Toshpo'lat (Tosh-Po'lat)[1] Abduxalilov ( 1864, Samarqand -?) - tadbirkor, 2-Davlat Dumasi deputati, musulmonlar fraksiyasi a'zosi.

Toshpoʻlat Abduhalilov
Tavalludi 1864-yil
Vafoti noʻmalum
Fuqaroligi Rossiya Imperiyasi
Kasbi Tadbirkor
Bolalari Yoʻldosh Abduxalilov

Biografiyasi tahrir

Baʻzi versiyaga ko'ra ozarbayjonda[2] tojik millatiga mansub savdogar oilasida[3] tug'ilgan. [4]. Boshlang‘ich ta’limni uyda olgan, so‘ngra madrasani tamomlagan[4]. Yoshligidan u savdo advokati bo'lib ishlagan. Samarqandda savdo va shahar deputati sifatida saylovda qatnashgan. 1907-yildan Rossiya-Xitoy bankining Samarqand bo'limi huzuridagi Hisob qo'mitasi a'zosi boʻlgan. Uning 30 ming rubllik ko'chmas mulki mavjudligi haqida maʻlumotlar saqlanib qolgan.

1907-yil 27-fevralda II Davlat Dumasiga partiya ovozisiz nomzod sifatida saylangan. U musulmonlar fraksiyasi a’zosi bo‘lib, Samarqand viloyatidan saylangan ilg‘or deputatlardan biri hisoblangan[5]. Agrar komissiyada ishlagan. Toshpoʻlat saylovchi hisoblangan samarqandlik musulmonlardan yahudiylarning huquqlarini cheklash va ular uchun Buxorodagi kabi foiz stavkasini belgilash talabini olgan. U Turkiston oʻlkasida lalmi yerlardan oʻnlik soliq solish toʻgʻrisidagi qonun loyihasi muhokamasida qatnashgan, soliqni Yevropa Rossiyasidagidek qilib qoʻyish, yaʼni uni kamaytirishni taklif qilgan.

1907-yildan Abduxalilov politsiya nazorati ostiga oʻtgan.

1917-yilda 2-sonli roʻyxat boʻyicha Samarqand saylov okrugidan (Samarqand viloyatidagi musulmon tashkilotlari) Taʼsis majlisiga deputat etib saylangan[4].

1917-yilda Rus-Xitoy bankining Samarqand bo'limida xizmat qilishni davom ettirgan[4].

Inqilobdan keyin u Konstantinopolga ko'chib o'tgan.

Oilasi tahrir

- O'g'li - Yo'ldosh Abduxalilov (? - 1924), bog'bon.\

- Nabirasi - Muhammad Latif Yoʻldoshev (? - 1947).

- Nabirasi - Aziz Yo'ldoshev (1915-yil 24-oktyabr - 2011-yil 9-oktyabr), Ikkinchi jahon urushi qatnashchisi, Dushanbedagi kooperativ instituti direktori

- O'g'li - Rustam Abduxalilov (Samarqand)

- Oʻgʻli — Malla Abduxalilov (Samarqand, inqilobgacha Rossiyadagi kadetlar korpusida oʻqigan, fuqarolar urushi qatnashchisi, Qizil Armiya qoʻmondoni, basmachilar bilan jangda halok boʻlgan)

- O'g'li - Abdullo Abduxalilov

Manbalar tahrir

  1. Энциклопедический словарь Гранат: В 58 т. — М., 1910—1948. — Т. 17.
  2. Morrison A. S., Russian rule in Samarkand. 1868-1910. A comparison with British India. Oxford university press, 2008, p.39
  3. Д. М. Усманова, Т. В. Котюкова. АБДУХАИЛОВ Ташпулат // Государственная дума Российской империи: 1906-1917. Б.Ю. Иванов, А.А. Комзолова, И.С. Ряховская. Москва. РОССПЭН. 2008. C. 5“. 2015-yil 4-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 3-oktyabr.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Л. Г. Протасов. Люди Учредительного собрания: портрет в интерьере эпохи. М., РОСПЭН, 2008.“. 2015-yil 26-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 3-oktyabr.
  5. .