Xrisipp (qadimgi yunoncha: Χρύσιππος) — qadimgi yunon mifologiyasidagi personaj[1]. Tantalning oʻgʻli[2] Pelopning noqonuniy oʻgʻli. Uning goʻzalligi tufayli Fiva shohi Lay uni sevib qoldi va Nemeadagi oʻyinlarda bir yigitchani oʻgʻirlab ketdi, keyin uning nomusiga tegdi[3]. Pelop Fivlarga urush bilan tahdid qilib, uni qaytarishni talab qildi. Boshqa bir hikoyaga koʻra, Lay uni aravada Fivaga olib borgan va u yerda Xrisipp oʻz joniga qasd qilgan[4]. Giginning soʻzlariga koʻra, uni Tesey oʻgʻirlab ketgan[5].

Afsonaning boshqa versiyasiga koʻra, Xrisipp Enomayning qizi Gippodamiyaning soʻziga kirib[6] Atrey va Fiest (yoki faqat Atrey[7]) tomonidan oʻldirilgan.

Buni Gesiod[8] tilga olgan boʻlishi mumkin. Ehtimol, Sofoklning „Gippodamiya“ tragediyasi boʻlgandir[9], lekin tragediyalar roʻyxatida u yoʻq. Xudoning mahbubi deb atalgan (xato boʻlishi mumkin)[10].

Yevripidning „Xrisipp“ tragediyasi, Diogenning „Xrisipp“ pyesasi, Likofronning, nomaʼlum muallifning va Aksiyning „Xrisipp“ tragediyalari va Strattidning „Xrisipp“ komediyasi qahramoni (ularning hech biri saqlanib qolmagan).

Manbalar

tahrir
  1. Mifi narodov mira. M., 1991-92. V 2 t. T.2. S.598
  2. Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka III 5, 5
  3. Elian. Pyostrie rasskazi XIII 5
  4. Afiney. Pir mudresov XIII 79, 602f // Primechaniya V. G. Boruxovicha v kn. Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka. L., 1972. S.167
  5. Gigin. Mifi 271
  6. Gigin. Mifi 85
  7. Platon. Kratil 395b
  8. Gesiod. Perechen jenщin, fr.190 M.-U.
  9. Kommentariy D. O. Torshilova v kn. Gigin. Mifi. SPb, 2000. S.105
  10. Kliment. Protreptik 33, 5