Yevrostat (Yevropa Statistika Idorasi; DG ESTAT) bu Lyuksemburg shahrining Kirchberg tumanida joylashgan Yevropa Komissiyasining Bosh Direktorati hisoblanadi. Yevrostatning asosiy vazifasi Yevropa Ittifoqi (YeI) institutlarini statistik maʼlumotlar bilan taʼminlashdan iborat. Shuningdek uning vazifalariga aʼzo davlatlar, qoʻshilishga nomzod boʻlgan va Yevropa Erkin Savdo Assotsiatsiyasi (EFTA) davlatlari oʻrtasidagi statistikani uygʻunlashtirish ham kiradi. Yevrostat bilan hamkorlik qiluvchi turli mamlakatlardagi tashkilotlar Yevropa Statistika Tizimi doirasida birlashtiriladi.

Yevrostat
Fayl:Stadtteilzentrum Kirchberg, rue Alphonse Weicker – 2006.jpg
Directorate-General haqida umumiy maʼlumot
Turi Statistika boshqarmasi
Shtab kvartira(lar) Kirchberg District Centre, Luxembourg City, Luxembourg
Directorate-General rahbarlari
Yuqori turuvchi departament Yevropa komissiyasi

Tashkilot

tahrir

Yevrostat 223/2009-sonli Yevropa Ittifoqi Nizomi (EC) asosida faoliyat yuritadi. 2019-yil dekabr oyida von der Leyen komissiyasining qasamyodidan beri Yevrostat Yevropa Ittifoqining Iqtisodiyot boʻyicha komissari Paolo Gentiloniga biriktirilgan[1].

Yevrostat Bosh direktori Mariana Kotzeva boʻlib, u ilgari Yevrostat Bosh direktori oʻrinbosari va Bolgariya Milliy Statistika Instituti Prezidenti boʻlgan[2][3].

Qoidalar

tahrir

2009-yil 11-martda qabul qilingan Yevropa Parlamenti va Kengashining 223/2009-sonli Nizomi Yevropa statistikasi uchun huquqiy asosni belgilab bergan[4].

2015-yilgi 759/YEI Oʻzgartiruvchi Nizom Milliy Statistika Institutlari (NSI) rahbarlari Yevropa statistikasi uchun milliy darajadagi faoliyatlarni muvofiqlashtirishi va oʻz statistikasining metodlari, standartlari va protseduralarini belgilashi kerakligini belgilaydi[4].

Yevrostatning avvalgi nizomlari 2012/504/YEI sonli Yevrostat qarori va undan oldingi 97/281/EC sonli Yevrostat qaroridan iborat boʻlgan.

Asosiy statistik faoliyat yoʻnalishlari

tahrir

 

Yevropa mintaqalari boʻyicha YaIM. YeI oʻrtacha koʻrsatkichining foizi sifatida ifodalangan

Statistik ishlar

tahrir

Yevrostat statistik ishlari Mavzular va Submavzularga boʻlingan[5].

Umumiy va mintaqaviy statistika
  • Mintaqalar va shaharlar
  • Yer qoplami/foydalanish statistikalari (LUCAS)
  • Xalqaro hamkorlik
Iqtisodiyot va moliya
  • Milliy hisoblar (shu jumladan YaIM)
  • ESA kirish-chiqish jadvallari
  • Yevropa sektori hisoblari
  • Milliy hisoblarda pensiyalar
  • Hukumat moliyasi va EDP
  • Valyuta va foiz stavkalari
  • Uy-joy narxlari statistikasi
  • Xarid qobiliyati paritetlari (XQP)
  • Toʻlovlar balansi
  • Iqtisodiy globallashuv
Aholi va ijtimoiy sharoitlar
  • Aholi: demografiya, aholi prognozlari, aholini roʻyxatga olish, boshpana va migratsiya
  • Sogʻliqni saqlash
  • Taʼlim va oʻqitish
  • Mehnat bozori (shu jumladan Mehnat Kuchini Tadqiq qilish (LFS))
  • Daromad, ijtimoiy inklyuziya va turmush sharoitlari
  • Ijtimoiy himoya
  • Uy xoʻjaligi byudjeti tadqiqotlari
  • Yoshlar
  • Madaniyat
  • Sport
  • Jinoyatchilik va jinoiy adliya
  • Hayot sifati koʻrsatkichlari
  • Tenglik (yosh, gender va nogironlik)
  • Koʻnikmalar bilan bogʻliq statistika
Sanoat, savdo va xizmatlar
  • Strukturaviy biznes statistikasi
  • Qisqa muddatli biznes statistikasi
  • Turizm
  • Ishlab chiqarilgan tovarlar (Prodcom)
Qishloq xoʻjaligi va baliqchilik
  • Qishloq xoʻjaligi
  • Oʻrmonchilik
  • Baliqchilik
Xalqaro savdo
  • Tovarlar boʻyicha xalqaro savdo (Comext)
  • Xizmatlar boʻyicha xalqaro savdo

