Vikipediya

2024-yilgi Pensilvaniya universitetidagi Falastin tarafdori namoyishlari

25-aprel kuni Pensilvaniya universiteti talabalari davom etayotgan Isroil-Xamas urushiga norozilik bildirish va Isroildan voz kechishga chaqirish maqsadida lager tashkil qilishdi[1][2][3]. „Gʻazo birdamlik lageri[3]“ deb nomlangan ishgʻol 2024-yilda universitet kampuslarida Falastin tarafdori boʻlgan norozilik namoyishlarining bir qismi edi. 10-may kuni lagerga reyd uyushtirildi va namoyishchilar hibsga olinib va ishgʻol tugatildi[2].

Kelib chiqishi

tahrir

Liz Magill kongressdagi tinglovdagi norozilikdan soʻng isteʼfoga chiqqanidan soʻng, kampus bir necha oy davomida tortishuvlarga sabab boʻlgan edi[4]. Universitet 20–aprel kuni universitet siyosatiga rioya qilmagani uchun Falastin tarafdori boʻlgan „Penn ishgʻolga qarshi“ talabalar tashkilotini faoliyatini toʻxtatgan edi. Talabalar guruhi tashkilotni toʻxtatib turish boʻyicha tergov tugallanmaganini va guruhni olib tashlash uchun aniq mezonlar koʻrsatilmaganini daʼvo qildi[5]. Pennning MSA Penn Isroil Jamoatchilik bilan aloqalar qoʻmitasi talabalar jamoasi uchun referendum oʻtkazishga harakat qilishga urinib koʻrdi va muqobil ravishda Isroildagi investitsiyalardan voz kechish yoki saqlab qolish uchun ovoz berishga chaqirdi[6].

Vaqt jadvali

tahrir

25–aprel – 9–may: Lager

tahrir

Filadelfiya shahar hokimiyatining marshlari, fakultetning chiqishlari, Drexel talaba norozilari bilan birga UPenn kampusiga kelish va kampusning kollej yashil hududida lager qurish uchun muvofiqlashtirildi[7][8][9].

28-aprel kuni Isroilni qoʻllab-quvvatlovchi koʻylak va pichoq gʻilofli bir kishi lagerda oʻtkazilgan Fisih Sederiga kirib, uning pichoqlari musodara qilinib, hibsga olindi[10]. UPenn oʻt oʻchiruvchilari oʻsha kuni lagerni „yongʻin xavfi“ uchun tozalashdi[10]. Namoyishchilar „Al-Qassam, bizni faxrlan, yana bir askarni tushir“ degan munozarali shiorni olib borishdi, ayni paytda Van Pelt kutubxonasi oldidagi Split Button yodgorligi graffiti bilan ishlangan[10].

29–aprel kuni oʻzini nasroniy sionist deb hisoblagan katta Isroil bayrogʻi bilan namoyishchilar bilan toʻqnash keldi va lagerdan chiqib ketishdan oldin ikki soat bahslashishga va baqirishga urindi[10].

1-may kuni, Pensilvaniya universitetida lagerning yettinchi kuni, lagerga nomaʼlum kimyoviy moddani sepgan erkak hibsga olindi[11].

8-may kuni lager maʼmuriyat tomonidan „davom etilgan yomon niyatli muzokaralar“ga javoban Grin Kollejdagi qoʻshimcha hududlarga kengaytirildi[12].

10-may: Politsiya reydi va undan keyingi norozilik

tahrir

10-may kuni politsiya lagerga kirib, chodirlar, belgilar va boshqa narsalarni demontaj qildi[13]. Politsiya va shahar ishchilari Pensilvaniya universitetidagi lagerni tarqatib yuborish vaqtida talabalarning chodirlari, bayroqlari va boshqa lager jihozlarini vayron qilishdi[14]. Namoyishchilarning 33 nafari hibsga olindi, ulardan 9 nafari UPenn talabalari, garchi ular koʻp oʻtmay qoʻyib yuborilgan[15]. UPenn fakultetining 5 nafar professori ham politsiya avtomobillarini jismonan toʻsib qoʻyishga uringani uchun hibsga olingan[16]. Bunga javoban, UPenn fakulteti Senati raisi universitetning politsiyadan foydalanishga javobini keltirib, isteʼfoga chiqdi[17].

