A. A. Kondratiyev haykali — fuqarolar urushi qahramoni, komsomol aʼzosi A. A. Kondratiyevga oʻrnatilgan haykaltaroshlik yodgorligi. 1958-yilda Sankt-Peterburgda Sverdlovskaya qirgʻogʻi va Arsenalnaya koʻchasining burchagida jamoat bogʻida oʻrnatilgan. Yodgorlik mualliflari haykaltarosh G. D. Glikman va arxitektor Y. I. macheret.

Tarix tahrir

Yodgorlik Leningrad shahar ijroiya qoʻmitasi qarori asosida oʻrnatilgan. U fuqarolar urushi qatnashchisi, komsomol aʼzosi A. A. Kondratyevga bagʻishlangan boʻlib, u oq gvardiyachilar tomonidan qurshovda boʻlib, taslim boʻlishni istamay oʻz joniga qasd qilgan. Yodgorlikning Vyborg tomonidagi joylashuvi, Kondratyev ushbu hududda birinchi komsomol hujayralarini yaratganligi sababli tanlangan[1]. Haykaltarosh G. D. Glikman haykali ustida ishlashda Kondratiyevning otasi yordam berdi, u vafot etgan oʻgʻlining fotosuratlarini keltirdi. Bronza haykal „Monumentskulptura“ zavodida quyilgan[2]. Yodgorlik 1958-yil 12-aprelda ochilgan[1].

1977-yilda yodgorlik mintaqaviy ahamiyatga ega boʻlgan monumental sanʼat yodgorligi sifatida tan olingan[3]. 2000-yilda himoyadan olib tashlangan[4].

Tavsif tahrir

Qizil granitdan yasalgan toʻrtqirrali poydevorga, yosh yigitning haykali oʻrnatilgan. U kurtka kiygan va shim mingan, yon tomonida gʻilofdagi mauzer. Yigit qoʻllarini orqasida ushlab turadi, turishi erkin[5]. U endigina jangovar harakatlar xaritasini oʻrganib chiqqanga oʻxshaydi va endi qaror qabul qilishga tayyor[6]. Bir qarashda komsomolchi timsolida qahramonlik yoʻqligiga qaramay, haykaltarosh oʻzining ichki kuchi va matonatini yetkaza oldi[5]. Yodgorlik oʻsha davrga xos boʻlgan realistik tarzda yasalgan[7].

Poydevorning old tomoniga "Fuqarolar urushi qahramoni / komsomol komissari / Sasha Kondratiev / 1900-1918 " yozuvi oʻyilgan. Haykal plintining chap tomonida yozuv bor: "sc. G. D. Glikman 1956-1957-yillar ". Haykalning balandligi 2,2 m, poydevorining balandligi 1,6 m[1].

Manbalar tahrir

  1. 1,0 1,1 1,2 „Энциклопедия Санкт-Петербурга. Кондратьеву А. А., памятник“. 2017-yil 1-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 9-noyabr.
  2. Skulptura i skulptori Sankt-Peterburga, 1703—2007. — S. 151
  3. Reshenie ispolkoma Lengorsoveta № 757 ot 24.10.1977
  4. „Распоряжение губернатора Санкт-Петербурга № 227-р от 06.03.2000“. 2020-yil 12-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 9-noyabr.
  5. 5,0 5,1 Lisaevich I. I., Bexter-Ostrenko I. Yu. Pamyatniki deyatelyam nauki i kulturi // Skulptura Leningrada — Leningrad: Iskusstvo, 1963.
  6. Калинин Б. Н., Юревич П. П.. Памятники Ленинграда и его окрестностей : справочник, 2-е изд., Л.: Лениздат, 1965 — 76 bet. 
  7. Isachenko V. G. Pamyatniki Sankt-Peterburga. Spravochnik. 2004. — S. 190.