„Xiva yurishi uchun“ medali

„Xiva yurishi uchun“ medali – Rossiya imperiyasining 1873-yilgi Xiva yurishi xotirasiga taʼsis etilgan davlat mukofoti.

„Xiva yurishi uchun“ medali
Mamlakat Rossiya imperiyasi
Turi medal
Kimga topshiriladi Xiva xonligidagi harbiy yurish qatnashchilar
Holati topshiriladi
Statistika
Taʼsis sanasi 1873-yil 22-iyul
Mukofotlash soni 14 950 dona zarb qilingan

Asosiy maʼlumotlar tahrir

„Xiva yurishi uchun“ medali – Rossiya imperiyasining 1873-yildagi Xiva xonligiga harbiy yurish qatnashchilari uchun beriladigan medali. 1873-yil 22-iyulda[1][2] imperator Aleksandr II farmoni bilan tashkil etilgan[3][4].

Berilish tartibi tahrir

1873-yilda Xiva xonligiga qilingan harbiy yurishning quyidagi ishtirokchilari mukofotlangan:

1. Orol flotiliyasi va Turkiston, Orenburg, Krasnovodsk va Mangʻishloq harbiy otryadlariga tegishli boʻlgan harbiy, jangovar va jangovar boʻlmagan;

2. Faol kuchlarda boʻlgan militsiya va koʻngillilar;

3. Urush paytida oʻz vazifalarini bajargan tibbiyot xodimlari va ruhoniylar;

4. Qoʻshinlarda boʻlgan fuqarolik va harbiy amaldorlar[3][4].

Medallarni topshirish uchta: Kavkaz, Orenburg va Turkiston[1][2] harbiy okruglari rahbarlari zimmasiga yuklatilgan.

 
Xiva bosib olinganining 25 yilligini nishonlash: 1873-yilgi Xiva yurishining asosiy qatnashchilari.

Medalning tavsifi tahrir

Medal kumushdan qilingan. Diametri 28 mm. Medalning old tomonida Aleksandr II ning naqshinkor monogrammasi tasvirlangan. Monogramning tepasida katta imperator toji tasviri mavjud. Medalning orqa tomonida gorizontal ravishda markazda „1873“ sanasi joylashtirilgan. Aylana boʻylab „ЗА ХИВИНСКІИ ПОХОДЪ“ yozuvi mavjud. Yozuvning boshi va oxiri – ikkita kesishgan novda eman va dafna[5][6] bilan chegaralangan. 18731874-yillar mobaynida Sankt-Peterburg zarbxonasida 14950 ta medal zarb qilingan[3].

Taqilish tartibi tahrir

Medalda blok yoki lentaga yopishtirish uchun teshik mavjud. Medal koʻkrakka taqilgan boʻlishi kerak. Medal lentasi Georgiy – Avliyo Vladimir ordeni[5] lentasining qoʻshilishidan hosil qilingan. 1911-yil 13-avgustdan boshlab Nikolay II ning[7] farmoni bilan jangda yarador boʻlgan va snaryaddan zarba olganlarga ushbu medallarni kamon bilan lentaga taqish imkoniyati berilgan[3].

Medal suratlari tahrir

Yana qarang tahrir

Oʻrta Osiyoning Rossiya imperiyasi tomonidan bosib olinishi

Katta oʻyin

Gandimiyon tinchlik shartnomasi

„1853—1895-yillardagi Oʻrta Osiyodagi yurishlari uchun“ medali

Xiva yurishlari

Manbalar tahrir

  1. 1,0 1,1 Полное собраніе законовъ Россійской Имперіи, собрание II, СПб., 1861 — 118 bet.  № 52 512
  2. 2,0 2,1 Деммени М.. Сборникъ указовъ по монетному и медальному делу въ Россіи 1649—1881. В 3-х томах, СПб., 1887 — 556—557 bet. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Петерс Д. И.. Наградные медали Российской империи XIX—XX веков. Каталог. М.: Археографический центр, 1996 — 193 bet. ISBN 5-86169-043-X. , № 152
  4. 4,0 4,1 Потрашков С. В.. Награды СССР, России и Украины. Харьков: Книжный Клуб «Клуб Семейного Досуга», 2011 — 94 bet. ISBN 978-5-9910-1393-2. 
  5. 5,0 5,1 Смирнов В. П.. Описаніе русскихъ медалей. №726, СПб., 1908 — 372, 715 bet. 
  6. Иверсен Ю.. Медали выбитыя въ царствованіе императора Александра II, СПб., 1880 — 41 bet. 
  7. Полное собраніе законовъ Россійской Имперіи, собрание III, СПб., 1911 — 866 bet.  Chast 1, № 35737