Air Astana (yuridik nomi Air Astana OAJ) — Qozogʻistonning Olma-Ota shahrida joylashgan aviakompaniyalar guruhi. Bu Olmaota xalqaro aeroporti va Nursulton Nazarboyev xalqaro aeroportidan 64 ta yoʻnalish boʻyicha ichki va xalqaro muntazam reyslarni amalga oshiruvchi mamlakatning eng yirik aviakompaniyasidir. Kompaniya 2001-yil oktabr oyida tashkil etilgan “ Samruk-Qozina” milliy boylik jamgʻarmasi (51%) va Britaniyaning BAE Systems PLC (49%) kompaniyasi oʻrtasidagi qoʻshma korxonadir. 2002-yil 15-mayda Olma-Ota - Ostona yoʻnalishi boʻyicha birinchi parvozini amalga oshirdi[1].

Air Astana
IATA ICAO Identifikatori
KC KZR ASTANALINE
Tashkil topgan 2001-yil 29-avgust
Boshlangan amaliyotlari 2002-yil 15-may
Havo tuguni

Almaty International Airport

Nursultan Nazarbayev International Airport
Fokus shaharlari Atyrau Airport
Tez uchish dasturlari Nomad Club
Shoʻba korxonalari FlyArystan
Park hududi 28
Parvoz yoʻnalishlari 64
Egasi

“Samruk-Kazina” Suveren Jamgʻarmasi (51%).

Boshqa aktsiyador: BAE Systems PLC (49%)
Bosh qarorgohi Olmaota, Qozogʻiston
Muhim shaxslar Prezident va bosh direktor - Piter Foster. Rais - Nurjan Baydauletov
Sayti https://airastana.com/kaz/kk-kz/Home-kk-KZ

Tarixi tahrir

Kompaniya dastlab mahalliy tashuvchi sifatida tashkil etilgan. 2000-yil oxirida Qozogʻiston Prezidenti Nursulton Nazarboyevning taklifidan soʻng BAE Systems havo mudofaasini modernizatsiya qilish boʻyicha mamlakat hukumati bilan muzokaralarni ilgari surish maqsadida aviakompaniyani yaratishda ishtirok etishga rozi boʻldi. Kelishuvda BAEning oʻsha paytdagi raisi ser Richard Evans muhim rol oʻynadi. Biroq, havo hujumidan mudofaa shartnomasi hech qachon imzolanmagan va BAEning yuqori rahbariyati va strategik qarashlaridagi keyingi oʻzgarishlar ularning Qozogʻistondagi ofislarining yopilishiga olib keldi. Shuningdek, Nazarboyev tomonidan qoʻllab-quvvatlanganiga qaramay, dastlab xorijlik yuridik shaxs sifatida koʻrilgan kompaniya darhol Qozogʻiston ommaviy axborot vositalari va siyosatchilarning qarshiligiga duch keldi.

2002—2005-yillar tahrir

Gʻamgin alomatlarga qaramay, aviakompaniya oʻz faoliyatini boshladi. Birinchi prezident, British Airways sobiq rahbari Loyd Pakston boshchiligidagi kompaniya Xalqaro lizing moliya korporatsiyasidan (ILFC) 3 ta birinchi Boeing 737 samolyotini ijaraga oldi. Keyin u Aircraft Finance Trading BV (AFT) dan 4 ta Fokker 50 va Pegasus Leasing Corp dan 3 ta Boeing 757 ni ijaraga oldi. 2003-yilda oʻzining birinchi toʻliq yilidan soʻng kompaniya sof foyda koʻrsatdi. 2004-yil fevral oyida sobiq Air Kazakhstan milliy aviatashuvchisi bankrot boʻlganidan soʻng, aviatashuvchi tezda oʻz geografiyasini asosiy xalqaro yoʻnalishlarga kengaytira boshladi: Dubay, Istanbul, Moskva, Pekin, keyinchalik Frankfurt va London .

