„Budapeshtni ozod qilganlik uchun“ medali
"Budapeshtni ozod qilganlik uchun" medali — SSSR Qurolli Kuchlari Prezidiumining 1945-yil 9-iyundagi farmoni asosida taʼsis etilgan[1]. Medal toʻgʻrisidagi nizom SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1980-yil 18-iyuldagi 2523-X sonli qarori bilan oʻzgartirilgan[2]. Medal loyihasi muallifi — rassom A. I. Kuznetsov.
| „Budapeshtni ozod qilganlik uchun“ medali | |||
|---|---|---|---|
| |||
| Mamlakat |
 SSSR | ||
| Turi | medal | ||
| Holati | qoʻllanilmaydi | ||
| Statistika | |||
| Koʻrsatkichlari |
diametri-32mm lenta kengligi-24mm | ||
| Taʼsis sanasi | 1945-yil 9-iyun | ||
| Mukofotlash soni | taxminan 362 050 | ||
| Navbat | |||
| Toʻngʻich mukofot | "Yaponiya ustidan qozonilgan gʻalaba uchun" medali | ||
| Kenja mukofot | "Kenigsbergni qoʻlga olganlik uchun" medali | ||
Medal toʻgʻrisidagi nizom
tahrir„Budapeshtni qoʻlga kiritgani uchun“ medali Qizil Armiya, Harbiy-dengiz floti va NKVD qoʻshinlarining harbiy xizmatchilariga 1944-yil 20-dekabrdan 1945-yil 15-fevralgacha Budapeshtni qahramonlarcha hujum qilishda ishtirok etganlat va bosib olishda,ushbu shaharni egallash paytida harbiy harakatlar tashkilotchilari, rahbarlariga va bevosita ishtirokchilariga berildi[1]. „Budapeshtni ozod qilganlik uchun“ medali koʻkrakning chap tomoniga taqilgan va SSSRning boshqa medallari mavjud boʻlsa, "Yaponiya ustidan qozonilgan gʻalaba uchun" medalidan keyin joylashgan. 2005-yil 18-iyulda Rossiya Federatsiyasi Favqulodda vaziyatlar vazirining 552-son buyrugʻi bilan „Favqulodda vaziyat oqibatlarini bartaraf etishdagi farqi uchun“ medali tasmasi rangli lentaga oʻxshash lenta bilan taʼsis etildi. 1995-yil 1-yanvar holatiga koʻra, „Budapeshtni ozod qilganlik uchun“ medali bilan taxminan 362 050 kishi taqdirlangan
Medalning tavsifi
tahrir„Budapeshtni qoʻlga kiritgani uchun“ medali misdan yasalgan boʻlib, diametri 32 mm boʻlgan oddiy doira shakliga ega. Medalning old tomonida markazda „BUDAPESHTNI EGALLAGANI UCHUN“ yozuvi, yozuvning tepasida besh qirrali yulduz, pastda — ikki kesishgan dafna shoxlarida oʻroq va bolgʻa tasvirlangan. Medalning orqa tomonida Budapeshtni qoʻlga kiritish sanasi „1945-yil 13-fevral“, sana ustida besh qirrali yulduzcha tasvirlangan. Medaldagi barcha yozuvlar va tasvirlar qavariq qilib ishlangan. Medalning old va orqa tomonlari halqa bilan chegaralangan[1]. Medal koʻz va halqa bilan 24 mm kenglikdagi apelsin ipak muare lentasi bilan qoplangan beshburchak blokga bogʻlangan. Lentaning oʻrtasida kengligi 8 mm boʻlgan koʻk chiziq mavjud[1].
Qabul qiluvchilar (qisman roʻyxati)
tahrirQuyidagi shaxslar „Budapeshtni egallaganlik uchun“ medali bilan taqdirlanganlar.
- Sovet Ittifoqi marshali Rodion Yakovlevich Malinovskiy
- Sovet Ittifoqi marshali Fyodor Ivanovich Tolbuxin
- Sovet Ittifoqi marshali Nikolay Vasilyevich Ogarkov
- Sovet Ittifoqi marshali Vasiliy Ivanovich Petrov
- General-polkovnik Nikolay Petrovich Kamanin
- Sappyoʻr Vladimir Fedorovich Chekalov
- Ikkinchi jahon urushi qatnashchisi, rassom Piotr Konstantinovich Vasilev
- Urush muxbiri Pyotr Andreevich Pavlenko
- PolkovnikIvan Fedorovich Ladyga
- Armiya generali Semion Pavlovich Ivanov
- General-leytenant Georgiy Timofeyevich Beregovoy
- Harbiy fotosuratchi Yevgeniy Ananevich Xaldei
- General-leytenant Kuzma Nikolaevich Derevyanko
- Aktyor Georgiy Aleksandrovich Yumatov
- Artilleriya bosh marshali Mitrofan Ivanovich Nedelin
- Leytenant [[Grigoriy Yakovlevich Baklanov
- General-leytenant Vitaliy Ivanovich Popkov
- Bosh kichik ofitser Yekaterina Illarionovna Mixaylova-Demina
- Askar Pavel Filimonovich Tuxari
Manbalar
tahrir- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „«SSSR Oliy Soveti Prezidiumining 1945-yil 9-iyundagi farmoni»“. libussr.ru. Qaraldi: 24-iyun 2022-yil.
- ↑ „"SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1980-yil 18-iyuldagi № 2523-X qarori"“. libussr.ru. Qaraldi: 24-iyun 2022-yil.
Adabiyotlar
tahrir- Володин А. Н., Мерлай Н. М.. Медали СССР. Печатный двор, 1997 — 106—107-bet. ISBN 5-7062-0111-0.
- Колесников Г. А., Рожков А. М.. Ордена и медали СССР. Народная асвета, 1986 — 84—85-bet.