2022-yilgi Qishki Olimpiada o‘yinlari uchun takliflar

2022-yilgi qishki Olimpiada oʻyinlari uchun dastlab oltita ariza topshirildi. 2014-yil 1-oktabrgacha takliflardan to‘rttasi o‘yinlarga mezbonlik qilishning yuqori xarajatlari yoki mahalliy qo‘llab-quvvatlashning yo‘qligi sabab qaytarib olindi, Qozog‘istonning Olmaotasi va Xitoyning Pekin shaharlari arizasini qaytarib olmagan ikkita nomzod shahar sifatida qoldi^[1]. Pekin 2015-yil 31-iyulda Malayziyaning Kuala Lumpur shahrida boʻlib oʻtgan XOQning 128-sessiyasida mezbon shahar sifatida saylandi.

Takliflar taqvimi

2012-yil 3-oktabrda XOQ MOQga yo‘llagan maktubida 2022-yilgi Qishki Olimpiada o‘yinlari uchun takliflar taqvimini eʼlon qildi^[2]:

2012-yil 3-oktabr — MOQga birinchi axborot sirkulyar xati
2013-yil 6-iyun — XOQ rasmiy ravishda MOQdan ariza beruvchilarni taklif qiladi va 2022-yilgi talabnoma beruvchi shahar soʻrovnomasini^[3]^[4] nashr etadi
2013-yil 14-noyabr — MOQlar uchun ariza beruvchi shahar nomini topshirishning oxirgi muddati
2013-yil 4–6-dekabr — Shveysariya, Lozanna shahridagi XOQ bosh qarorgohida talabgorlar shahar seminari
2014-yil 7–23-fevral — Qishki Olimpiada oʻyinlari kuzatuvchilari dasturi
2014-yil 14-mart — Ariza faylini topshirish
2014-yil 7-iyul — XOQ Ijroiya kengashi tomonidan nomzod shaharlarni tanlash
2015-yil 7-yanvar — nomzodlik hujjatlari va kafolatlarini taqdim etish
2015-yil 14–18-fevral kunlari Olmaota shahriga — XOQ baholash komissiyasining tashrifi
2015-yil 24–28-mart kunlari Pekinga — XOQ baholash komissiyasining tashrifi
2015-yil 1–2-iyun — Baholash komissiyasining hisoboti
2015-yil 9–10-iyun — Nomzod shaharning XOQ aʼzolari uchun brifingi
2015-yil 31-iyul — Malayziya, Kuala Lumpur shahrida XOQ 128- sessiyasida shahar saylovi boʻlib oʻtdi.

Nomzod shaharlar roʻyxati

Eʼtibor berish, tanlangan nomzod shaharlarning XOQga taqdim etgan yakuniy taklifdagi oʻtkaziladigan joy rejasini biroz oʻzgartirgan. Olmaota texnik togʻ changʻisi musobaqalarini Shimbuloqdan Tauga koʻchirdi va ilgari snoubord va fristayl changʻisi musobaqalari uchun taklif qilingan Koʻk Jaylau va Oq-Buloq togʻ-changʻi kurortlarini butunlay olib tashladi. Pekin Tayvu va Vanlong tog‘-chang‘i kurortlaridan voz kechdi va Genting Snow Parkidagi ikkita joyda (A va B) snoubord va erkin chang‘i sporti musobaqalarini o‘tkazishni taklif qildi.

Tadbir	Olmaota^[5]	Pekin^[6]^[7]
Tadbir	KAZ	CHN
Olimpiada kunlari	4-fevral — 20-fevral
Paralimpiya oʻyinlari sanalari	4-mart — 13-mart
Ochilish va yopilish marosimlari	Olmaota markaziy stadioni	Pekin milliy stadioni
Togʻ changʻisi	1) Shimbuloq (pastlik, super-G, super kombinati) 2) Tau Park Alp togʻi (slalom, gigant slalom)	Xiaohaituo togʻ changʻisi maydoni (Yanqing)
Changʻi sporti	Oq buloq Nordic arenasi	Guyangshu biatlon maydoni (Chjanjiakou)
Changʻida sakrash	Sunkar sakrash tepaliklari	Guyangshu changʻida sakrash maydoni (Chjanjiakou)
Nordic	Sunkar changʻi sporti markazi	Guyangshu biatlon maydoni (Chjanjiakou)
Biatlon	Oq buloq Nordic arenasi	Hualindong changʻi kurorti (Chjanjiakou)
Erkin uslubda changʻi sporti	1) Tabagan qor parki (antennalar, mogullar, yarim quvur) 2) Tau Park snoubord fristayl (changʻi-kros, slopestayl)	1) Genting Snow Park A (Chjanjiakou; yarim quvur, slopestyle, changʻi kros) 2) Genting Snow Park B (mogullar, antennalar)
Snoubordda uchish	1) Tabagan qor parki (yarim quvurli) 2) Tau Park snoubord fristayl (parallel slalom, parallel gigant slalom, snoubord kross, slopestayl)	Genting Snow Park A (Chjanjiakou)
Muzli xokkey 1	Olmaota muz saroyi	Wukesong Arena (Pekin)
Muzli xokkey 2	Baluan Sholak sport saroyi	Pekin milliy yopiq stadioni
Tezkor konkida uchish	Medeu konkida uchish oval	Pekin milliy tez konkida uchish oval
Figurali uchish, qisqa trek	Olmaota Olimpiya muz arenasi	Poytaxtning yopiq stadioni (Pekin)
Curling	Curling Arena	Pekin milliy suv sporti markazi
Bobsley, luge, skeleton	Sunkar Sliding markazi	Yanqing milliy Sliding markazi (Yanqing)