2005-yil - hozirgi kunda tahrir

Tez rivojlanishning yon taʼsiri va flot va portni rivojlantirishdagi kelishmovchiliklar 2005-yil avgust oyida aktsiyadorlar tarangligiga va boshqaruvning oʻzgarishiga olib keldi. 2005-yil 1-oktyabrda Cathay Pacific Airways aviakompaniyasining sobiq rahbari, Royal Brunei Airlines aviakompaniyasining bosh direktori boʻlishdan oldin Filippin aviakompaniyasida reabilitatsiya guruhini boshqargan Piter Foster aviakompaniya prezidenti etib tayinlandi. Yaratilgan uzoq muddatli rivojlanish rejalari va boshqaruv tuzilmasi hozirgacha deyarli oʻzgarmagan. Tashkil etilganidan buyon tashuvchi barqaror rentabellikni namoyish etdi va 2010, 2011 va 2012-yillarda Airline Business and Air Finance Journal tomonidan 20 ta daromadli (sof daromad) kompaniyalar roʻyxatiga kiritilgan boʻlib, u aviakompaniyani jahon aviakompaniyalari reytingida 20-oʻrinni egalladi.

2012-yil yanvar oyida Air Astana aviatsiya markazi tomonidan „soʻnggi yillarda eng yaxshi natijalarga erishgan aviakompaniyalardan biri“ sifatida taqdirlandi[2].

BAE Systems kompaniyasining 2013-yildagi ishlariga sarhisob qilar ekan, Financial Times nashri xabar beradi[manba kerak] : “Qozogʻistonning Air Astana aviakompaniyasi BAE’dagi 49% ulushga ega boʻlib, kompaniyaning eng yuqori daromadli sarmoyalaridan biriga aylandi”.

2016-yil 8-dekabrgacha Air Astana Yevropa Ittifoqiga parvoz qilish uchun litsenziyaga ega boʻlgan yagona Qozogʻiston aviakompaniyasi edi [ manba 182 kun koʻrsatilmagan ] .

Air Astana aviaparki 36 ta (2021-yil dekabr holatiga koʻra) samolyotdan iborat. Shu bilan birga, flotning yoshi 4,6 yil[3]. 2025-yilga kelib kompaniya parkini 54 ta samolyotga yetkazishni rejalashtirmoqda[manba kerak] .

Floti tahrir

Flot tarixi tahrir

 
Air Astana Boeing 767-300ER
 
Air Astana Boeing 767-300ER
 
Air Astana Airbus A320neo

2006 va 2008-yillar oraligʻida Air Astana asta-sekin Boeing 737 samolyotlarini ILFCdan sotib olingan Airbus A320 samolyotlariga, shuningdek, 2007-yil boshida birinchi ikkita keng korpusli Boeing 767-300ER samolyotlariga almashtirdi. 2008-yilda kompaniya xuddi shu ILFC va MacQuarie Aviation Inc.dan 2 ta Boeing 757 samolyotlarini ijaraga oldi. Oʻsha yilning oʻrtalarida aviakompaniya Airbus A320 oilasining 6 ta samolyotini sotib olishga birinchi buyurtma berdi. 2011-yilda kompaniya uchta Embraer 190 mintaqaviy reaktiv samolyotlarini taqdim etdi, ulardan ikkitasi Jetscape Inc kompaniyasidan va bittasi Aircraft Lease Corporation (ALC) dan ijaraga olingan. 2012-yilda uchta Embraer 190 samolyoti keltirildi, ulardan biri kompaniya tomonidan sotib olindi. 2012 va 2013-yillarda tashuvchining parkiga yana ikkita Embraer 190 samolyoti kelgan. 2012-yil boshida Fokker 50 turbovintli samolyotlarini uning parkidan bosqichma-bosqich chiqarish jarayoni boshlandi. Ularning oʻrnini yanada zamonaviyroq Embraer 190s egalladi.2012-yil fevral oyida kompaniya 2013-yil oxirida toʻrtta Boeing 767-300ER samolyotlarini yetkazib berish boʻyicha Boeing bilan mamlakat aviatsiyasi tarixidagi eng yirik shartnoma tuzdi. va 2019-yilda uchta Boeing 787-8 .

2013-yilda Air Astana oʻzining yettinchi Embraer 190 va sharkletli ikkita Airbus A320 samolyotlarini oldi. Ikkita yangi Boeing 767 2013-yilda parkga kirdi. uchinchisi esa 2014-yil iyun oyida.

2014-2015 yillarda Boeing 757 parkining bir qismi ichki makonni modernizatsiya qilish dasturidan oʻtkazildi, uning davomida bortdagi barcha oʻrindiqlar almashtirildi va individual koʻngilochar tizim oʻrnatildi.

2016-yil oxirida kompaniya parkiga MDHdagi birinchi Airbus A320neo (Pratt & Whitney PW1000G dvigatellari) qoʻshildi.

2018-yilning yozida flot yana ikkita Airbus A321neo samolyotini oldi.

2018-yil dekabr oyida aviakompaniya parki postsovet mamlakatlaridagi birinchi Embraer 190-E2 bilan toʻldirildi[4].

2019-yilning fevralidan iyuligacha Air Astana oʻz parkiga yana uchta Embraer 190-E2 samolyotini qoʻshdi.

2020-yilda aviakompaniya yana 6 ta samolyotni qabul qildi, ular fevral, avgust va noyabr oylarida qabul qilingan 3 ta Airbus A321LR edi. Shuningdek, 3 ta Airbus A320neo kabi, mart oyida 1 ta, dekabrda esa 2 ta samolyot qabul qilingan.

2020-yilda aviakompaniya Boeing 757-200 va Embraer 190 samolyotlarini ekspluatatsiya qilishni yakunladi.

2021-yil mart oyida Air Astana oʻzining Airbus A320neo samolyotlaridan birini FlyArystan shoʻba korxonasiga topshirdi, bu samolyot FlyArystan parkidagi birinchi yangi avlod samolyotiga aylandi.

2021-yil aprel oyida Air Astana yana bir Airbus A321LR samolyotini oldi.

2022-yil may oyida Air Astana yana bir Airbus A321LR samolyotini oldi. Bu aviakompaniyalar parkiga qabul qilingan ushbu modifikatsiyadagi sakkizinchi samolyot boʻldi.

Kodshering (almashish) tahrir

Air Astana quyidagi aviakompaniyalar bilan kodshering shartnomalariga ega:

Interlayn hamkorlar roʻyxati tahrir

Global pandemiya davrida aviakompaniya Atirau va Amsterdam (oʻsha paytdagi yagona xalqaro yoʻnalish) oʻrtasida uchib, asosiy neft konlari ishchilarini Gʻarbiy Qozogʻistonga olib kelishga muvaffaq boʻldi. 2020-yil iyul oyidan boshlab aviakompaniya Yevropaga boshqa yoʻnalishlarni yoʻlga qoʻydi va 2022-yil yanvariga kelib aviakompaniya Nur-Sultondan Frankfurtga (Lufthansa German Airlines kompaniyasi bilan kod taqsimlangan) va London Xitrou aeroportiga, shuningdek, Amsterdam va Frankfurtga parvozlarni amalga oshirdi. Atirau va Uralsk.

Xizmat va brending tahrir

Aviakompaniya yillar davomida aʼlo darajadagi mijozlarga xizmat koʻrsatish boʻyicha obroʻga ega boʻldi, buni Skytrax, Trip Advisor va APEXning koʻplab mukofotlari tasdiqlaydi (pastga qarang). quyida).

2015-yil 25-fevralda Vashingtonda Airline Transport World (ATW) tomonidan tashkil etilgan 41 yillik Aviakompaniya sanoati muvaffaqiyati mukofotlari marosimida Air Astana aviatsiya bozorining yetakchisi sifatida taqdirlandi.

Aviaklasslar tahrir

Air Astana barcha samolyotlarda biznes va iqtisod klassini, shuningdek, Airbus 321neo Long Range’da tejamkor uyqu klassini taklif etadi. Embraer E2 dan tashqari barcha samolyotlar biznes va iqtisod klassidagi RAVE shaxsiy samolyot ichidagi koʻngilochar tizimi bilan jihozlangan.

Innovatsiyalar tahrir

2015-yil fevral oyidan boshlab Air Astana oʻzining Boeing 757 samolyotlarida yangi xizmat koʻrsatish sinfini taklif qila boshladi: tejamkor shpal. Ekonom-sinf yoʻlovchisi alohida salondagi uchta iqtisod klass oʻrindiqlari, uxlash uchun toʻplam, biznes-klassdagi qulayliklar toʻplami va KCTV kabi imtiyozlarga ega boʻladi, shuningdek, aeroportda turli imtiyozlar, jumladan biznes-klass zallaridan foydalanish imkoniyatiga ega boʻladi. Yangi toifa hozirda faqat Boeing 757-200 samolyotlari uchun Nur-Sultondan Londonga, Frankfurtga, Parijga va Olmaotadan Gonkongga yoʻnalishlarda taqdim etiladi.

Ishlash koʻrsatkichlari tahrir

Tashilgan yoʻlovchilar soni:

Yil Yoʻlovchilar soni[11] Soliqdan keyingi foyda (million dollar)
2006 1,5 mln 32.0
2007 2,1 mln 35.4
2008 2,3 mln 17.1
2009 2,2 mln 48,0
2010 2,6 mln 77.1
2011 3 mln 61.3
2012 3,3 mln 61.1
2013 3,7 mln 51.4
2014 3,8 mln 19.5
2015 3,9 mln 48.7
2016 3,7 mln (39,9)
2017 4,2 mln 39.3
2018 4,3 mln 5.4
2019 5,05 mln 30.0
2020 3,7 mln (39,9)
2021 6,6 mln 36.2

2011-yil boshida Qozogʻiston Respublikasi hukumati Qozogʻiston fond birjasida (KASE) birlamchi ommaviy joylashtirish orqali mamlakatning bir qator yetakchi milliy kompaniyalari aktsiyalarining bir qismini qaytarib olish boʻyicha “Xalq IPO” dasturini e’lon qildi. . Air Astana oʻzining barqaror oʻsishi va rentabelligi, shuningdek, korporativ boshqaruv standartlari (GAMMA 6 reytingi, 2011-yilda Standard and Poor's reytingi) tufayli qolganlar orasida birinchi oʻrinni egalladi. 2012-yil fevral holatiga koʻra, tafsilotlar aniqlanmagan, xususan, aktsiyadorlar tarkibidagi oʻzgarishlar, kompaniya tugʻilgandan beri savol ochiq qolmoqda, ammo agar ommaviy joylashtirish amalga oshirilsa, uni hal qilish kerak boʻladi.

FlyArystan tahrir

2018-yilning noyabr oyida Air Astana arzon narxlardagi FlyArystan aviakompaniyasini ishga tushirish rejasini eʼlon qildi. FlyArystan 2019-yil 1-mayda 180 oʻrinli konfiguratsiyaga ega Airbus 320 juft samolyoti bilan ish boshladi va bosh kompaniya bilan bir xil aviaoperator sertifikatiga (AOC) ega, ammo alohida boshqaruv guruhi bilan klassik arzon modelda ishladi. . 2020-yil yanvar oyi holatiga koʻra, FlyArystan 2023-yilgacha buyurtma asosida yana 7 ta samolyot bilan 10 ta A320 samolyotini boshqargan. FlyArystan kompaniyasining yoʻlovchi tashish hajmining yuqori oʻsishi (2021-yilda 2020-yilga nisbatan 553%) Qozogʻistonning 2021-yilda dunyodagi eng tez rivojlanayotgan ichki aviatsiya bozoriga aylanishiga yordam berdi.

Aviakompaniya faoliyati tahrir

Rossiyadagi xizamati tahrir

2002-yilning sentabrida aviakompaniya Ostona bilan Moskva shaharlari o'rtasida haftasiga 3 marta chamasida reyslarni va Olmaota bilan Moskva shaharlari o'rtasida kunlik reyslarni Boeing 737-700 samaliyoti bilan boshladi.

MDH mamlakatlaridagi faoliyat tahrir

Air Astana oʻzining yoʻnalishlar tarmogʻini kengaytirish va mintaqaning barcha muhim shaharlarini qisqa masofali reyslar bilan qamrab olish orqali oʻzining geografik mavqeini mustahkamladi. Markaziy Osiyo va Kavkazda aviakompaniya Olmaota va Nur-Sultondan Bishkek (Qirgʻiziston), Toshkent (Oʻzbekiston), Boku (Ozarbayjon), Tbilisi (Gruziya), Kiyev (Ukraina) va Dushanbega (Tojikiston) parvozlarni amalga oshiradi. 2020-yilning mart-may oylaridagi global pandemiya davridagi tanaffusdan soʻng ushbu yoʻnalishlar qayta tiklandi va FlyArystan Kutaisi (Gruziya) ga parvozlarni amalga oshira boshladi.

Xitoy va Koreyadagi faoliyati tahrir

Pandemiyadan oldin aviakompaniya Olmaota va Nur-Sulton shaharlaridan Pekinga har kuni reyslarni, shuningdek, Xitoyning gʻarbiy qismidagi Urumchiga reyslarni amalga oshirgan. 2020-yil iyul oyidan boshlab Xitoyning turli nuqtalariga qisman konvertatsiya qilingan Boeing 767 samolyotida muntazam yuk charter reyslariga qoʻshimcha ravishda Chengdu xalqaro aeroportiga yoʻlovchi charter reyslari tiklandi. Yoʻlovchilarga boʻlgan talab ortib borayotganligi sababli samolyot 2021-yil sentabrida yoʻlovchi samolyotiga aylantirildi.

