.uz
.uz Oʻzbekiston uchun Internet domen va davlat kodi yuqori darajali milliy domen hisoblanadi. Roʻyxatdan oʻtish kitobi xizmatlari avval Euracom GmbH tomonidan amalga oshirilgan, lekin keyinchalik UZINFOCOM uchun taqdim qilindi. Yozuvlarni ikkinchi darajada toʻgʻri olinadi, lekin sobiq roʻyxatga olish, shuningdek, gov.uz co.uz va com.uz va boshqa uchinchi domen nomlari ham mavjud.
![]() | |
Kiritilgan yili | 1995 |
---|---|
Domen turi | Mamlakat kodi yuqori darajali milliy domen |
Status | Aktiv |
Registrator | UZINFOCOM |
Homiy | UZINFOCOM |
Vazifasi |
![]() |
Ishlatilishi | Oʻzbekistonda ishlatiladi |
Registratsiya cheklovlari | hech qaysi |
Tuzuluvi | Yozuvlarni ikkinchi darajada toʻgʻri boʻladi; Baʼzida uchinchi darajali roʻyxatdan ham mavjud |
Hujjatlar | IANA redelegation report |
DNSSEC | Mavjud |
Veb-sayt | cctld.uz |
Birinchi darajali domen Tahrirlash
Domen | Tartibga olingan foydalanuvchilar |
---|---|
.uz | Yuqori darajali milliy domenlar
. |
Ikkinchi darajali domen Tahrirlash
Domen | Tartibga olingan foydalanuvchilar |
---|---|
.for.uz | Foydalanuvchilarning ID.UZ PassportID maqomi uchun nomaʼlum domen. |
.gov.uz | Oʻzbekiston davlat tashkilotlari uchun. |
.com.uz | Xususiy tashkilotlar uchun. |
.co.uz | . |
.ac.uz | Taʼlim muassasalari uchun. |
.edu.uz | Oʻqiv o'quv yurtlari uchun . |
.int.uz | Xalqaro tashkilotlar uchun. |
.net.uz | Internet xizmati provayderlar uchun. |
.org.uz | Nodavlat notijorat tashkilotlar uchun. |
.pp.uz | Jismoniy shaxslar uchun. |
Tarix Tahrirlash
.UZ yuqori darajadagi domeni birinchi bo'lib 1995-yil 29 aprelda IANA tomonidan ijro etilgan Janubiy Kaliforniyaning informatika instituti tomonidan toshkentlik Aleks Vostrikov ismli shaxsga berilgan. 1995-yildan 2001-yilgacha "UZ" domeni har kim uchun bepul ro'yxatdan o'tkazildi. 2001-yilda domenni boshqarish huquqi O'zbekistondagi vakili "Tomas" MChJ Euracom Equipment GmBH boshqaruviga o'tkazildi. 2002-yil dekabrida O'zbekiston pochta va telekommunikatsiya agentligining murojaatidan so'ng, ICANN va IANA ccTLDni boshqarish huquqini UZINFOCOM markaziga (hozirda - UZINFOCOM yagona integratori[1]) qayta topshirishga qaror qildilar, u hozirda .UZ ma'muri hisoblanadi.
2020-yil 29 aprelda UZ milliy domeni o'zining 25 yilligini nishonladi[2]
2021-yil 28 aprelda DNSSEC texnologiyasidan foydalangan holda eng yuqori darajadagi .UZ domeni imzolandi[3].
Roʻyxatdan oʻtkazish Tahrirlash
Dastlab, "UZ" domen nomi 2001-yilgacha bepul berildi. Keyin ro'yxatga oluvchi MChJ "Tomas" domenni ro'yxatdan o'tkazish uchun yiliga 89 AQSh dollarini olib, keyinchalik pasaytirdi. 2002-yilda narx 78 dollarga, 2003-yil yanvaridan esa yiliga 50 dollarga tushirildi va 2005-yilgacha u 40 dollarni tashkil etdi. Ayni paytda "UZ" zonasida domenni ro'yxatdan o'tkazish uchun o'rtacha narx 25000 so'mni tashkil etadi. Narxlarning pasayishi 2005-yildan beri yana oltita rasmiy ro'yxatga oluvchilar paydo bo'lishi tufayli boshlandi.
