Vydūnas
Wilhelm Storost, taxallusi Vilius Storostas-Vydūnas (1868-yil 22-mart — 1953-yil 20-fevral) — asosan Vydūnas nomi bilan tanilgan, prussiya-litvalik[2] oʻqituvchi, shoir, gumanist, faylasuf va yozuvchi, Kichik Litvadagi Prussiya Litva milliy harakatining yetakchisi, Sharqiy Prussiyadagi teosofik harakat yetakchilaridan biri[3][4][5][6].
| Vilius Storostas-Vydūnas | |
|---|---|
 Vydūnas 1930-yilda | |
| Tavalludi |
22-mart 1868-yil Jonaten, Prussiya qirolligi |
| Vafoti |
20-fevral 1953-yil (84 yoshda) Detmold, Gʻarbiy Germaniya[1] |
| Fuqaroligi | Litva |
| Turmush oʻrtogʻi | Klara Füllhase |
Biografiyasi
tahrirStorostlar oilasi Sharqiy Prussiyada qadimiy oila boʻlib, Wilhelm Prussiya Qirolligida joylashgan Heydekrug yaqinidagi Jonaten (litvacha:Jonaičiai) qishlogʻida tugʻilgan. Wilhelm Storost uning nemis pasportidagi ism boʻlib, Vilimas yoki Vilius Storostas esa oʻzi, uning oilasi va boshqa litvaliklar tomonidan ishlatiladigan litvacha shakli edi. Taxminan 40 yoshida familiyasiga „Vydūnas“ taxallusi sifatida qoʻshilgan. Storost Klara Füllhase bilan turmush qurgan.
Sovet qoʻshinlari bosib olinganda Sharqiy Prussiyaning deyarli barcha aholisi singari u ham haydalgan va bir muddat qochqinlar lagerida yashagan. Gʻarbiy Germaniyaning Detmold shahrida vafot etgan[7] . Vydūnas taxallusi bilan tanilgan Vilgelm Storost bu nomni oʻzining falsafiy va ruhiy missiyasining bir qismi sifatida ataylab tanlagan. Uning nevarasi Jürgen Storostning soʻzlariga koʻra, Wilhelm doʻsti Viktor Falkenhahnga „Vydūnas“ nomi u uchun muhim ekanligini tushuntirgan. U „pavydūnas“ (hasad qiluvchi odam) emas, balki „vydūnas“ (barchaga yaxshilik tilovchi shaxs) sifatida koʻrinishni xohlardi. Bu tanlov uning antroposofiyaga sodiqligini aks ettirgan.
Vydūnas eski Litva dinida faol boʻlgan. Biroq, u butparastlik dinining tiklanishini na oʻziga shaxsiy, na litvaliklarga maqsad sifatida qoʻymagan. U diniy emas milliy lider boʻlib qolishni xohlagan. Uning axloqiy taʼsiri odatiy siyosiy rahbar yoki yozuvchi boʻlish bilangina chegaralanmagan. Keyingi biograflar uni Hindiston milliy yetakchilari, jumladan, Rabindranat Tagor yoki Mahatma Gandi bilan solishtirgan.
Vydūnas axloqiy vegetarian edi va oʻzining axloqiy tanlovlari haqida bir nechta insholar yozgan[8].
Vydūnas Litva Yozuvchilar uyushmasi tomonidan Nobel mukofotiga nomzod boʻlgan[3][9].
Galereya
tahrir-
Vydūnas 200 litlik banknotda tasvirlangan (1997-yil chiqarilgan) -
Vydūnas uyda arfa chalmoqda -
Vydūnas 1931-yilda dafn marosimida nutq soʻzlamoqda
_on_200_LTL_banknote.png)
Manbalar
tahrir- ↑ Purvinas, Martynas (24 October 2016). "Vydūnas, Bitėnų kapinės ir Lietuva 1991-aisiais metais" (lt). Vydūnas, Bitėnų kapinės ir Lietuva 1991-aisiais metais. http://www.voruta.lt/martynas-purvinas-vydunas-bitenu-kapines-ir-lietuva-1991-aisiais-metais/.<!--->
- ↑ "Lietuvininkas Vydūnas" Dr. Algirdas Matulevičius. „Vydūnas – Mažosios Lietuvos istorikas“ (lt) (1993). 2007-yil 10-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 15-oktyabr.
- ↑ Welters, Linda. Folk Dress in Europe and Anatolia: Beliefs About Protection and Fertility. Berg Publishers, 1999 — 214 bet. ISBN 1-85973-287-9. „Lithuanian philosopher Vydunas“
- ↑ Prof. Kšanienė, Daiva (9 October 2003). "Vydūnas" (lt). Voruta. http://www.mazoji-lietuva.lt/article.php?article=158. Qaraldi: 16 October 2007.Vydūnas]]
- ↑ Bradūnas, Kazys (1979). "A conversation with Tomas Venclova". Lituanus 25 (3). http://www.lituanus.org/1979/79_3_05.htm. Qaraldi: 16 October 2007.Vydūnas]]
- ↑ „Auf den Spuren von Vydunas“ (de). detmold.de (2018-yil 4-aprel).
- ↑ „Žymių žmonių pasisakymai apie gyvūnų išnaudojimą“. Animal Rights Lithuania. 2009-yil 12-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 7-dekabr. (in Lithuanian)
- ↑ Genys, Arvydas (2000). "Laisvės ir literatūros hipostazės". Mokslo Lietuva (4). http://ic.lms.lt/ml/206/laisves.htm. Qaraldi: 7 September 2007.Vydūnas]]