Adilsu
Bu maqola oʻzbek tilining imlo qoidalariga muvofiq yozilmagan. Qarang: VP:ORFO. |
Adilsu[1] (eski. Adil -Su ; qorachoy-balqor Adil Suu) — Rossiyadagi daryo, Kabardin-Balqariyaning Elbrus tumani hududidan oqib oʻtadi. Baksan daryosi irmogʻi (Malka irmogʻi). Daryo uzunligi 12 km, suv havzasi maydoni 98,7 km².
Daryo Jankuat muzligidan boshlanadi. Oqim yoʻnalishi shimoli-gʻarbiy[2]. Eng katta irmogʻi Shxelda daryosi boʻlib, xuddi shu nomdagi muzlikdan oqib oʻtadi. Oʻng qirgʻogʻidan 155 km uzoqlikda Baksan daryosiga quyiladi.
Daryo havzasi — Jankuat, Bashqara, Qashqatosh, Shxelda kabi koʻplab muzliklarni oʻz ichiga oladi. Bundan tashqari, bir nechta mineral buloqlar[2] va bir nechta nomsiz koʻllar ham bor[2] .
Daryo yuqori qismidagi oʻng qirgʻogʻida joylashgan qaragʻay oʻrmonida sovetlar davridan beri Adil-Su dam olish maskani bor. Shuningdek, mahalliy togʻlarda halok boʻlganlar xotirasi uchun yodgorlik oʻrnatilgan. Daryo darasida Shxelda, Elbrus va Jan-Tugan alp lagerlari ham joylashgan[2] .
„Adilsu“ Qorachoy- balqarchadan „Adil suv“ — „adil“ — goʻzal, chiroyli; „suu“ — suv; „chiroyli daryo“ maʼnosini anglatadi. Yana bir maʼnosi — „Adila daryosi“[3].
Adilsu daryosi sharqda Adilsu darasi (Koy-Augan-Aush va Gumachi dovonlari orqali tutashgan), gʻarbda esa Yusengi daryosi darasi bilan chegaradosh. Janubda Gruziya davlat chegarasi va Bosh Kavkaz tizmasi boʻylab oʻtadi.
Suvga doir reestr maʼlumotlari
tahrirRossiya davlat suv reestriga koʻra, daryo Gʻarbiy Kaspiy havzasi okrugiga tegishli boʻlib, daryoning suv xoʻjaligi qismi Cherek daryosini inobatga olmagan holda Baksan daryosidir. Daryoning suv havzasi — Terek va Volga oʻrtasidagi Kaspiy dengizi havzasi daryolaridir.
Manbalar
tahrir- ↑ Reestr naimenovaniy geograficheskix obyektov na territoriyu Kabardino-Balkarskoy Respubliki po sostoyaniyu na 16.11.2015
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Направление течения
- ↑ А. В. Твёрдый „А — Г“, . Топонимический словарь Кавказа. Краснодарское книжное издательство, 2006.