Zaynobidin Abdirashidov Sharabidinovich

Zaynabidin Abdirashidov Sharabidinovich (1973-yil Qirgʻizistonning Oʻsh viloyatida tugʻilgan. ToshDSHIning 1996-yil bitiruvchisi) – sharqshunos-filolog-arabshunos, filologiya fanlari doktori, professor.

1993–1995-yillar davomida Misr Arab Respublikasida Al-Azhar universitetida tahsil olgan. 1996–1999-yilar Oʻzbekiston Respublikasi fan va texnika davlat komiteti tasarrufidagi Davlat ilmiy-texnika axboroti fondi Xalqaro aloqalar boʻlimi muhandisi, boʻlim boshligʻi v.b., ilmiy xodim; 1999–2001-yillar “APOLLO Co., Ltd” Oʻzbek-Koreya qoʻshma korxonasi menejeri; 2001–2016-yillar OʻzMU Oʻzbek filologiyasi fakultetida oʻqituvchi, katta oʻqituvchi va dotsent lavozimida boʻlgan. 2006–2010-yillarda Berlin Humboldt universiteti (Germaniya) doktoranti. 2016–2018-yillar Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat oʻzbek tili va adabiyoti universiteti Sharq tillari kafedrasi mudiri. 2018-2020-yillar OʻzFA Oʻzbek tili, adabiyoti va folklori instituti direktori ilmiy ishlar boʻyicha oʻrinbosari; 2018-2022-yillar oralig'ida Toshkent davlat oʻzbek tili va adabiyoti universiteti ilmiy ishlar va innovatsiyalar boʻyicha prorektori. 2014-2015-yillarda Hokkaido Universiteti, 2018-yil Tokio Xorijiy tillar universitetida faoliyat olib borgan. 2022-yildan Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesida faoliyat olib bormoqda.

Ilmiy yoʻnalishi – Milliy uygʻonish davri oʻzbek adabiyoti, jadidshunoslik. Maqolalari Yaponiya, Rossiya, Turkiya, Ukraina, Ozarbayjon va bir qator davlatlar ilmiy jurnallarida chop etilgan. 2012-yilda Xalqaro Bakir Choʻponzoda (Ukraina), 2015-yili Xalqaro Ismoil Gasprinskiy (Turkiya) mukofoti laureati.

Asosiy ilmiy ishlari:

Dokt. diss. mavzusi: Ismail Gasprinskii and Early 20th Century Turkestan: Communication–Relations–Influences – Berlin Humboldt universiteti (Germaniya), 2010. (PhD).

Tanlangan kitoblar:

1. Abdirashidov Z. (2023) Turkistonda jadidchilik. Toshkent: Akademnashr, 264 pp.

2. Abdirashidov Z., Yelok V.S. (2023) Özbek Cedit Matbuatının Oluşum Sürecinde Sâdâ-yi Türkistan Gazetesi’nin Yeri ve Muhtevasının İncelenmesi. Ankara: Sonçağ, 188 pp.

3. Abdirashidov Z. (2023) Abdurrauf Fitrat in Istanbul. Quest for Freedom. Berlin: De Gruyter, 72 pp.

4. Abdirashidov Z., Egamqulova N. (2023) Borar yo‘ling Turkistondir ... Toshkent: Akademnashr, 352 pp.

5. Abdirashidov Z. (2022) Mahmudxo‘ja Behbudiy. Toshkent: Yoshlar nashriyot uyi, 158 pp.

6. Abdirashidov Z. (2022) İsmail Gaspıralı ve XX. Yüzyılın Başlarında Türkistan (Temaslar - İlişkiler - Tesir). İstanbul: Selenge Yayınları, 344 pp.

7. Abdirashidov Z., Egamqulova N. (2019) Маҳмудхўжа Беҳбудий ва унинг “Ойина” журнали. Tashkent: Muharrir, 164 pp.

8. Abdirashidov, Z. (2011): Исмаил Гаспринский и Туркестан в начале ХХ века: связи-отношения-влияние. Tashkent: Akademnashr. 384 pp.

9. Abdirashidov, Z. (2011): Аннотированная библиография туркестанских материалов в газете “Таржумaн” (1883-1917). Central Eurasian Research Series No.5. TIAS: Department of Islamic Area Studies, Center for Evolving Humanities, Graduate School of Humanities and Sociology, The University of Tokyo, Tokyo. 233 pp.

10. Abdirashidov, Z. (2008): Исмоил Гаспринский ва Туркистонда жадидчилик. Tashkent: Institut Francais d’Etudes sur l’Asie Centrale. Document de travail de l’IFEAC N°29. 105 pp.

Tanlangan maqolalar:

1. Abdirashidov, Z. (2023): Gafur Gulam’ın İlk Sanatına Bir Bakış. In “Asuman Dolu Yıldızlarla” (Doğumunun 120. Yılında Gafur Gulam). Ed. Veli Savaş Yelok. Ankara: TÜRKSOY, 9-23.

