Yunus Yulbarisovich Bikbov (boshqirdcha: Юныс Юлбарыҫ улы Бикбов, 1883 - 1942) - Boshqird milliy harakati rahbarlaridan biri, partiya va davlat arbobi, Boshqird hukumati raisi. Bir necha marta "boshqird millatchisi" sifatida qatag'on qilingan.

Yunus Yulbarisovich Bikbov
boshq. Юныс Юлбарыҫ улы Бикбов
Tavalludi 1883
Orenburg
Vafoti 1942
Qarag`anda, Qozog`iston
Fuqaroligi Rossiya Imperiyasi va SSSR
Partiyasi 1909-yildan sotsial-demokrat (eser)

Biografiyasi tahrir

1883-yilda Orenburg viloyati , Orsk tumani, 2- Usergan volostining Abulyais qishlog'ida tug'ilgan (hozirgi Boshqirdistonning Zianchurin tumani).

Dastlabki taʼlimni Yunus qishlogʻi madrasasida olgan, keyin rus maktabida oʻqigan. Maktabdan so'ng Orenburg gimnaziyasiga o'qishga kirdi va u yerda mahalliy sotsial-demokratik to'garak a'zosi, keyinroq Sotsialistik-inqilobiy partiya a'zosi bo'ldi.

1909-yilda Qozon universitetining huquq fakulteti talabasi bo'ldi. Partiyadagi faoliyati tufayli 1909-yildan boshlab rahbarlik qilgan.

1917-yildan u 2-Usergan volostida sudya sifatida ishlay boshladi va o'sha yilning yozida Boshqirdiston avtonomiyasi uchun Boshqird milliy harakati safiga qo'shildi.

1917-yil dekabr oyida III Butun Boshqirdlar Ta'sis Qurultoyida u parlamentdan oldingi - Kese-Qurultoy raisi va Boshqird hukumatining a'zosi etib saylandi[1].

1917-yil oxirida Orenburg saylov okrugidan (9-sonli roʻyxat) boshqird federalistlaridan Taʼsis majlisiga delegat etib saylandi[2].

1918-yilda Boshqird hukumatining raisi bo'ldi.

1919-yilda, Bashrevkom tuzilgandan so'ng, u 1-Umumboshqird harbiy kongressida uning tarkibiga kiritildi.

Markaziy Sovet hokimiyati bilan shartnoma imzolaganidan so'ng, u Avtonom Boshqird Sovet Respublikasi Adliya xalq komissari etib saylandi.

1920-yil may oyida Butunrossiya Markaziy Ijroiya Qo'mitasi va RSFSR Xalq Komissarlari Sovetining Avtonom Boshqird Sovet Respublikasining huquqlarini cheklash va Bitimlar moddalarini o`zgartirish to'g'risidagi qaroridan so'ng Boshqird hukumati a'zolari jamoaviy iste'foga chiqishdi. U 2-Usergan volostidagi sudya vazifasiga qaytdi.

1930-yil 18-mayda BASSR uchlik sudining qarori bilan u 5 yilga ozodlikdan mahrum qilindi va Belomor-Boltiq kanali qurilishiga yuborildi. Qaytgandan so`ng Toshkentga k`ochib o`tdi, u yerda avval maktabda, keyin universitetda oʻqituvchi boʻlib ishladi. 1938-yilda soxta ayblovlar bilan u yana 8 yilga ozodlikdan mahrum qilindi. Jazo muddatini o`tash uchunQozog'istonga yuborildi va u yerda 1942-yilda vafot etdi. 1962-yilga kelib uning nomi oqlandi.

Manbalar tahrir

Havolalar tahrir