shelokov Fuqarolik havo floti Bosh boshqarmasining 1941-yil 4-iyuldagi 235-sonli buyrugʻi bilan Moskva maxsus maqsadli havo guruhi (MAON) ixtiyoriga yuborildi. Leningrad jangida ishtirok etdi[3].

Fuqaro havo flotining kadrlar boʻyicha bosh boshqarmasining 1943-yil 15-maydagi 125-son buyrugʻi bilan Li-2 samalyoti komandiri V. F. Shelokov Aviatsiya sanoati xalq komissarligining 84-sonli aviatsiya zavodiga doimiy ishlash uchun oʻtkazildi. Urushdan oldin Moskva viloyatining Ximki shahrida joylashgan ushbu samolyot zavodi Toshkentga koʻchirildi.

U 1986-yil 17-martda Toshkent shahrida vafot etgan va Doʻmbrobod qabristoniga dafn etilgan.

Adabiyotlar tahrir

  • Сборник Воздушный мост над Ладогой. — Л.: Лениздат, 1984, — 256 с. — Тираж 25 000 экз.
  • А. Ю. Белорусова (внучка лётчика, командира воздушного корабля Петра Колесникова). Лётчики особого назначения / ведущий редактор Е. Кравченко, технический редактор Т. Тимошина, дизайн обложки Д. Бобешко, вёрстка А. Филатов,. — М.: АСТ, 2019. — С. 158ф, 159. — 704 с. — (Фронтовой дневник (новое оформление)). — 2000 экз. — ISBN 9785171163129. ISBN 9785179830443

Manbalar tahrir