Abu al-Abbos al-Mursiy masjidi (arabcha: جامع أبو العباس المرسي) – Iskandariya shahridagi masjid. Tarixiy masjid 13-asr tasavvuf olimi Abu al-Abbos al-Mursiy sharafiga nomlangan[1].

Masjid
Abu al-Abbos al-Mursiy masjidi
جامع أبو العباس المرسي
Joylashuvi 31°12′19.7″N 29°52′55.8″E / 31.205472°N 29.882167°E / 31.205472; 29.882167 G OKoordinatalari: 31°12′19.7″N 29°52′55.8″E / 31.205472°N 29.882167°E / 31.205472; 29.882167 G O
Manzil Iskandariya, Misr
Binokorlik ???—1943- yoki 1945-yil
Gumbazlar soni 5
Minoralar soni 2

Tarixi tahrir

Abu al-Abbos al-Mursiy 1286-yilda vafot etgan va Bob al-Bahr hududidagi kichik qabristonga dafn etilgan. Keyinchalik uning ustiga kichik qubba qurilib, ziyoratgohga aylantirilgan[2]. 1307-yilda ziyoratgoh ustiga masjid qurilgan boʻlib, uni Iskandariya savdogar va soʻfiy shayxi Zayn al-Din al-Qatton moliyalashtirgan. Keyin Iskandariyaning mamluk amiri 1477-yilda masjidni qayta tikladi[3].

1934-yilda qirol Fuad I Al-Busiriy Al-Mursiy masjidi bilan birga Al-Busiriy va Yaqut al-Arshi ziyoratgohlarini oʻz ichiga olgan holda, taxminan 3200 kvadrat metrlik masjid maydoni qurishni buyurdi[4]. Keyin bino taʼmirlandi va keng qamrovli qayta qurildi. Italiyalik arxitektor Mario Rossi masjidning dizayni va dekoratsiyasini rejalashtirish bilan shugʻullangan va qurilish oʻn olti[5] yoki oʻn sakkiz yil davom etgan[6].

Masjid dizaynidan ilhomlanilgan holda Abu-Dabidagi kattaroq Shayx Zayd masjidi qurilgan, u 2007-yilda oʻn yildan ortiq qurilish ishlaridan soʻng yakunlangan[7][8].

Arxitekturasi tahrir

Masjidning ichki qismi taxminan 22-26 metr balandlikda, pollari oq marmar bilan qoplangan. Devorlari sunʼiy tosh va mozaikaning kombinatsiyasidan qurilgan. Tomning ichki qismida masjidni har tomondan oʻrab turgan bir nechta arab yozuvlari, islimiy naqshlari, mozaikalar, mashrabiyalar mavjud[9][10].

Shiftda ham bronza qandil osilgan. Minbarning tepasida fransuz tillalari bilan yozilgan Qur’ondan oyati bor[11]. Mehrob mozaika bilan bezatilgan marmar ramkaga oʻralgan, ustiga shahodat bitilgan. Ayollar uchun namozxona masjidning gʻarbiy qismida joylashgan[12]. Masjidning oxirida Abul Abbos al-Mursiy va uning uch shogirdining qabri joylashgan. Ashraflar oilasiga mansub uch mutasavvif Muhammad Saloh al-Din, Muhammad Mas’ud va Muhammad al-Manqoiyning qabri ham bino ichida joylashgan[13].

Masjid tepasida katta gumbaz, undan keyin avliyo va uning shogirdlarini ifodalash uchun moʻljallangan toʻrtta kichikroq gumbaz joylashgan[14]. Masjid minorasining balandligi taxminan 73 metrni tashkil qiladi[15].

Yana qarang tahrir

Manbalar tahrir

  1. https://mazaratmisr.org/ahl-ul-bayt/the-ashraaf-in-alexandria/
  2. „EGY-Booking | Sightseeing | „Mursi Abu al-Abbas“ mosque“ (en). www.egy-booking.com. Qaraldi: 2023-yil 12-noyabr.
  3. MediaLabTeam!. „’المرسي أبو العباس’.. صرح أندلسي علي سواحل عروس البحر المتوسط“ (ar). egyptiangeographic.com. Qaraldi: 2023-yil 12-noyabr.
  4. MediaLabTeam!. „’المرسي أبو العباس’.. صرح أندلسي علي سواحل عروس البحر المتوسط“ (ar). egyptiangeographic.com. Qaraldi: 2023-yil 12-noyabr.
  5. MediaLabTeam!. „’المرسي أبو العباس’.. صرح أندلسي علي سواحل عروس البحر المتوسط“ (ar). egyptiangeographic.com. Qaraldi: 2023-yil 12-noyabr.
  6. „EGY-Booking | Sightseeing | „Mursi Abu al-Abbas“ mosque“ (en). www.egy-booking.com. Qaraldi: 2023-yil 12-noyabr.
  7. „7 Facts You Must Know About Sheikh Zayed Grand Mosque“. MSN News (2021/03/12.05.2024).
  8. Vanessa Chiasson. „8 Of The Most Beautiful Places In Abu Dhabi“. Travel Awaits (2019/11/15.05.2024).
  9. MediaLabTeam!. „’المرسي أبو العباس’.. صرح أندلسي علي سواحل عروس البحر المتوسط“ (ar). egyptiangeographic.com. Qaraldi: 2023-yil 12-noyabr.
  10. MediaLabTeam!. „’المرسي أبو العباس’.. صرح أندلسي علي سواحل عروس البحر المتوسط“ (ar). egyptiangeographic.com. Qaraldi: 2023-yil 12-noyabr.
  11. MediaLabTeam!. „’المرسي أبو العباس’.. صرح أندلسي علي سواحل عروس البحر المتوسط“ (ar). egyptiangeographic.com. Qaraldi: 2023-yil 12-noyabr.
  12. MediaLabTeam!. „’المرسي أبو العباس’.. صرح أندلسي علي سواحل عروس البحر المتوسط“ (ar). egyptiangeographic.com. Qaraldi: 2023-yil 12-noyabr.
  13. https://mazaratmisr.org/ahl-ul-bayt/the-ashraaf-in-alexandria/
  14. MediaLabTeam!. „’المرسي أبو العباس’.. صرح أندلسي علي سواحل عروس البحر المتوسط“ (ar). egyptiangeographic.com. Qaraldi: 2023-yil 12-noyabr.
  15. MediaLabTeam!. „’المرسي أبو العباس’.. صرح أندلسي علي سواحل عروس البحر المتوسط“ (ar). egyptiangeographic.com. Qaraldi: 2023-yil 12-noyabr.

Havolalar tahrir