Muvaqqat prezident Larri Jeymsonning kampusdagi uyiga qarshi shoshilinch norozilik namoyishi uyushtirildi. Kolumbiya universiteti prezidenti Minouche Shafikga qarshi xuddi shunday norozilikdan ilhomlanib, prezidentga qarshi „asosiy qichqiriq“ uyushtirildi[15]. Qichqiriq chogʻida uy hududiga olib boruvchi darvoza namoyishchilar tomonidan silkitib, majburan ochishdan oldin, ikki namoyishchiga uyning hududiga kirishiga imkon berdi, keyin darhol qaytarildi[18]. Namoyishchilar politsiya agressiyasining ikki holatini daʼvo qilishdi, bu esa shifokor namoyishchiga gʻamxoʻrlik qilguniga qadar yurish bir necha daqiqaga toʻxtab qolgan[15].

18 may: bosib olishga urinish

tahrir

Bir guruh talabalar kampusdagi Fisher Bennett Xollni egallab olishga urinib, uni Refaat Alarer Xoll deb oʻzgartirib, lagerning tarqatib yuborilishiga va „Penn maʼmuriyati tomonidan bir qator keskinlashuvlar“ga javoban[19]. Ishgʻol muvaffaqiyatsiz tugadi va politsiya 19 namoyishchini, jumladan 7 UPenn talabasini hibsga oldi[19]. Hibsga olingan namoyishchilardan biri qusayotgani qayd etildi va politsiya uning „boshini urganini“ aytganidan keyin tibbiy yordam soʻrashga majbur boʻldi[19]. Falastin tarafdorlari namoyishchilar hibsga olingandan soʻng tez orada toʻplanishdi, politsiya esa barrikadalar oʻrnatdi[19]. Namoyishchilar Fisher Bennett Xoll atrofida yigʻilgandan soʻng, oʻtkazilayotgan UPenn bitiruvchilari tadbiri tomon yoʻl olishdi va Penn muzeyi darvozasi tashqarisida tadbirni toʻxtatib, erta tugashiga sabab boʻldi[19].

Oqibati

tahrir

19-may kuni UPenn kampusidan shimolda joylashgan Drexel universitetida lager tashkil etildi[20]. Lagerda qatnashgan UPenning baʼzi yuqori kurs talabalariga 20-may kuni bitiruvga ruxsat berilmadi, bu esa noroziliklarga sabab boʻldi[21][22]. Penn Against the Occupation va baʼzi talabalar bitiruv kunida keffiya kiygani uchun baʼzi qoʻriqchilar tomonidan taʼqib va ​​maqsadli xatti-harakatlarini daʼvo qilishdi[23]. Maʼmuriyat lagerda boʻlgan 24 ta nodavlat tashkilotga kampusdan kirishni taqiqladi[24].

Javoblari

tahrir

Gubernator Josh Shapiro universitetni lagerni tarqatib yuborishga chaqirdi[25].[25] Tarqalgandan keyin Shapiro ham, senator Bob Keysi ham universitet qarorini olqishladi[26].

Manbalar

tahrir
  1. ↑ Staff, Daily Pennsylvanian „LIVE UPDATES: Penn encampment enters first night as University warns of consequences“ (en-us). www.thedp.com. Qaraldi: 2024-yil 19-may.
  2. ↑ 2,0 2,1 Schwartz, Mattathias. „Police Clear Pro-Palestinian Encampment at Penn“ (en-US). The New York Times (2024-yil 10-may). Qaraldi: 2024-yil 19-may.
  3. ↑ 3,0 3,1 Sohn, Ella „Pro-Palestinian encampment on College Green brings nationwide student protests to Penn's campus“ (en-us). www.thedp.com. Qaraldi: 2024-yil 19-may.
  4. ↑ Saul, Stephanie; Blinder, Alan; Hartocollis, Anemona; Farrell, Maureen. „Penn’s Leadership Resigns Amid Controversies Over Antisemitism“ (en-US). The New York Times (2023-yil 9-dekabr). Qaraldi: 2024-yil 19-may.
  5. ↑ Binday, Ben „University bans pro-Palestinian student group Penn Against the Occupation from campus“ (en-us). www.thedp.com. Qaraldi: 2024-yil 19-may.
  6. ↑ Bartlett, Katie „Penn students seek dueling referendums“ (en). The Daily Pennsylvanian (2024-yil 25-aprel). Qaraldi: 2024-yil 19-may.
  7. ↑ Sohn, Ella „Students to march at Philadelphia City Hall for Gaza“ (en). The Daily Pennsylvanian (2024-yil 25-aprel). Qaraldi: 2024-yil 19-may.
  8. ↑ Scolnick, Emily „Penn faculty to hold walkout at 4 p.m.“ (en). The Daily Pennsylvanian (2024-yil 25-aprel). Qaraldi: 2024-yil 19-may.
  9. ↑ Sohn, Ella „March joins Drexel students, turns towards Penn“. The Daily Pennsylvanian (2024-yil 25-aprel).
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 Wong, Chenyao Liu, Derek „In Photos: 100 hours at the Gaza Solidarity Encampment on College Green“ (en-us). www.thedp.com. Qaraldi: 2024-yil 21-may.
  11. ↑ Tomczuk, Jack „Tensions continue as Penn pro-Palestine encampment stretches to 7th day – Metro Philadelphia“ (en-US). Metro (2024-yil 1-may). 2024-yil 2-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 2-may.
  12. ↑ Young, Ethan „Penn’s Gaza Solidarity Encampment expands following ‘continued bad-faith’ negotiations with admin.“ (en-us). www.thedp.com. Qaraldi: 2024-yil 21-may.
  13. ↑ Bartlett, Jared Mitovich, Katie „Penn dismantles Gaza Solidarity Encampment on College Green, disposing of tents, flags, and signs“ (en-us). www.thedp.com. Qaraldi: 2024-yil 19-may.
  14. ↑ Greenberg, Zoe „Tents, Palestinian flags thrown in the trash“ (en). The Philadelphia Inquirer (2024-yil 10-may). 2024-yil 14-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 14-may.
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 Scolnick, Emily „Thirty-three Gaza Solidarity Encampment members, including nine Penn students, released after arrests“ (en-us). www.thedp.com. Qaraldi: 2024-yil 19-may.
  16. ↑ Wang, Diamy „Penn professors led away from 34th and Walnut streets during protest“ (en-us). www.thedp.com. Qaraldi: 2024-yil 21-may.
  17. ↑ Bartlett, Ethan Young, Katie „Faculty Senate chair suddenly resigns, citing Penn’s response to pro-Palestinian encampment“ (en-us). www.thedp.com. Qaraldi: 2024-yil 19-may.
  18. ↑ Sohn, Neema Baddam, Emily Scolnick , Katie Bartlett, Ella „Pro-Palestinian protesters enter gates of Penn president's house during march against encampment sweep“ (en-us). www.thedp.com. Qaraldi: 2024-yil 19-may.
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 Baddam, Neema „A timeline of arrests, protests after the attempted takeover of Fisher-Bennett Hall“ (en-us). www.thedp.com. Qaraldi: 2024-yil 19-may.
  20. ↑ Keating, Ryan; Ahmed, Zaryab „Gaza Solidarity Encampment set up at Korman Quad“ (en-US). The Triangle (2024-yil 19-may). Qaraldi: 2024-yil 21-may.
  21. ↑ Sohn, Emily Scolnick , Katie Bartlett, Ella „Students denied entry to College graduation amid discipline over encampment involvement, Penn says“ (en-us). www.thedp.com. Qaraldi: 2024-yil 21-may.
  22. ↑ Sohn, Ella „Several protesters demonstrate outside College graduation ceremony“. The Daily Pennsylvanian (2024-yil 20-may).
  23. ↑ Bartlett, Katie „Student alleges “targeted” behavior from security guard against graduate wearing keffiyeh“. The Daily Pennsylvanian (2024-yil 20-may).
  24. ↑ Young, Ethan „Penn bans 24 non-affiliates arrested at Gaza Solidarity Encampment from campus“ (en-us). www.thedp.com. Qaraldi: 2024-yil 23-may.
  25. ↑ „Governor Shapiro calls on Penn to disband encampment; 6 students placed on temporary leave“ (en). 6abc Philadelphia (2024-yil 10-may). Qaraldi: 2024-yil 21-may.
  26. ↑ Wang, Diamy „Shapiro, Casey praise Penn's decision to disband encampment amid local politician 'disappointment'“ (en-us). www.thedp.com. Qaraldi: 2024-yil 21-may. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=2024-yilgi_Pensilvaniya_universitetidagi_Falastin_tarafdori_namoyishlari&oldid=4348607" dan olindi