Xochsimon Gorechavka, yoki xoch shaklli Gorechavka, yoki kesishgan bargli Gorechavka (lotincha: Gentiana cruciata) — Gorechavkalar oilasi, Gorechavka sinfiga mansub koʻp yillik oʻtsimon oʻsimliklarning bir turi[1].

Botanik tavsifi

tahrir
 
Xochsimon Gorechavka. Yan Kopsning Flora Batava kitobidan botanik illyustratsiyasi, 1800-1934

20-50 sm balandlikda, qalin, qisqa, jigarrang ildizpoyali koʻp yillik oʻtsimon oʻsimlik. Poyasi yakka, zich bargli. Poya barglari uzunchoq, qarama-qarshi turgʻun. Gullar poyaning tepasida, yuqori barglarning qoʻltigʻida joylashgan. Gulkosaning ichi koʻk, tashqarisi kulrang-yashil. Mevasi koʻp urugʻli koʻsakdir. Iyun-avgust oylarida gullaydi.

U chekkalarda, oʻtloqlarda, butalar chakalakzorlari orasida oʻsadi[2].

Tarqalish hududi

tahrir

Rossiyada u Gʻarbiy Sibirda, Kavkazda oʻsadi. Chet elda Yevropa va Markaziy Osiyoda tarqalgan.

Tibbiyotda qoʻllanishi

tahrir

Tibbiyotda u ishtahani ochuvchi va ovqat hazm qilishni yaxshilovchi vosita sifatida, shuningdek, axiliya va dispeptik alomatlar bilan kechadigan ovqat hazm qilish buzilishi holatlarida qoʻllanadi.

Manbalar

tahrir
  1. Об условности указания класса двудольных в качестве вышестоящего таксона для описываемой в данной статье группы растений см. раздел «Системы APG» статьи «Двудольные».
  2. Горечавка // Голубянки — Гродовка. — М. : Советская энциклопедия, 1952. — С. 85. — (Большая советская энциклопедия : [в 51 т.] / гл. ред. Б. А. Введенский ; 1949—1958, т. 12).

Adabiyotlar

tahrir
  • Гроссгейм А. А. Gentiana cruciata L. — Горечавка крестообразная // Флора СССР : в 30 т. / начато при рук. и под гл. ред. В. Л. Комарова. — М. ; Л. : Изд-во АН СССР, 1952. — Т. 18 / ред. тома Б. К. Шишкин, Е. Г. Бобров. — С. 568—569. — 802 с. — 3000 экз.

Havolalar

tahrir
  • Горечавка крестовидная: информация о таксоне в проекте «Плантариум» (определителе растений и иллюстрированном атласе видов).