ÇaresazHalide Edib Adıvar qalamiga mansub boʻlgan bir roman boʻlib, ilk bora 1961-yilda nashr etila boshlangan.

Çaresaz
Muallif(lar) Halide Edib Adıvar
Mamlakat Turkiya
Til turkcha
Janr(lar)i Roman
Nashr etilgan sanasi 1961-yil

Kitobning mazmuni tahrir

Mediha (Çaresaz) - Erenköy atrofidagi boshlangʻich maktab oʻqituvchisi boʻlib ishlaydi. Onasi yoshligida vafot etadi va u saroyda yaxshi mavqega ega boʻlgan otasi bilan yashaydi. Otasi vafot etgach, otasining juda yaqin doʻsti boʻlgan Nikolati Afandi uni maktab-internatga yuboradi. Koʻp yillar oʻtgach, u oʻqituvchi kasbini egallaydi. U hammaga mehribonligi bilan tanilgan. Uning mahallasida hamma uni yaxshi koʻradi.

Uning mahallasidagi Munir ismli kishi Medihani sevib qoladi. Munirning onasi ham Medihani juda yaxshi koʻradi. Bir kuni Munir ogʻir kasallikka chalinadi, Mediha uyiga borib unga yordam beradi, bu kasallik ikki yilda oʻtib ketadi. Mediha Munirning uyiga joylashdi, onasi bilan juda yaxshi munosabatda boʻladi va keyin Munirga turmushga chiqadi. Ammo Mediha Munirning his-tuygʻulari chinligiga amin emas edi. Shuning uchun, u rasmiy nikohni xohlamaydi. Agar Munir boshqasini sevib qolsa va u rasmiy nikoh boʻlsa Medihadan ketish qiyin boʻlar edi. Munirni kundan kunga sevib qolgan Mediha uyning hukmronligini oʻz zimmasiga oladi. Vaqt oʻtadi va Munir Shehnaz ismli boshqa bir ayolni sevib qoladi va unga uylanmoqchi boʻladi. Munir va Shehnaz turmush qurgandan keyin farzand koʻrishadi. Shehnaz Medihani uyda boʻlishini istamaydi. Munirning onasi vafot etgach, Mediha umidsiz uydan chiqib ketadi. U ketgandan keyin butun uy intizomi buziladi. Munir Medihani juda sogʻinadi va endi Shehnazdan koʻngli soviydi. Shehnazni tark etgan Munir Mediha bilan hayotini davom ettiradi.