Yevrostat statistikalariga kirish

tahrir

Eng muhim statistik maʼlumotlar matbuot relizlari orqali ommaga taqdim etiladi. Ular har kuni ertalab soat 11:00 da Yevrostat veb-saytida eʼlon qilinadi. Shu vaqtdan boshlab, matbuot relizining mazmuni matbuot agentliklari tomonidan ommaga tarqatilishi mumkin.

Yevrostat oʻz statistik maʼlumotlarini internet orqali bepul tarqatadi va ularga internet orqali kirish mumkin boʻlgan statistik maʼlumotlar bazalarida joylashtirilgan. Statistikalar navigatsiya daraxtida ierarxik tarzda joylashtirilgan. Jadvallar statistikalarni interaktiv vosita yordamida olish mumkin.

Bundan tashqari, turli chop etilgan nashrlar internetda elektron shaklda bepul mavjud yoki EU Bookshop orqali chop etilgan shaklda olish mumkin. Faqat katta hajmdagi nashrlar chop etilgan nusxalar uchun haq olinadi.

2009-yil sentabr oyidan beri Yevrostat toʻliq elektron nashr qilish usulini, Statistics Explained formatini joriy qildi[6]. Bu Mediawiki ochiq kodli dasturiga asoslangan Wikipedia uslubidagi platforma boʻlib, tuzilma va navigatsiya jihatidan juda oʻxshash. Statistics Explained nafaqat tarqatish formati, balki Yevrostat Yearbook kabi asosiy nashrlarni yaratish uchun ishlatiladigan wiki ishchi platformasi ham hisoblanadi[7].

Tadqiqot maqsadlari uchun statistik maʼlumotlar

tahrir

Mikromaʼlumotlar, yaʼni statistika birligini aniqlashga imkon beradigan maʼlumotlar, qatʼiy maxfiy tarzda koʻrib chiqiladi. Turli anonimizatsiya qilingan maʼlumotlar toʻplamlari xavfsizlik talablariga qatʼiy rioya qilgan holda tasdiqlangan tadqiqot loyihalari uchun tadqiqot institutlariga taqdim etiladi.

Joylashuv

tahrir

Yevrostat 1998-yilda ochilganidan beri Lyuksemburg shahrining Kirchberg tumanining shimoli-sharqidagi Jozef Bech binosida joylashgan[8]. Bosh Direktorat 2023-yil fevral oyida birinchi bosqichi yakunlanishi kutilayotgan Kirchbergning Yevropa tumanidagi Jan Mone 2 binosiga koʻchirilishi rejalashtirilgan[8].

Manbalar

tahrir
  1. „Paolo Gentiloni“ (en). European Commission (2019-yil 12-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 30-mart.
  2. „Meet our acting director-general“. europa.eu. European Commission. 2017-yil 18-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 4-fevral.
  3. „Meet our Director-General“. europa.eu. European Commission. Qaraldi: 2018-yil 19-iyun.
  4. 4,0 4,1 „Eurostat and the European Statistical System - Statistics Explained“. Eurostat (2019-yil 26-aprel). Qaraldi: 2019-yil 26-iyun.
  5. „Browse statistics by theme - Eurostat“. ec.europa.eu. Qaraldi: 2019-yil 29-avgust.
  6. „Statistics Explained“. Epp.eurostat.ec.europa.eu (2017-yil 11-aprel). Qaraldi: 2012-yil 18-oktyabr.
  7. „Europe in figures - Eurostat yearbook 2010“. Eurostat (2011-yil 11-avgust). 2011-yil 12-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 26-iyun.
  8. 8,0 8,1 Management Plan 2019 (Report). Office for Infrastructure and Logistics in Luxembourg, European Commission. 19 December 2018. Ares(2018)6565888. https://ec.europa.eu/oil/doc/oil_mp_2019.pdf. Qaraldi: 28 January 2020.