Pandemiyadan beri Koreya hukumati tomonidan kiritilgan sayohat cheklovlari sababli, Koreyaning Seul shahriga har kuni Olmaotadan va haftasiga ikki marta Nur-Sultondan amalga oshiriladigan reyslar Olmaota va Seul oʻrtasida haftasiga bir reysga qisqartirildi. Olmaota va Gonkong oʻrtasidagi reyslar nomaʼlum muddatga toʻxtatildi.

Mukofotlar tahrir

  • Skytrax tomonidan xizmat koʻrsatish sifati uchun 4 yulduzli aviakompaniya reytingi. Air Astana;
  • 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019-yillarda „World Airlines“ “Markaziy Osiyo va Hindistonning eng yaxshi aviakompaniyasi” nominatsiyasida[12];
  • 2013, 2014, 2015 va 2016-yillarda World Airlines mukofoti “Markaziy Osiyo va Hindistondagi eng yaxshi xizmat” nominatsiyasida;
  • Air Transport World tomonidan "Aviation Market Leader 2015";
  • „Regional Asian Carrier“, Travellers' Choice Awards 2018 [1] [2]
  • Amerika assotsiatsiyasi APEX (Airline Passenger Experience Association) [3]

Hodisalar tahrir

2018-yil 11-noyabr Air Astana aviakompaniyasining Embraer ERJ-190 1388 reysi Portugaliyada uchinchi tomon texnik xizmat koʻrsatuvchi yetkazib beruvchi tomonidan katta texnik koʻrikdan oʻtkazilgandan soʻng boshqaruv kabelining notoʻgʻri oʻrnatilishi tufayli parvozdan soʻng jiddiy ishlov berish muammolariga duch keldi. 90 daqiqadan koʻproq vaqt oʻtgach, bortida 3 nafar uchuvchi va 3 nafar texnik xodim boʻlgan samolyot Beja aviabazasiga qoʻnishga muvaffaq boʻldi. Biroq, samolyot konstruksiyada jiddiy koʻp stresslarga duch keldi va hisobdan chiqarildi.

Manbalar tahrir

  1. АО "Эйр Астана". „Финансовая отчетность авиакомпании“. 8-mart 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2019-yil.
  2. „Kazakhstan’s Air Astana poised to complete several milestones in 2012 including IPO“ (inglizcha). CAPA — Centre for Aviation (9-yanvar 2012-yil). 13-aprel 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-mart 2022-yil.
  3. „Air Astana пополнила свой парк новым самолётом. На подходе ещё три“. Forbes (7-dekabr 2021-yil). 24-mart 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-mart 2022-yil.
  4. „Казахстанская Air Astana получила первый Embraer Е190-E2“ (ruscha). Авиатранспортное обозрение (3-dekabr 2018-yil). 11-sentabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-mart 2022-yil.
  5. „Cathay Pacific and Air Astana Announce Codeshare Agreement“. aviationtribune.com. Aviation Tribune OÜ (5-mart 2018-yil). 2018-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 5-mart.
  6. Liu, Jim. „KLM / Air Astana expands codeshare service from late-March 2018“. Routesonline (2018-yil 19-mart). 2018-yil 19-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 19-mart.
  7. Liu, Jim. „Air Astana expands KLM Europe codeshare to Madrid from April 2019“. Routesonline (23-aprel 2019-yil). 23-aprel 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-aprel 2019-yil.
  8. „Air Astana and Lufthansa Sign Codeshare Agreement | AviationPros.com“ (en). AviationPros.com (2017-yil 15-mart). 2017-yil 17-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 16-mart.
  9. Liu, Jim. „Air Astana / S7 Airlines begins codeshare partnership from July 2019“. Routesonline (15-iyul 2019-yil). 15-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-iyul 2019-yil.
  10. Liu, Jim. „Ukraine International / Air Astana begins codeshare partnership from June 2019“. Routesonline (15-iyun 2019-yil). 17-iyun 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-iyun 2019-yil.
  11. „Annual Reports“. airastana.com. 2014-yil 26-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-sentabr 2017-yil.
  12. „World's Best Airlines 2019 by Region“ (inglizcha). SKYTRAX. 3-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-iyul 2019-yil.

Havolalar tahrir