Vilma Bánky
Tavalludi 9-yanvar 1901-yil[1]
Vafoti 18-mart 1991-yil(1991-03-18)
(90 yoshda)
Los Angeles, Kaliforniya, A. Q. S.h.
Fuqaroligi AQSh va Mojariston
Kasbi Aktrisa
Faoliyat yillari 1919-1933
Turmush oʻrtogʻi
Rod La Rocque
(turm. 1927; uning vafoti 1969)

Vilma Banky (qizlik familiyasi — Vilma Koncsics [2], 1901-yil 9-yanvar — 1991-yil 18-mart) — venger-amerikalik ovozsiz kino aktrisasi. Uning aktyorlik faoliyati Budapeshtda boshlangan. Keyinchalik Fransiya, Avstriya va Germaniyada ishlagan boʻlsa-da, Banky Rudolph Valentino bilan Amerikaning "The Eagle" va "The Son of the Sheikh" filmlaridagi rollari va Ronald bilan bir nechta romantik jamoalar uchun mashhur boʻlgan.

Yoshlik

tahrir

Banky 1901-yil 9-yanvarda[2] Avstriya-Vengriyaning Nagydorog shahrida Yanos Banky Koncsics va Katalin Ulbert oilasida tug‘ilgan. Uning otasi Frans Jozeph Avstriya-Vengriya imperiyasida byuro boshligʻi edi. Tugʻilganidan koʻp oʻtmay otasi politsiya serjanti sifatida Budapeshtga koʻchirildi va oila esa boshqa joyga koʻchirildi. Ular uchta farzand boʻlishgan — katta akasi Gyula va singlisi Gizella. Oʻrta maktabni tugatgandan soʻng, Banky stenograf boʻlib ishlash uchun kurslarni oldi, ammo biroz muddatdan soʻng filmda rol oʻynashni taklif qilishdi. 

Karyera

tahrir
 
„The Dark Angel“ filmidan, 1925-yil

U „Vengriya rapsodiyasi“ deb tan olindi va amerikalik tomoshabinlar orasida darhol xit boʻldi. "Nyu-York Tayms" gazetasi oʻzining birinchi AQSh filmi "The Dark Angel" (1925) haqidagi sharhida Hillary Trent haqida bir qancha fikrlar aytadi[3].

Banky "The Eagle" (1925) va "The Son of the Sheikh" (1926) filmlarida ovozsiz kino yulduzi Rudolph Valentino bilan birga ijro etadi. Xabarlarga koʻra, Valentino Vilmaga qiziqib qolgan va uni filmlarda bosh xonim sifatida tanlagan. U, shuningdek, bir qator sevgi hikoyalarida, jumladan, "The Dark Angel" va "The Winning of Barbara Worth" filmlarida Ronald Colmanga qarshi chiqdi. Odatda, uning qalin venger urgʻuli ovozining paydo boʻlishi bilan uning martabasi qisqarishiga olib keldi, deb taʼkidlanadi, shuningdek, uning oʻzida ham filmlarga qiziqish yoʻqola boshlaydi va Rod La Rocque bilan yashashni va shunchaki uning xotini boʻlishni xohladi. 1928-yilga kelib, u bir necha yil ichida nafaqaga chiqish niyatini eʼlon qildi.

Shaxsiy hayot va oʻlim

tahrir
 
Banky va eri Rod La Rocque 1927-yilda

Banky 1927-yilda aktyor Rod La Rocque turmushga chiqdi. Ular 1969-yilda vafotigacha turmushda boʻlishdi. Er-xotinning farzandlari boʻlmagan[4].

Banky 1991-yil 18-martda 90 yoshida yurak-oʻpka etishmovchiligidan vafot etdi, ammo uning oʻlimi haqidagi xabar keyingi yilgacha eʼlon qilinmadi. Xabar qilinishicha, u hayotining soʻnggi yillarida hech kim uning oldiga kelmaganidan xafa boʻlgan va advokatiga uning oʻlimi haqida hech narsa aytmaslikni buyurgan[5]. Uning kuli erining kuli sochilgan dengizga sochildi. 

Kino sanoatiga qoʻshgan hissasi uchun Banky 1960-yilda Gollivud shon-shuhrat xiyobonida kinofilmlar yulduzini oldi. Uning yulduzi Gollivud bulvari 7021 da joylashgan[6].

Filmografiya

tahrir
Yil Sarlavha Rol Izohlar
1919-yil Im letzten Augenblick
1921-yil Veszélyben a pokol Aurora
Tavaszi szerelem
Galatea Galathea
1922-yil Schattenkinder des Glücks Helen Blaas
Kauft Mariett-Aktien
Halott szerelme, AA Halott szerelme Muqobil sarlavha: Das Auge des Toten
1923-yil The Portrait Muqobil sarlavha: L’image
1924-yil letzte Stunde, DieDie letzte Stunde Mabel Muqobil sarlavha: Hotem Potemkin
verbotene Land, DasDas verbotene Land Muqobil sarlavha: Das Leben des Dalay Lama
Zirkuskönig, DerDer Zirkuskönig Ketty Muqobil nom: King of the Circus
The Wonderful Adventure Bessy Ferguson Muqobil sarlavha: Das schöne Abenteuer
1925-yil Dark Angel, TheThe Dark Angel Kitty Vane Lost film
Soll man heiraten? Muqobil sarlavha: Intermezzo einer Ehe in sieben Tagen
Eagle, TheThe Eagle Miss Mascha Troekouroff Vilma Banky deb hisoblangan
1926-yil Son of the Sheik Yasmin, André'sning qizi Vilma Banky deb hisoblangan
Winning of Barbara Worth, TheThe Winning of Barbara Worth Barbara Worth
1927-yil Night of Love, TheThe Night of Love Princess Marie
The Magic Flame Bianca, sanʼatkor Lost film, garchi birinchi besh gʻaltakning mavjudligi haqida mish-mishlar mavjud
Dame von Paris, DieDie Dame von Paris Muqobil sarlavha: The Lady from Paris
1928-yil Two Lovers Donna Leonora de Vargas Toʻliq boʻlmagan film
Awakening, TheThe Awakening Marie Ducrot Lost film
1929-yil This Is Heaven Eva Petrie
1930-yil A Lady to Love Lena Shultz
Sehnsucht jeder Frau, DieDie Sehnsucht jeder Frau Mizzi
1933-yil Rebel, TheThe Rebel Erika Leroy Yakuniy film roli

Manbalar

tahrir
  1. National Archives of Hungary: microfilm 30790, image 291, fiche 3.
  2. 2,0 2,1 Hungarian civil registration document from Nagydorog, available through LDS records; film number 1793002 Items 4-5
  3. The New York Times Directory of Film, 'The Dark Angel' film review by Mordaunt Hall, 12 October 1925, p. 17, Arno Press and Random House, USA, 1971
  4. „Vilma Banky, Hollywood Star With Short but Influential Career“. The New York Times (1992-yil 12-dekabr). Qaraldi: 2017-yil 13-mart.
  5. Donnelley, Paul. Fade To Black: A Book Of Movie Obituaries, 2nd, Omnibus Press, 1 June 2003 — 108-bet. ISBN 0-7119-9512-5. 
  6. „Hollywood Walk of Fame - Vilma Bánky“. walkoffame.com. Hollywood Chamber of Commerce. 2016-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 13-noyabr.