2. Abdirashidov, Z. (2023): Türkistan Cedidlerinin Eserlerindeki Türkistan Algısı. In Tarihî ve Edebî Metinlerde Türkistan. Eds. Bülent Bayram, Cengiz Tomar. Ankara, 575-628.

3. Abdirashidov, Z. (2023): Turkiston jadidlarining siyosiy qarashlari haqida. Adabiy Meros 2 (8), 17-27.

4. Abdirashidov, Z. (2023): Buxoro jadidlarining xayriya jamiyatlari: maqsad va vazifalar. Philological Research: Language, Literature, Education 1, 21-24.

5. Abdirashidov, Z. (2022): “Shimol shamoli” yoki Buxoroning uyg‘onishi: Istanbuldan bir nazar. Uzbekistan: language and Culture 3, 87-111.

6. Abdirashidov, Z. (2022): Во имя просвещения... Исмаил Гаспринский и туркестанская дворцовая элита. Minbar. Islamic Studies 15(3), 549-575 (https://doi.org/10.31162/2618-9569-2022-15-3-549-575).

7. Abdirashidov, Z. (2021): İsmail Gaspirali ve Türkistan Ceditlerinin İlişkilerine Dair Bazı Düşünceler. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi 5(3), 292-299.

8. Abdirashidov, Z. (2021): Mehmet Akif'in Sırat-ı Müstakim dergisi ve Buhara'da Ceditçilik. Тюркология – Turcology 4(108), 9­-24.

9. Abdirashidov, Z. (2021): Abdurauf Fitrat va Buxoroda jadidchilik. Uzbekistan: language and Culture, 3, 30-53.

10. Abdirashidov, Z. (2021): Yangi ta’lim tizimi uchun kurash: 1905-yilgacha Turkistonda inkor etish siyosati, ruslashtirish va jadidchilik. In The Written and the Spoken in Central Asia / Mündlichkeit und Schriftlichkeit in Zentralasien – Festschrift für Ingeborg Baldauf. – Berlin: Edition-tethys: Wissenschaft Bd. 4 /science Vol. 4, 417-448.

11. Abdirashidov, Z. (2020): Политические и интеллектуальные тенденции в Туркестане в начале ХХ века: Взгляд из Стамбула. Türkiye Rusya Araştırmaları Dergisi 4 (2), 55-100.

12. Abdirashidov, Z. (2020): Turkistonda mustaqil matbuotning shakllanishi. Uzbekistan: language and Culture, 3, 6-25.

13. Abdirashidov, Z. (2020): Fitrat ijodi va faoliyatiga bir nazar: “Munozara” va Istanbul jamiyati xayriyasi. Foreign Languages in Uzbekistan 2(31), 283-291. DOI: 10.36078/1590132695

14. Abdirashidov, Z. (2018): Mujaddid: Ismoil Gasprinskiy Turkistonlik Ziyolilar Nazarida. In Türkiye ile Türk Dünyası Arasında Bir Köprü Yavuz Akpınar Armağanı, Editörler: Nazim Muradov Yilmaz Özkaya, Ankara: Bengü, 801-813.

15. Abdirashidov, Z., Yelok, V.S. (2018): Çarlik Rusya’sinda Bir Kirimlinin Mücadelesi. AVRASYA Uluslararası Araştırmalar Dergisi Cilt:6, Sayı:13, 2018, 171-189.

16. Abdirashidov, Z. (2016): Туркистон жадидлари ва миллий ғоя тарғиботи. In Жадид маърифатпарварлик ҳаракатининг ғоявий асослари. Тошкент: Тошкент ислом университети, 26-39.

17. Abdirashidov, Z. (2016): Study of Jadidism in Independent Uzbekistan. Asian Research Trends New Series No. 9 (2014), 47-73.

18. Abdirashidov, Z. (2016): Known and Unknown Fiṭrat: Early Convictions and Activities. Acta Slavica Iaponica, vol.37, 103-118 (http://src-h.slav.hokudai.ac.jp/publictn/acta /37/pp. 103–118.pdf).

19. Abdirashidov, Z. (2015): Исмаил Гаспринский и становление газеты «Таржуман». Гасырлар Авазы, 3/4 (80/81), 211-218.

20. Abdirashidov, Z. (2015): Gasprinski (Gaspıralı), İsmail. Encyclopaedia of Islam. 3rd edition. Brill: Leiden – Boston, 101-103 (http://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopa edia-of-islam-3/gasprinski-gaspral-ismail-COM_27376)

21. Abdirashidov, Z. (2014): İsmail Gaspıralı’nın Türkistan Tarihi Üzerine Düşünceleri ve Tercüman’daki Tarih-i Cedide-i Türkistan Yazıları. Modern Türklük Araştırmaları Dergisi. 11(4), 313-330; DOI: 10.1501/MTAD.11.2014.4.57 E-yayın Tarihi: 19 Mayıs 2015 (http://mtad.humanity.ankara.edu.tr/makale.php?id=713)

22. Abdirashidov, Z. (2014): Tarjimon (1883–1917) gazetasidagi Turkiston materiallarining izohli bibliografiyasi. Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi. Sayı / Number: 22, 1-232.