Nomzodini chiqarib olgan shahar

Tadbir	Oslo^[8]
Tadbir	NOR
Olimpiada kunlari	11–27-fevral
Paralimpiya oʻyinlari sanalari	11-mart — 20-mart
Ochilish va yopilish marosimlari	Bjerke Travbane
Togʻ changʻisi	1) Kvitfjell (pastlik, super-G, birlashtirilgan) 2) Hafjell (slalom, gigant slalom)
Changʻi sporti	Xolmenkollen
Changʻida sakrash	1) Xolmenkollbakken 2) Midtstubakken
Nordic	Xolmenkollen
Biatlon	Grønmo
Erkin uslubda changʻi sporti	1) Wyller (changʻi kross, yarim trubka, slopestyle) 2) Grefsen (moʻgʻullar, antennalar)
Snoubord	Wyller
Muzli xokkey 1	Stubberud
Muzli xokkey 2	Jordal Amfi
Tezkor konkida uchish	Valle Xovin
Figurali uchish Qisqa trek	Fornebu Arena
Curling	Lørenskog
Bobsley, luge, skeleton	Lillehammer Track

Nomzod shaharlarni taqqoslash

Barcha maʼlumotlar ariza beruvchi shaharlar taklif kitoblaridan olingan. Nomzod shaharlar maʼlumotlari jamoat yordami bilan yangilandi.

Turkum	Tafsilotlar	Olmaota	Pekin
Turkum	Tafsilotlar	KAZ	CHN
Aholi (2014)	Shahar	1 600 000	19 612 368
Aholi (2014)	Mamlakat	17 736 896	1 350 695 000
Havo sifati balli^[9]	Atrof-muhit samaradorligi indeksi (2014)	95,92	18.81
Jamoatchilik fikri, qoʻllab-quvvatlash	Shahar	85 % (2015-yil iyul)	88 % (2015-yil iyul)
Jamoatchilik fikri, qoʻllab-quvvatlash	Mamlakat	87 % (2015-yil iyul)	92 % (2015-yil iyul)
Taklif byudjeti (mln AQSH dollari)	Ariza beruvchi bosqichi	4.5	11.25
Taklif byudjeti (mln AQSH dollari)	Nomzodlik bosqichi	30	18.75
Asosiy aeroport (2014/2022)	Ism	Olmaota xalqaro	Pekin poytaxti va Daxing (loyihada)
	Masofa (km)	9.4	25/46
	Bir soatlik quvvat	1600/4000	9900 / -
Eng uzoq masofa (aeroportlar bundan mustasno)	km	47	257
Eng uzoq masofa (aeroportlar bundan mustasno)	min	55	178
Turar joy (xonalar soni)	Mavjud	36 573	109 940
	Rejalashtirilgan	7597	5,718
	Qoʻshimcha	13 503	-
	Jami	57 673	115 658
Taklif etilayotgan sport maydonchalari (ochilish/yopilish marosimi joylari bundan mustasno)	Mavjud (doimiy ishlar talab qilinmaydi)	7	4
	Mavjud (doimiy ishlar talab qilinadi)	1	3
	Rejalashtirilgan (oʻyinlardan qatʼiy nazar)	3	-
	Qoʻshimcha (oʻyinlarga bogʻliq)	2	6

Nomzodini chiqarib olgan shahar

Turkum	Tafsilotlar	Oslo
Turkum	Tafsilotlar	NOR
Aholi (2014)	Shahar	634 463
Aholi (2014)	Mamlakat	5 136 700
Havo sifati balli^[9]	Atrof-muhit samaradorligi indeksi (2014)	98.33
Jamoatchilik fikri, qoʻllab-quvvatlash	Shahar	41 % (2014-yil mart)
Jamoatchilik fikri, qoʻllab-quvvatlash	Mamlakat	35 % (2014-yil mart)
Taklif byudjeti (mln AQSH dollari)	Ariza beruvchi bosqichi	27
Taklif byudjeti (mln AQSH dollari)	Nomzodlik bosqichi	25
Asosiy aeroport(2014/2022)	Ism	Oslo-Gardermoen
	Masofa (km)	50
	Bir soatlik quvvat	4200 / 5300
Eng uzoq masofa (aeroportlar bundan mustasno)	km	228
Eng uzoq masofa (aeroportlar bundan mustasno)	min	165
Turar joy(xonalar soni)	Mavjud	23 474
	Rejalashtirilgan	142
	Qoʻshimcha	1000
	Jami	24,616
Taklif etilayotgan sport maydonchalari (ochilish/yopilish marosimi joylari bundan mustasno)	Mavjud (doimiy ishlar talab qilinmaydi)	1
	Mavjud (doimiy ishlar talab qilinadi)	7
	Rejalashtirilgan (oʻyinlardan qatʼiy nazar)	-
	Qoʻshimcha (oʻyinlarga bogʻliq)	5

Ariza beruvchi shaharlarni baholash

Jadvalning har bir katakchasi ariza beruvchi shahar tomonidan maʼlum mezonlar boʻyicha olingan minimal va maksimal koʻrsatkichni beradi^[10].

2022-yilgi talabnoma beruvchi shaharlarning sifati va maqsadga muvofiqligini baholash uchun XOQ ishchi guruhi tomonidan berilgan ballar jadvali
Mezonlar	Oslo		Olmaota		Pekin
	NOR		KAZ		CHN
	Min	Maks	Min	Maks	Min	Maks
Oʻyinlar konsepsiyasi va musobaqalar oʻtkaziladigan joylar	7.0	9.0	6.0	8.5	5.5	7.5
Olimpiya qishloq(lar)i	6.0	9.0	4.5	8.0	6.5	8.0
Xalqaro radioeshittirish markazi/Bosh matbuot markazi	6.0	9.0	5.5	8.0	7.0	8.5
Sport tajribasi	9.0	10.0	4.5	7.0	6.5	8.0
Atrof-muhit va meteorologiya	8.5	9.5	5.0	6.0	5.0	7.0
Turar joy	7.0	8.0	5.0	6.5	7.0	8.5
Transport	7.5	8.5	6.0	8.0	5.0	7.5
Doping nazorati	9.0	10.0	6.0	7.0	7.0	8.0
Xavfsizlik va xavfsizlik	8.0	9.0	5.0	7.0	8.0	9.0
Telekommunikatsiya	8.0	9.0	5.0	7.0	7.0	9.0
Energiya	8.5	9.5	4.0	6.0	6.0	8.5
Huquqiy jihatlar, bojxona va immigratsiya rasmiyatchiligi	7.0	9.0	6.0	8.0	7.0	9.0
Davlat va jamoat yordami	5.0	7.0	6.5	8.0	8.0	9.0
Moliya va marketing	6.5	8.5	5.0	6.5	7.5	9.0

Nomzod shaharlar haqida umumiy maʼlumot

2013-yil 15-noyabrda XOQ ariza beruvchi oltita shahar ro‘yxatini eʼlon qildi^[11]. 2014-yil 7-iyulda XOQ nomzodlar bosqichiga oʻtadigan uchta ariza beruvchi shahar qolganligini eʼlon qildi; Bular Olmaota, Pekin va Oslo edi.

2014-yil 1-oktabrda Oslo mamlakatning boshqaruvchi siyosiy partiyalaridan biri Høyre arizani qo‘llab-quvvatlamaslikka qaror qilganidan keyin o‘z arizasini qaytarib oldi^[12]. Demak, qolgan ikkita nomzod shahar Olmaota va Pekin edi^[13]^[14].

Har ikkala nomzod shahar o‘yinlarni 2022-yilning 4–20-fevral kunlari o‘tkazishni taklif qildi. Paralimpiya oʻyinlari 4–13-mart kunlari boʻlib oʻtadi. Boshqa shahar esa oʻyinlarni 2022-yilning 11–27-fevral kunlari oʻtkazishni taklif qilgan edi. Paralimpiya oʻyinlari 11–20-mart kunlari boʻlib oʻtadi.

