Al-Baha viloyati
Al-Baha viloyati (arabcha: ٱلْبَاحَة al-Bāḥah) — Saudiya Arabistonidagi viloyati. U Hijozi mintaqasining janubi-gʻarbiy qismida joylashgan. Uning maydoni 9,921 km2 ni tashkil etadi va aholisi 476 172 kishi (2017) [1] . Poytaxti — Al-Baha [2]. Mintaqaga Al-Baha shahri, Al-Mixva va Baljorashi kiradi. Baljorashida Sūq as-Sabt (سُوْق ٱلسَّبْت ٱ) nomi bilan mashhur anʼanaviy bozor bor, bu ingliz tiliga „Shanba bozori“ deb tarjima qilinadi. Baljorashi bozori juda qadimiy bo‘lib, uning aniq yoshi nomaʼlum. Bu bozor bomdod namozidan keyin yoki mahalliy vaqt bilan ertalab soat 5 atrofida ochiladi. Bozor tushga yaqin yopiladi. Hududning turli burchaklaridan odamlar qoʻlda tayyorlangan buyumlarni sotib olish va sotish uchun kelishadi. Mintaqaning boshqa shaharlari orasida Baljurashi, Al-Mixva, Rahvat Albar va Sabt Alalaya bor. Al-Baho viloyati ikki azd qabilalari, Gʻomid va Zahronning vatani hisoblanadi[3].
|
| ||
| Mintaqa | ||
|---|---|---|
| Tarkibida |
 Saudiya Arabistoni | |
| Maʼmuriy markazi | Al-Baha | |
| Amin | Hussam bin Saud Al Saud | |
| Rasmiy tili | arab | |
| Aholi | 476 172 kishi | |
| Dinlar tarkibi | islom | |
| Maydoni | 9921 km² | |
| Rasmiy sayti | albaha.gov.sa | |
| Xaritada | ||
 | ||
| Koordinatalari: 20°0′0″N 42°0′0″E / 20.00000°N 42.00000°E G O | ||
Etimologiya tahrir
Al-Baha (yoki ingliz tilida „the“ ga teng boʻlgan al -baho) soʻzi koʻp maʼnoga ega; suv [4] va uning maksimali, uyning hovlisi, baland va moʻl palma daraxti maʼnosini bildiradi. Ertaklarda bu al-Zafir qal’asidagi nihoyatda chuqur tubsiz quduqqa ishora qiladi. Bu „ochiq joy“, „suv“ va „moʻl-koʻl palma daraxti“ va „yoʻlning oʻrta chizigʻi“ degan maʼnoni anglatadi.
Aminlar tahrir
- Saud bin Abdulrahmon bin Turki Al Sudairi (1962-1977)
- Ibrohim bin Abdulaziz Al Ibrohim (1977-1987)
- Muhammad bin Saud Al Saud (1987-2010)
- Mishari bin Saud bin Abdulaziz Al Saud (2010-yil 28-avgust — 2017-yil 22-aprel)
- Hussam bin Saud bin Abdulaziz Al Saud (2017-yil 22-aprel — hozir)
Geografiya tahrir
Al-Baha — viloyatning nomi, shuningdek, Ghamed hududining shimoli-gʻarbiy qismida joylashgan uning asosiy shahri. Viloyat togʻlar, adirlar, tekisliklar, vodiylar va choʻllardan tashkil topgan. Bu hudud Hijozda, 41/42 E uzunliklari va 19/20 N kengliklari oʻrtasida joylashgan. Mintaqa 36 000 km²ga yaqin maydonni egallaydi. .
Yirik shaharlar tahrir
- Al Baha
- Baljurashi
- Al-Mandaq
- Al-Mixva
- Al-Aqiyq
Topografiya tahrir
Mintaqa ulkan qoyali qirlar bilan ikkita asosiy sektorga boʻlingan. Gʻarbda qirgʻoq boʻyidagi Tihama tekisligi joylashgan. Sharqda 1,500 m dan 2,450 m balandlikgacha balandlikdagi As-Saravot yoki Sarat togʻ tizmasi joylashgan.
Aholi tahrir
Geneaolog Al-Baho aholisining aksariyati baʼzi tarixiy tabiiy hodisalardan soʻng Arabiston yarim orolidagi Hijoz janubidan koʻchib kelgan Azad Shenua qabilasidan ekanligini tasdiqladi.
Al-Azad — arab qabilasi boʻlib, toʻrtta aksiyadan kelib chiqqan 24 qabilaga boʻlingan: Azad Shenua, Azad Al Sarat, Azad Gʻasson va Azad Aman. Al-Azad (yoki al-Assad) Dardaʼe bin al-Gʻot bin Nabt bin Molik bin Nasr al-Azadga berilgan unvon edi. Kaʼb ibn al-Horisning ettita farzandi bor edi, jumladan Gʻamid, Amr ibn Abdulloh ibn Kaab. Zahron ibn al-Horisning olti farzandi bor edi, ular orasida Zahron qabilasining bobosi Abdulloh ibn Zahron ham bor edi. Viloyat aholisi hozir 500 mingga yaqin. Koʻpchilik yaxshi yashash va taʼlim olish uchun yirik shaharlarga koʻchib oʻtdi.
Iqlim tahrir
Topografiyaning oʻzgarishi mintaqaning iqlimiga taʼsir qiladi. Al-Sarat hududi bulutlar va tumanlarning paydo boʻlishiga duchor boʻladi va bu koʻpincha qishda Qizil dengizdan kelayotgan havo massalari tufayli sodir boʻladi, momaqaldiroq bilan birga. Bahor va yozda iqlim yumshoq va yoqimli. Tihama hududidagi iqlim Al-Saratdagidan farq qiladi, garchi ular 25 kilometr (16 mi) dan koʻp boʻlmagan boʻlsa-da. . Tihama toʻlqinli qirgʻoq tekisligi boʻlib, yozda issiq, bahorda iliq va qishda yumshoq. Umuman iqlim qurgʻoqchil zonaga toʻgʻri keladi. Nisbiy namlik 52% dan 67% gacha, maksimal harorat 23 °C (73 °F) ga teng va minimal harorat 12 °C (54 °F).
Galereya tahrir
Ijtimoiy tuzilma tahrir
Mintaqa aholisining ijtimoiy hayoti yaxshi shakllangan arab urf-odatlari va anʼanalaridan tashqari sunniy islomga asoslanadi. Har bir qabila boʻlimi yoki boʻlinmasining oʻz shayxi (boshi) bor.
Manbalar tahrir
- ↑ „Population Characteristics surveys“. The General Authority for Statistics (2017).
- ↑ „معلومات عامة عن مناطق المملكة العربية السعودية“. General Authority of statistics (2016-yil 25-fevral). 2020-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-avgust.
- ↑ Cuddihy, Kathy. An A to Z of Places and Things Saudi. London, the U.K.: Stacey International, 2001 — 6 bet. ISBN 978-1-9009-8840-7.
- ↑ Team. „تعريف و معنى باحة بالعربي في معجم المعاني الجامع، المعجم الوسيط ،اللغة العربية المعاصر - معجم عربي عربي - صفحة 1“ (ar). www.almaany.com. Qaraldi: 2018-yil 22-noyabr.