Aleksandr Trofimovich Kirsanov (18801941) – rus va sovet agroximik[1], tuproqshunos, oʻsimlikshunos.

Aleksandr Kirsanov
Tavalludi 15-avgust 1880-yil
Saratov guberniyasi
Vafoti 20-oktyabr 1941-yil
Toshkent
Fuqaroligi Rossiya imperiyasining bayrogʻi Rossiya imperiyasi SSSR bayrogʻi SSSR
Ilmiy darajasi professor

Biografiyasi tahrir

Aleksandr Kirsanov 15-avgust 1880-yilda[2][3] Saratov viloyati, Xvalinskiy tumani, Staroye Chirkovo qishlogʻida dehqon oilasida tavallud topgan. 1896-yilda Volsk oʻqituvchilar seminariyasiga oʻqishga kirgan. Seminariyani tugatgach, 4 yil qishloq maktabida dars bergan[4]. 1903-yilda Yangi Aleksandriya qishloq xoʻjaligi institutiga oʻqishga kirgan, ammo ikki yildan soʻng talabalar gʻalayonlarida qatnashgani uchun oʻqishdan haydalgan. Kirsanov Berlinga oʻqishga borgan va 1907-yilda u yerdagi Oliy qishloq xoʻjaligi maktabini tugatgan. 1908-yilda ilmiy agronom unvonini oldi va Yangi Aleksandriya institutida diplom himoya qildi. Kirsanov institutda tajriba xoʻjaligi boshligʻining yordamchisi boʻlib ishlagan[5]. Keyin Sankt-Peterburgga koʻchib oʻtdi va u yerda uch yil davomida Kamennoostrovskiy oliy qishloq xoʻjaligi kurslarida eksperimental biznes va qishloq xoʻjaligi amaliyoti boʻlimida faoliyat olib bordi. 1913-yilda Minskka koʻchib oʻtdi. Aleksandr mamlakatda birinchi boʻlib Minsk botqoq stansiyasining tashkilotchilaridan biri boʻldi. U 1925-yilgacha bu stansiyaga rahbarlik qilgan. 1918–1922-yillarda Ivanovo-Voznesenskiy politexnika institutining professori boʻlgan. 1922–1925-yillarda Belarus davlat qishloq va oʻrmon xoʻjaligi institutining birinchi rektori lavozimida ishlagan[6].

Kirsanov ikki yil davomida chet elda xizmat safarida boʻldi, keyin Leningradga koʻchib oʻtdi. U yerda 1927–1931-yillarda eksperimental ishlar boʻlimi boshligʻi va ikki yil davomida Leningrad qishloq xoʻjaligi instituti rektori boʻldi. 1931-yildan umrining oxirigacha V. V. Dokuchayev nomidagi Tuproq instituti laboratoriyasini boshqargan. 1941-yil 30-oktyabrda Toshkentda vafot etgan.

Aleksandr Trofimovich Kirsanov 87 ta ilmiy maqola chop etgan. Uning nashrlarining asosiy mavzulari: botqoqlarni yetishtirish, ohaklash, oʻgʻitlar taʼsirini aniqlash usullari, oʻsimliklarning oʻsish omillari taʼsirini tahlil qilish, „profil unumdorligi“[7].

Manbalar tahrir

  1. „Кирсанов Александр Трофимович“. library.ruslan.cc. Qaraldi: 2016-yil 29-yanvar. [sayt ishlamaydi]
  2. Respublika Belarusʹ: Kartografii͡a-Minogovye. Belaruskai͡a Ėntsyklapedyi͡a, 2007. ISBN 978-985-11-0341-2. 
  3. Почвоведение. Изд-во "Наука,", 1946. 
  4. Agrokhimii︠a︡. Nauka., 1981. 
  5. Agroximiya. „Nauka“. 1981. S. 155—156
  6. Кидин В. В. , Торшин С.П. Агрохимия. Учебник. "Издательство ""Проспект""", 2015-09-08. ISBN 978-5-392-18767-6. 
  7. Pochvovedenie. „Nauka“. 1946. S. 187