2022-yilgi qishki Olimpiada va Paralimpiya oʻyinlari uchun ovoz berish natijalari

Pekin Olmaotani bor-yo‘g‘i to‘rt ovoz bilan mag‘lub etib, 2022-yilgi qishki Olimpiada va qishki Paralimpiya o‘yinlariga mezbonlik qiluvchi shahar sifatida tanlandi. Pekin mezbonlik uchun zarur boʻlgan 43 tadan bitta koʻproq ovoz oldi.

2022-yilgi qishki Olimpiada oʻyinlari uchun tanlov natijalari
Shahar	MOQ	Ovozlar
Pekin	Xitoy	44
Olmaota	Qozog'iston	40

Manbalar

↑ Abend, Lisa. „Why Nobody Wants to Host the 2022 Winter Olympics“. Time (2014-yil 3-oktyabr). Qaraldi: 2015-yil 20-sentyabr.
↑ „2022 Olympic Winter Games Current bid process“.
↑ „IOC opens bids for 2022 Olympic Winter Games, YOG 2020“. olympic.org. International Olympic Committee (2013-yil 6-iyun).
↑ „2022 candidature acceptance procedure“. — International Olympic Committee
↑ „Replies to the IOC Questionnaire“. Almaty 2022. 2014-yil 20-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 19-mart.
↑ „Replies to the IOC Questionnaire“. Beijing 2022. 2014-yil 20-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 19-mart.
↑ „Beijing Candidature File for 2022 Olympic Winter Games“. Beijing 2022. 2015-yil 13-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 13-yanvar., p.19
↑ „Replies to the IOC Questionnaire“. Oslo 2022. 2014-yil 17-martda asl nusxadan arxivlangan.
↑ ^9,0 ^9,1 The Environmental Performance Index (EPI): Air Quality (Report). Yale University. 2014. Archived from the original on 2015-07-31. https://web.archive.org/web/20150731032557/http://epi.yale.edu/epi/issue-ranking/air-quality.
↑ „XXIV Olympic Winter Games : 2022 working group report“. International Olympic Committee. Qaraldi: 2014-yil 17-iyul.
↑ „Rising interest in Olympic Winter Games as six cities bid to host 2022 Games“. olympic.org. International Olympic Committee (2013-yil 15-noyabr).
↑ „Norway government rejects 2022 Winter Olympics bid“, from Sports Illustrated 1 October 2014
↑ „First IOC Executive Board meeting under President Bach“. olympic.org. International Olympic Committee (2013-yil 10-dekabr).
↑ „Five bid cities submit application files to host 2022 Olympic Winter Games“. olympic.org. International Olympic Committee (2014-yil 14-mart).

Ariza beruvchi shaharlar taklif kitoblari

Nomzodlik fayllari

[1] Abend, Lisa. „Why Nobody Wants to Host the 2022 Winter Olympics“. Time (2014-yil 3-oktyabr). Qaraldi: 2015-yil 20-sentyabr.

[2] „2022 Olympic Winter Games Current bid process“.

[games_2022-3] „IOC opens bids for 2022 Olympic Winter Games, YOG 2020“. olympic.org. International Olympic Committee (2013-yil 6-iyun).

[candidature_2022-4] „2022 candidature acceptance procedure“. — International Olympic Committee

[5] „Replies to the IOC Questionnaire“. Almaty 2022. 2014-yil 20-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 19-mart.

[6] „Replies to the IOC Questionnaire“. Beijing 2022. 2014-yil 20-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 19-mart.

[7] „Beijing Candidature File for 2022 Olympic Winter Games“. Beijing 2022. 2015-yil 13-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 13-yanvar., p.19

[8] „Replies to the IOC Questionnaire“. Oslo 2022. 2014-yil 17-martda asl nusxadan arxivlangan.

[EPI-9] 9,0 ^9,1 The Environmental Performance Index (EPI): Air Quality (Report). Yale University. 2014. Archived from the original on 2015-07-31. https://web.archive.org/web/20150731032557/http://epi.yale.edu/epi/issue-ranking/air-quality.

[10] „XXIV Olympic Winter Games : 2022 working group report“. International Olympic Committee. Qaraldi: 2014-yil 17-iyul.

[11] „Rising interest in Olympic Winter Games as six cities bid to host 2022 Games“. olympic.org. International Olympic Committee (2013-yil 15-noyabr).

[12] „Norway government rejects 2022 Winter Olympics bid“, from Sports Illustrated 1 October 2014

[13] „First IOC Executive Board meeting under President Bach“. olympic.org. International Olympic Committee (2013-yil 10-dekabr).

[14] „Five bid cities submit application files to host 2022 Olympic Winter Games“. olympic.org. International Olympic Committee (2014-yil 14-mart).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]