Hozirda domen zonasida 92 mingga yaqin domen ro'yxatdan o'tgan
Roʻyxatdan oʻtkazuvchilar Tahrirlash
Hozirda Oʻzbekiston hududida quyidagi registratorlar mavjud:
- ЧП Best Internet Solution (http://eskiz.uz)
- MChJ „Tomas“ (https://tomas.uz)
- MChJ „Amaliy Aloqalar Biznesi“ (https://bcc.uz Wayback Machine saytida arxivlandi (2021-05-08).)
- MChJ „Sarkor Telecom“ (https://sarkor.uz)
- MChJ GSEY GROUP (https://billur.com)
- MChJ „Arsenal-D“ (https://domain.uz, https://webname.uz)
- MChJ „NEW LINE SOLUTIONS“ (https://hostmaster.uz)
- MChJ «VNESHINVESTPROM» (http://uzdomen.uz/ Wayback Machine saytida arxivlandi (2019-07-29).)
- MChJ «SUVAN NET» (https://ahost.uz)
- ЧП "DI-ART GROUP" (https://proname.uz)
- MChJ "UNITEL" (https://cloud.beeline.uz)
- MChJ «Scientific Technologies» (http://uzsci.net)
- MChJ "Lit-Tel" (http://www.skyline.uz/)
- MChJ «IT Formula» (https://netzone.uz/ Wayback Machine saytida arxivlandi (2021-05-17).)
- "TURON MEDIA" ХК (https://tcloud.uz)
- MChJ "VIRTUAL CLOUDS" (https://vclouds.uz)
- MChJ «IT SERVICE GROUP» (https://itsg.uz)
- DUK „Qoraqalpogʻiston kompyuterlashtirish va axborotlashtirish markazi“ (http://regname.uz)
- DUK „Fargʻona kompyuterlashtirish va axborotlashtirish markazi“ (http://fcc.uz)
- DUK „Namangan kompyuterlashtirish va axborotlashtirish markazi“ (http://namangan.uz)
- DUK „Navoiy kompyuterlashtirish va axborotlashtirish markazi“ (http://ncc.uz)
- DUK „Samarqand kompyuterlashtirish va axborotlashtirish markazi“ (http://aktrm.uz)
- DUK „Xorazm kompyuterlashtirish va axborotlashtirish markazi“ (http://xorazm.uz/)
- DUK „Surxondaryo kompyuterlashtirish va axborotlashtirish markazi“ (http://surxondaryo.uz/)
- DUK „Qashqadaryo kompyuterlashtirish va axborotlashtirish markazi“ (http://qashqadaryo.uz/)
Manbalar Tahrirlash
- ↑ „Единый Интегратор UZINFOCOM“. uzinfocom.uz. Qaraldi: 6-iyul 2020-yil.
- ↑ „НАЦИОНАЛЬНОМУ ДОМЕНУ РЕСПУБЛИКИ УЗБЕКИСТАН .UZ ИСПОЛНЯЕТСЯ 25 ЛЕТ“ (Русский). cctld.uz. Qaraldi: 6-iyul 2020-yil.
- ↑ „TLD DNSSEC Report“ (English). icann.org. ICANN Research (28-aprel 2021-yil). 25-mart 2019-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 28-aprel 2021-yil.
Havolalar Tahrirlash
- IANA .uz whois information
- reg.uz sahifasi Wayback Machine saytida arxivlandi (2006-07-03). Wayback Machine saytida arxivlandi (2006-07-03).
- [1] Uzinfocom uchun .uz TLD of Redelegation (IANA report)
- Geokod (ingl.)
- Domen rivojlantirsh markazi
- Roʻyxatdan oʻtish tartibi