Andijanka (chim ustidagi xokkey klubi)

„Andijanka“ – sobiq Sovet Ittifoqining Andijondagi xokkey jamoasi. Sovet Ittifoqining toʻrt karra chempioni, mamlakat kubogining toʻrt karra gʻolibi, Yevropa chempionlar kubogining bronza medali sovrindori.

Yaratilish tarixi

Andijonda chim ustida xokkey boʻyicha ayollar jamoasi 1975-yilda Oʻzbekiston SSR Kompartiyasi viloyat qoʻmitasi ikkinchi kotibi Boris Krasnikov tashabbusi bilan tashkil etilgan. U taklifni chet el jurnalini mutolaa qilib, taklifini izohlab bergan: „ayollar uchun bu sport boshqa oʻyinlar orasida eng foydali“ degan.

Jamoani avvalroq Andijon oliy sport mahorati maktabining gandbol boʻyicha „Burevestnik“ jamoasida ishlagan murabbiy Miriman Kim tashkil qilgan. 1975-yil oktyabr oyining oxiri – noyabr oyining boshlarida Andijanka jamoasi shaharda boʻlib oʻtgan beshta jamoaning chim ustidagi xokkey turnirida gʻolib chiqdi. Ularda boshqa sport turlari vakillari bor edi – xususan, Kim oʻzining baʼzi gandbolchilarini qayta tayyorlashni taklif qildi.

1976-yilda Moskvada oʻtkazilgan yozgi Olimpiada o‘yinlari dasturiga ayollar chim ustidagi xokkeyini kiritish toʻgʻrisida qaror qabul qilingandan soʻng, ular rivojlantirishni boshladilar. Dastavval Krasnikovning tashabbusiga shubha bilan qaragan O‘zbekiston SSR hukumati keyinchalik gandbol jamoasini xokkey jamoasiga aylantirdi. Miriman ularga murabbiy etib tayinlandi.

Butunittifoq turnirlari

Sovet Ittifoqidagi yetakchilik

1977-yil mart oyida Andijanka birinchi boʻlib Xalqaro xotin-qizlar kuniga bagʻishlangan xokkey boʻyicha Butunittifoq turnirida gʻolib chiqdi. Turnirdagi birinchi golni „Andijanka“ xokkeychisi Svetlana Rassolova kiritdi. Yil oxirida Sovet Ittifoqining mavsumdagi eng yaxshi 22 nafar xokkeychi roʻyxatiga olti nafar „Andijanka“ jamoasi oʻyinchilari ham kirdi: himoyachilar Nelli Gorbatkova va Valentina Zazdravnix, yarim himoyachilar Svetlana Rassolova va Elvira Arifjanova, hujumchilar Leyla Axmerova va Alina Xamlar edi.

1979-yilda birinchi marta Sovet Ittifoqi ayollar oʻrtasidagi xokkey chempionati oʻtkazildi. Lyubersilik „Spartak“ bilan bahsda oltin medallarni „Andijanka“ qoʻlga kiritdi, xuddi shunday holat 1980-yilda ham takrorlandi. „Andijanka“ Oʻzbekiston SSRdan birinchi boʻlib terma jamoalar oʻrtasidagi chempionatda gʻolib chiqdi.

Ayollar chim ustidagi xokkeyi raqobati oʻsib bordi va 1981-yilda Kimning shogirdlari „Spartak“ va Moskva JTSKga (Jismoniy tarbiya instituti sport klubi) imkoniyatni boy berib, bronza medallarini qoʻlga kiritdilar. Bunga Kimning klubdagi va Sovet Ittifoqi ayollar terma jamoasidagi ishini birlashtirgani va bu bilan Jahon chempionatining bronza medalini qoʻlga kiritgan va Sovet Ittifoqi parchalanguniga qadar boshqarganligi yordam berdi.

Jamoa inqirozi

1982-yilda Kimning rafiqasi va qizi avtohalokatga uchradi va murabbiy mahalliy „Aloqachi“larga qarshi Olma-Otada oʻtkaziladigan Sovet Ittifoqi chempionati oʻyinlarida qatnasha olmadi. Bu Kimning jamoa bilan ishlashdan bosh tortishiga sabab boʻldi. Uning vorisi Andijon viloyat sport qoʻmitasi raisining ukasi boʻlib, shu paytgacha Kimning ikki oy yordamchisi boʻlib ishlagan edi. Biroq u jamoa bilan til topisha olmadi – bir qator xokkeychilar Kim bilan hamjihatlikda „Andijanka“ni tark etishdi. Jamoa rahbariyati qisqa vaqt ichida uch marta almashdi. Natijada, 1982-yilda „Andijanka“ mamlakat chempionatida medallarsiz qolib ketdi, 1983-yilda esa 10-oʻrinni egalladi va oliy ligadan chiqib ketishi kerak edi, ammo oliy liga 12 ta jamoaga kengaytirildi.

Yetakchi jamoaga qaytish

1984-yilgi SSSR chempionatining dastlabki bosqichi yakunlanishiga uch tur qolganida „Andijanka“ 11-oʻrinni egalladi va Andijon viloyati partiya hukumati Kimdan yana jamoani boshqarishini soʻradi. U rozi boʻldi va „Andijanka“dan chiqarib yuborilgan paytida oʻzi tayyorlagan bir qancha yangi kelganlarni jalb qildi. Qolgan uchta raundda Kimning shogirdlari uch marta gʻalaba qozonishdi va eng yaxshi sakkizta finalchilar qatoriga kirishdi.

