Zoya va Aleksandr Kosmodemyanskiy haykali
Zoya va Aleksandr Kosmodemyanskiy haykali — Ulug 'Vatan urushi yillarida halok boʻlgan Sovet Ittifoqi qahramonlari singlisi va ukasi Zoya va Aleksandr Kosmodemyanskiylar nomiga atalgan yodgorlik. Ular yashagan va 1960-yil 9-maydan beri oʻz nomida boʻlgan uyning yoniga — Novopodmoskovnaya koʻchasida oʻrnatilgan.
Yodgorlikning ochilish marosimi baʼzi manbalarga koʻra 1969-yilda, boshqalarga koʻra — 1981-yilda boʻlib oʻtgan[1]. Loyiha mualliflari haykaltarosh Semyon Andreevich Loik va arxitektorlar Sergey Georgievich Deminskiy va Yu.Yu.Uspenskiy edi[2][3][4]. Yodgorlik qizil jilolangan granitdan yasalgan. Stelaning old tomonida kontrarelef texnikasida Aleksandr va Zoyaning portretlari va bagʻishlov yozuvi oʻyib yozilgan: „ Bu joyda Sovet Ittifoqi Qahramonlari Zoya va Aleksandr Kosmodemyanskiylar 1933-yildan 1941-yilgacha yashagan uyi boʻlgan.“[2][5][6]. 2015-yilda yodgorlik qayta tiklandi[7][8].
Xuddi shu nomdagi yana bir yodgorlik mavjud boʻlib, u Ulugʻ Vatan urushi yillarida Vatan uchun qurbon boʻlgan 201-sonli maktab oʻquvchilari va oʻqituvchilariga bagʻishlangan yodgorlik sifatida ham mashhur. 1981-yilda ochilgan gimnaziya hovlisiga oʻrnatilgan. Loyiha mualliflari haykaltarosh Oleg Antonovich Ikonnikov va meʼmor Karo Sergeevich Shexoyan edi. Yodgorlikning devorlari granitdan yasalgan boʻlib, unda oʻlganlarning ismlari oʻyilb yozib chiqilgan. Uning devorlarida Zoya va Aleksandr Kosmodemyanskiylarning byustlari joylashgan[2][9]. Oʻlganlarning toʻrt nafari Sovet Ittifoqi Qahramoni unvonini olishgan: Zoya va Aleksandr Kosmodemyanskiylar, Georgiy Lashin va Pavel Grajdaninov[10][11][12].
Manbalar tahrir
- ↑ „Распоряжение «Об утверждении Плана Департамента культурного наследия города Москвы по сохранению объектов культурного наследия — произведений монументального искусства и художественных надгробий и ремонту произведений монументального искусства, не являющихся объектами культурного наследия, на 2013—2016 годы»“. АО «Кодекс» (2013-yil 15-yanvar). 2018-yil 25-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 10-iyul.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Вострышев 2009.
- ↑ Народное образование 2005.
- ↑ Зайцев, Рощин, Соловьёв 1990.
- ↑ Демин 1997.
- ↑ Ефремов, Пегов 1985.
- ↑ „В Москве развёрнута крупнейшая программа по реставрации исторических памятников.“. INFOLine (2016-yil 10-fevral). Qaraldi: 2018-yil 10-iyul.
- ↑ „В Москве в 2016 году сохранятся высокие темпы реставрации“. Официальный портал Мэра и Правительства Москвы (2016-yil 9-fevral). Qaraldi: 2018-yil 10-iyul. [sayt ishlamaydi]
- ↑ Министерство просвещения 1987.
- ↑ Шокарев, Вострышев 2018.
- ↑ Смигельская 1990.
- ↑ Департамент культурного наследия города Москвы. „Ученикам и учителям школы № 201, погибшим за Родину в годы Великой Отечественной войны“. Узнай Москву (2016). Qaraldi: 2018-yil 10-iyul. [sayt ishlamaydi]
Adabiyotlar tahrir
- Вострышев М. И.. Москва: все культурные и исторические памятники. М.: Алгоритм, Эксмо, 2009. ISBN 978-5-699-31434-8.
- Демин М. Т., Всероссийское добровольное научно-исследовательское и культурно-просветительское общество «Энциклопедия российских деревень», Аграрный институт РАСХН, Префектура Северного административного округа Москвы.. Северный округ Москвы - век XX. в: Энциклопедия российских деревень, 1997.
- Ефремов Г. К., Пегов А. М.. Имена московских улиц. М.: Московский рабочий, 1985.
- Зайцев А.Д., Рощин И. И., Соловьёв В. Н.. Зачислен навечно: Биографический справочник. М.: Политиздат, 1990. ISBN ISBN 5250004105, 9785250004107.
- Народный комиссариат просвещения, Министерство просвещения, Министерство образования, Российская академия образования, Российское педагогическое общество. Народное образование. М.: Учпедгиз, 2005.
- Министерство просвещения, Руссиан С.Ф.С.Р. Министерство просвещения. Воспитание школьников. М.: Просвещение, 1987.
- Смигельская С. В.. Москва: атлас туриста. М.: Главное управление геодезии и картографии при Совете Министров СССР, 1990.
- Шокарев С., Вострышев М.. Вся Москва от А до Я, 2018. ISBN 5041013799, 9785041013790.