Aleksandr Vasilyevich Shevchenko (1883-yil 26-may, Xarkov, Rossiya imperiyasi – 1948-yil 28-avgust[1], Moskva, SSSR[2]) – sovet rassomi va grafik dizayneri, sanʼat nazariyotchisi, avangard rassomi.

Aleksandr Shevchenko
Tavalludi 1883-yil 26-may
Xarkov, Rossiya imperiyasi
Vafoti

1948-yil 28-avgust (65-yosh)
Moskva,

SSSR
Fuqaroligi sovet
Taʼlimi Moskva rassomlik, haykaltaroshlik va arxitektura instituti (1909-yil)
Kasbi rassom

Hayoti tahrir

1883-yil 26-may Xarkovda tugʻilgan[3][4].

1898—1907-yillarda Stroganov nomidagi rassomchilik va sanʼat maktabiga oʻqishga kirgan. 1905-yilda u maktabda oʻqishni toʻxtatib, Parijga joʻnab ketgan va u yerda 1906-yilgacha Ejen Keryer qoʻlida ishlagan va Keryer vafotidan soʻng Etyen Dinet va Jan-Pol Loranlar bilan Julian akademiyasida ishlagan. Parijdan Rossiyaga qaytishdan oldin Angliya, Ispaniya, Misr va Turkiya boʻylab sayohat qilgan.

Moskvaga qaytib, Shevchenko Stroganov nomidagi rassomchilik va sanʼat maktabidagi oʻqishni tugatgan (1907-yil).

1908—1909 yillarda u Moskva rassomchilik, haykaltaroshlik va arxitektura institutida oʻqigan, uning oʻqituvchilari A. E. Arkipov va K. A. Korovin boʻlishgan.

1910-yillarda boʻlib oʻtgan Mir iskusstva, Soyuz molodyoji, Osliniy Xvost nomli koʻrgazmalarda Aleksandr Vasilyevich Shevchenkoning asarlari ham qoʻyilgan[5].

1914-yilda u armiya safiga chaqiruv xati olgan. 1916-yilda Birinchi jahon urushida qatnashgan va yaralangan. 1917-yilda demobilizatsiya qilingan.

U Xalq Maorif Komissarligi sanʼat kollegiyasining adabiy-badiiy boʻlimini boshqargan (1918—1921-yillar) va Moskva rassomlari jamiyati aʼzosi boʻlgan.

1920-yillarning oxiri – 30-yillarning boshlarida Qozogʻiston, Ozarbayjon, Gruziyada boʻlib, sharq mavzularida bir qancha asarlar yaratgan[6].

Aleksandr Vasilyevich Shevchenkoning asarlari hozirgi kunda Moskva Davlat galereyasida, Qoraqalpog‘iston davlat sanʼat muzeyida[7] (Oʻzbekiston), va boshqa shaxsiy galareyalarda saqlanadi[8].

1941-yildan Moskva toʻqimachilik institutida rassomchilik boʻlimini boshqargan.

U 1948-yilda vafot etgan va Vagankovskoye qabristoniga dafn qilingan.

Manbalar tahrir

  1. „Aleksandr Vasilevich Shevchenko“.
  2. „Union List of Artist Names“.
  3. "Bolshaya sovetskaya ensiklopediya"
  4. „«Прошлый Век». Галерея искусства XX века. Живопись, фотография, графика, интерьеры, биографии художников XX века.“. — „pv-gallery.com.“. Qaraldi: 2021-yil 24-oktyabr.
  5. A. V. Shevchenko. Sbornik materialov. – M.: Sov. xudojnik, 1980. – 280 s. – 20 000 ekz.;
  6. Stareyshie sovetskie xudojniki o Sredney Azii i Kavkaze. – M.: Sov. xudojnik, 1973.
  7. „Государственный музей искусств имени И. В. Савицкого“.
  8. Katalog vistavki proizvedeniy A. V. Shevchenko. – M., 1924;