1986-yilda „Andijanka“ jamoasi tarixida uchinchi marta Sovet Ittifoqi chempionatida oltin medallarni qoʻlga kiritdi. Keyinchalik u 1990-yilda yana bir bor mamlakatning eng kuchlisiga aylandi, ikki marta kumush (1987, 1991) va bir marta bronza (1988) medallarini olishdi. Bundan tashqari, „Andijanka“ jamoasi toʻrt marta Butunittifoq kubogiga ham sazovor boʻlgan.

Ittifoq parchalanganidan keyin 90-yillarning boshlarida „Andijanka“ jamoasi oʻz faoliyatini toʻxtatdi. Kim uning oʻrniga tashkil etilgan „Andijanka“ futbol klubida murabbiy boʻlib ishlashda davom etdi va 7 marta Oʻzbekiston chempionligini qoʻlga kiritdi.

Yevropa kuboklari

1980-yilda „Andijanka“ sovet jamoalari orasida birinchi boʻlib Yevropa chempionlar kubogida ishtirok etdi. Jamoaning ilk chiqishi muvaffaqiyatsiz yakunlandi: u saralash turnirida 3-oʻrinni egalladi va asosiy bosqichga chiqa olmadi.

1981-yilda „Andijanka“ jamoasi 5-oʻrinni egalladi. Kim shogirdlari guruh bosqichida Angliyaning „Norton“ jamoasini magʻlub etishdi (2:1), Irlandiyaning „Portadaun“ jamoasi bilan durang oʻynadi (1:1) va kubokning amaldagi sohibi Gollandiyaning AHBC jamoasiga imkoniyatni boy berishdi (0:1). „Andijanka“ toʻplar farqi tufayli „Portadaun“ni oldinga olib chiqib, guruhda uchinchi boʻldi. 5-6-oʻrinlar uchun kechgan bahsda oʻzbekistonlik xokkeychilar Uelsning „Penart“ jamoasini magʻlub etishdi (4:0) . „Andijanka“ tarkibi: darvozabonlar Lyudmila Kondratyuk, Lyubov Chernyayeva; maydon oʻyinchilari: Larisa Gabidulina, Nelli Gorbatkova, Flyura Isimbayeva, Salomat Maxmudova, Marina Platonova, Lyudmila Pavlova, Farida Belialova, Marina Muradyan, Alina Xam, Leyla Axmerova (jamoa sardori), Valentina Zazdravnix, Elvira Arifjanova, Ingulsum Ibraimova, Feruza Kamalova, Amina Yarmatova, Svetlana Rassolova, Muxabbat Xaydarova, Yelena Shuljenkolardan tashkil topgan.

1987-yilda „Andijanka“ jamoasi Yevropa chempionlar kubogining bronza medali sohibiga aylandi. Guruh bosqichida oʻzbekistonliklar Portadaun (3:1) va „San-Sebastyan“ (2:0) ustidan gʻalaba qozonib, Gʻarbiy germaniyalik Blau-Vaysga (0:2) imkoniyatni boy berdi. Guruhda 2-oʻrinni egallagan „Andijanka“ 3-4-oʻrinlar uchun kechgan bahsda Angliyaning „Slau“ jamoasi ustidan gʻalaba qozondi (2:1). „Andijanka“ tarkibi: darvozabon Lyubov Kondratenko; maydon oʻyinchilari Yelena Shuljenko, Gulchehra Vorisova, Muhabbat Haydarova-Boyqoʻziyeva, Farida Belyalova, Naylya Axmerova, Irina Syepedilova, Marina Sharonova, Sofiya Useinova, Larisa Dryopina, Svetlana Oloxova, Irina Morduxayeva, Svetlana Yakovleva, Flyura Jalilovalar bor edi.

Sovet Ittifoqi terma jamoasidagi „Andijanka“ oʻyinchilari

1977-yil dekabr oyida tashkil etilgan SSSR ayollar xokkey jamoasining birinchi tarkibi ikki „Andijanka“ jamoasi xokkeychisi: yarim himoyachilar Svetlana Rassolova va Elvira Arifjanovani oʻz tarkibiga oldi.

1980-yilda SSSR terma jamoasi tarkibida Moskvadagi Yozgi Olimpiya oʻyinlarining bronza medallarini Nelli Gorbatkova (5 ta oʻyin), Valentina Zazdravnix (5 ta toʻp), Leyla Axmerova (1 ta oʻyin) va Alina Xam (1 ta oʻyin) qoʻlga kiritishdi.

1981-yilda Buenos-Ayresdagi jahon chempionatida bronza medallarini Valentina Zazdravnix, Nelli Gorbatkova va Leyla Axmerova qoʻlga kiritishdi.

Yutuqlari

• SSSR chempioni (4): 1979, 1980, 1986, 1990.
• SSSR chempionati kumush medali sovrindori (2): 1987, 1991.
• SSSR chempionatining bronza medali sovrindori (2): 1981, 1988.
• SSSR kubogi sohibi (4)
• Yevropa kubogining bronza medali sohibi (1): 1987-yil.