Natron ko'li

Natron ko'li - Tanzaniyaning shimolidagi Arusha viloyatida, Keniya bilan chegarada joylashgan, sho'r gidroksidli ko'l hisoblanadi. Ko'l Sharqiy Afrika yoriqlarining sharqiy qismi bo'lgan Gregori Riftida joylashgan.

Asosan, ko'l Keniyaning markaziy qismidan boshlanadigan Janubiy Evaso Nagiro daryosi va minerallarga boy issiq buloqlar bilan oziqlanadi.^[1] U juda sayoz, uch metr (9.8 ft)dan kamroq va kengligi esa suv sathidan farq qiladi. Ko'lning maksimal uzunligi 57 kilometr (35 mi) va kengligi 22 kilometr (14 mi)ni tashkil etadi.^[1] Hududda mavsumiy yog'ingarchilik, asosan dekabrdan maygacha, yiliga jami 800 millimetr (31 in) yog'ingarchilik bo'ladi.^[1] Ko'ldagi harorat ko'pincha 40 °C (104 °F) dan oshadi.^[1]

Natron ( natriy karbonat dekagidrat) va trona (natriy seskikarbonat dihidrat) dan yuqori bug'lanish darajasi hisoblanadi. Ko'lning ishqoriyligi pH 12 dan yuqori bo'lishi mumkin. Atrofdagi tog' jinslari pleystosen davrida hosil bo'lgan, natriy ko'p bo'lgan ishqoriy traxitik lavalaridan iborat. Lavalarda sezilarli miqdorda karbonatlar mavjud, ammo kaltsiy va magniy miqdori juda past. Bu ko'lning gidroksidi sho'r suvga aylanishiga imkon beradi.^[2]

Flora tahrir

Flora-bu tabiiy muhitdagi o'simliklardir. Ko'lning rangi bug'lanish tezligi juda yuqori bo'lgan joylar uchun xosdir. Quruq mavsumda suv bug'langanda, sho'rlanish miqdori tuzni yaxshi ko'radigan mikroorganizmlar rivojlana boshlaydi. Bunday galofil organizmlarga o'simliklar kabi fotosintez orqali o'z oziq-ovqatlarini ishlab chiqaradigan ba'zi siyanobakteriyalar kiradi. Siyanobakteriyalardagi qizil yordamchi fotosintetik pigment ko'lning ochiq suvining to'q qizil rangini va ko'lning sayoz qismlarining to'q sariq ranglini beradi. Ko'l yuzasidagi gidroksidi qobig'i ham ko'pincha u erda yashaydigan tuzni yaxshi ko'radigan mikroorganizmlar tomonidan qizil yoki pushti rangga bo'yalgan.

Fauna tahrir

Ko'lning yuqori harorati ( 60 °C [140 °F] ). ) va undan yuqori va o'zgaruvchan tuz miqdori ko'pchilik hayvonlarga salbiy ta'sir ko'rsatadi.^[3] Biroq, Natron ko'lida ba'zi endemik suv o'tlari, umurtqasizlar va qushlar yashaydi. Ko'lning atrofida ba'zi baliqlar ham omon qolishi mumkin.

Ko'l Sharqiy Afrikada 2,5 million kichik flamingolar uchun yagona muntazam ko'payish joyi bo'lib,ularning yo'qolib ketishi aynan shu hududga borib taqaladi.. Sho'rlanish ko'payganda, siyanobakteriyalar ham ko'payadi va ko'lda ko'proq uyalar paydo bo'lishi mumkin..Sharqiy Afrikadagi yagona yirik poda bo'lgan bu flamingolar, Spirulina (qizil pigmentli ko'k-yashil suvo'tlar) bilan oziqlanish uchun yaqin atrofdagi tuzli ko'llar bo'ylab to'planadi. Natron ko'li xavfsiz naslchilik hududidir, chunki uning gidroksidi muhiti mavsumiy shakllangan evaropit orollarida o'z uyalariga kirishga harakat qilayotgan yirtqichlar uchun to'siqdir. Kattaroq flamingolar ham balchiqlarda ko'payadi .

Ko'l Disneynature tabiatiga bag'ishlangan "Crimson Wing: Mystery of the Flamingos" hujjatli filmini ilhomlantirdi.

Ikkita endemik baliq turi, ishqoriy tilapiyalar Alcolapia latilabris va A. ndalalani ham issiq buloq ko'rfazlari chetida suvlarda ko'payadi. Koʻlda ishqoriy A. ham bor, lekin endemik hisoblanmaydi.

Yana qarang tahrir

Rift vodiysidagi ko'llar
Qizil qanot: Flamingolarning siri

Ma'lumotlar tahrir

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 „Eastern Africa: Northern Tanzania, on the border with Kenya“. World Wildlife Fund.
↑ "Alkaline Environments", authored by W. D. Grant and B. E. Jones, in Encyclopedia of Microbiology, editor-in-chief Joshua S. Lederberg, Academic Press, 2010, page 129, accessed 24 November 2014
↑ Swancer. „The Bizarre Medusa Lake of Africa“ (2015-yil 20-aprel). Qaraldi: 2019-yil 1-iyun.

Manbalar tahrir

[WWF-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 „Eastern Africa: Northern Tanzania, on the border with Kenya“. World Wildlife Fund.

[2] "Alkaline Environments", authored by W. D. Grant and B. E. Jones, in Encyclopedia of Microbiology, editor-in-chief Joshua S. Lederberg, Academic Press, 2010, page 129, accessed 24 November 2014

[3] Swancer. „The Bizarre Medusa Lake of Africa“ (2015-yil 20-aprel). Qaraldi: 2019-yil 1-iyun.

[1]

[2]

[3]