Advokatura — advokatlarning uyushgan koʻngilli jamoat tashkiloti. Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi 116-modda 2-qismida sud va tergov ishioʻi yuritish har qanday bosqichida malakali yuridik yordam olish huquqi kafolatlanishi, fuqarolarga, korxona, muassasa va tashkilotlarga (jismoniy va yuridik shaxslarga) yuridik yordam berish uchun advokatura fao-liyat koʻrsatishi belgilangan. A. tashkil etish va ish tartibi qonun bilan belgilanadi. „Advokatura toʻgʻrisida“gi Qonunda (1996-yil 27-dekabr) taʼkidlanishicha, A. — huquqiy muassasa hisoblanib, u ad-vokatlik faoliyati hamda xususiy advo-katlik amaliyoti bilan shugʻullanuvchi ay-rim shaxslarning mustaqil, koʻngilli, kasbiy birlashmalarini oʻz ichiga oladi, Oʻzbekiston Respublikasi fuqarolari, ajnabiy fuqarolar, fuqaroligi boʻlmagan shaxslarga, korxo-nalar, muassasalar, tashkilotlarga yuridik yordam koʻrsatadi, oʻz faoliyatini Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi 3-bobida koʻrsatilgan Konstitutsiya va qonunning ustunligi toʻgʻrisidagi prinsip hamda mustaqillik va boshqa demokratik prinsiplar asosida amalga oshiradi. Advokatlik faoliyati bilan shugʻullanish huquqini beruvchi litsen-ziyani belgilangan tartibda olgan shaxs oʻz advokatlik byurosini ochib yakka tartibda faoliyat koʻrsatishga yoxud ix-189tiyoriylik asosida boshqa advokatlar (sheriklar) bilan hay’atlar va firmalar tuzishga qaqdidir. Advokatlar byuro, hay’at va firmalari, shuningdek, advo-katlar birlashmalari Qoraqalpogʻiston Respublikasi Adliya vazirligi, vilo-yatlar, Toshkent sh. hokimliklari adliya boshqarmalari tomonidan Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi belgilaydigan tartib-da roʻyxatga olinadi. Advokatlar byuro, hay’at va firmalarini tuzish, ular tu-zilishi, shtatlari, vazifalari, mablagʻ sarflash tartibi, rahbar organlarining vakolatlari, ularni saylash tar-tibi hamda advokatlar byuro, hay’at va firmalarining faoliyatiga doir boshqa masalalar ularning ustavlari (nizomlari) bilan tartibga solib turiladi. A. notijorat tashkilotdir va faoliyatni oʻz mablagʻlari hisobidan amalga oshiradi. A. mablagʻlari, davlat bilan A. oʻrtasidagi oʻzaro munosabatlar „Advokatlik faoli-yatining kafolatlari va advokatlarning ijtimoiy himoyasi toʻgʻrisida“gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonunida (1998-yil 25-dekabr) belgilab be-rilgan. A.lar qonunda belgilangan tar-tibda advokatlarning jamoat birlashmalarini tuzishi mumkin (qarang Oʻzbekiston advokatlar uyushmasi).

Adabiyotlar tahrir

  • OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil