Çaylaqqala
Chaylaggala (ozarbayjoncha: Çaylaqqala) yoki Khtsaberd (armancha: Խծաբերդ) — Ozarbayjonning Xoʻjavend tumanidagi qishloq, Togʻli Qorabogʻning bahsli mintaqasida joylashgan. Qishloqda 2020-yildagi Togʻli Qorabogʻ urushigacha etnik armanlar koʻpchilikni tashkil etgan, 1989-yilda esa armanlar koʻpchilikni tashkil qilgan[1].
Tarixi tahrir
Qishloq 1932-yilda kollektivlashtirilib, 1962-yilda elektr energiyasi olib kelingan. Ikkinchi jahon urushida qishloqning 155 nafar aholisi qatnashgan, shundan 84 nafari halok boʻlgan. Qishloqda Ikkinchi jahon urushi qurbonlari xotirasiga bagʻishlangan yodgorlik oʻrnatilgan[2] Sovet davrida qishloq Togʻli Qorabogʻ avtonom viloyatining Hadrut tumani tarkibiga kirgan. Birinchi Togʻli Qorabogʻ urushidan soʻng, qishloq boʻlginchi Artsax Respublikasining Hadrut viloyati tarkibiga kirgan.
Qishloq, Hin Tagher va Katarovank bilan birga, 2020-yilgi Togʻli Qorabogʻ urushi paytida Hadrut viloyatidagi Artsax qoʻrgʻoniga aylandi[3]. Oʻt ochishni toʻxtatish kelishuviga qaramay, arman qoʻriqlash choʻntagi atrofida toʻqnashuvlar boshlandi va qishloqlarning 12-dekabr kuni Ozarbayjon tomonidan bosib olingani, mintaqada baʼzi toʻqnashuvlar davom etgani xabar qilindi[4][5]. Rossiya tinchlikparvar kuchlari hududga 2020-yil 13-dekabrda yetib keldi. Keyinchalik, Rossiya tinchlikparvar kuchlari 2020-yil 14-dekabrda ushbu hududni masʼuliyat xaritasidan olib tashlagani uchun qishloqlar Ozarbayjon nazoratiga oʻtgani xabar qilindi[6][7].
Tarixiy meros ob’ektlari tahrir
Qishloq va uning atrofidagi tarixiy meros ob’ektlari XVI — XVII asrga oid Yeghtsan Dzor cherkovini oʻz ichiga oladi (armancha: Եղցան ձոր), XVI — XVII asrga oid xachkar, XVI — XVII asrlarga oid qabriston, XIX asrga oid suv tegirmoni va 1836-yilda qurilgan, 1990-yilgacha yarim vayronaga aylangan oddiy arman cherkovi[2].
Demografiyasi tahrir
1987-yilda 52 ta uy xoʻjaligi 154 kishidan iborat boʻlib, ularning barchasi armanlar edi[2].
Qishloqda 2005-yilda 143 kishi[8], 2015-yilda esa 120 kishi boʻlgan.
Manbalar tahrir
- ↑ Андрей Зубов. „Андрей Зубов. Карабах: Мир и Война“. drugoivzgliad.com. 2020-yil 20-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Melkumyan, Sergey. Lernayin Gharabagh. Yerevan: Luys, 1990 — 254 bet. ISBN 5-545-00522-6.
- ↑ CIVILNET — A Piece of Hadrut Remains Armenian
- ↑ President Sarkissian Says Government Has Not ʻProvided Satisfactory Explanationʼ About Attacks on Hadrut
- ↑ Azerbaijan Says Four Soldiers Killed Amid Cease-Fire Violations In Nagorno-Karabakh
- ↑ „Армения и Азербайджан развязали войну трактовок“ (ruscha). kommersant.ru. Kommersant (16-dekabr 2020-yil). Qaraldi: 21-dekabr 2020-yil.
- ↑ „Hadrutun iki kəndi yenidən Azərbaycanın nəzarətindədir“ (az). bbc.com/azeri. BBC Azeri service (13-dekabr 2020-yil). Qaraldi: 21-dekabr 2020-yil.
- ↑ „The Results of the 2005 Census of the Nagorno-Karabakh Republic“. National Statistic Service of the Republic of Artsakh. 2011-yil 2-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 1-noyabr.