Alarix I (taxminan 370-410 yillar oxiri) — vestgotlar qiroli (395 yildan). Frakiyaga bostirib kirgan, Afinani egallagan, Korinf, Argos, Spartani vayron qilgan. Sharqiy Rim imperiyasi imperatori Arkadiy A. bilan sulh tuzib (396), unga Illirikdagi armiya magistri unvonini bergach, vestgotlar federatlar sifatida Illirikka kelib joylashgan. 401 yil A. Italiyaga bostirib kirgan, biroqvandallarpyan boʻlgan rim sarkardasi Stilixon uni chekinishga majbur qilgan. 408 yil A. yana Italiyaga bostirib kirib, Rimni 3 marotaba qamal qilgan (qad. muarrixlar qamaldagi Rimdan A. armiyasiga koʻplab qullar qochib oʻtganligi haqida xabar berishadi); 410 yil 24-avgustda A. Rimni olib, uch kun da-vomida talon-toroj qilgan. Rimning varvarlar tomonidan ilk marta olinishi (gʻallarning mil. av. 4-asrda Italiyaga qilgan istilosidan keyin) zamondoshlarda katta ta-assurot qoldirgan; bu gʻalaba varvarlar tomonidan Gʻarbiy Rim imperiyasining uzil-kesil bosib olinishining boshlanishi edi. A. Janubiy Italiyada Sitsiliya va Afrikaga yurish qilishga tayyorgarlik koʻrayotib vafot etgan.

Adabiyotlar tahrir

  • OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil