Armanistonda korrupsiya

Armanistondagi korrupsiya mamlakatning iqtisodiy va siyosiy rivojlanishi uchun muhim muammo hisoblanadi.

Transparency International tashkilotining Armaniston bo‘yicha korrupsiyani qabul qilish indeksi sezilarli o‘sishni qayd etdi. 2020-yil uchun maʼlumotlarga koʻra, Armaniston Sharqiy Yevropaning Slovakiya, Xorvatiya, Vengriya, Bolgariya, Ruminiya kabi mamlakatlari, shuningdek, YeOIIning barcha mamlakatlarini ortda qoldirib, oʻzining eng yaxshi pozitsiyasiga erishdi. 2019 yilda Armaniston MDH davlatlari orasida korrupsiyaga qarshi kurashda eng katta natijalarni ko‘rsatdi. Armaniston 2019—2020-yillarda korrupsiyani idrok etish indeksining umumiy yaxshilanishi boʻyicha dunyoda birinchi oʻrinni egalladi.

2018-yildan keyingi korrupsiyani baholash

2018-yilda Armaniston hukumati o‘zgarganidan so‘ng, avvalgi davrdagi ko‘plab korrupsiya ko‘rinishlari tekshirilmoqda.

Bir qator ekspertlarning taʼkidlashicha, Nikol Pashinyan hukumati korrupsiyaga qarshi strategiyasida bu yoʻnalishda profilaktika va maʼrifiy ishlarni olib borish zarurligini eʼtibordan chetda qoldiradi.

Avvalroq Armaniston matbuotida sobiq moliya vaziri, Davlat daromadlari qo‘mitasining sobiq rahbari Gagik Xachatryan oilasining boyligi Xachatryanning karerasi bilan birga oshgani, akalari esa o‘n millionlab dollarga real pul sotib olgani haqida ko‘plab materiallar chop etilgan edi. Milliy xavfsizlik xizmati ushbu nashrlar yuzasidan tekshiruv boshlagan, biroq u bir hafta o‘tib yopilgan. MXX vakilining aytishicha, ular bu masalada AQShdan yordam soʻramagan. Shuningdek, MXX ishni yopish sabablari haqida javob berishdan bosh tortgan. 2020-yil aprel oyida Milliy xavfsizlik xizmati Gagik Xachatryanga nisbatan 22,4 million dollar miqdorida yirik pora berish bo‘yicha jinoiy ish ochilgani haqida xabar bergan edi.

Armanistonning korrupsiyani idrok etish indeksidagi balli

	Oʻrin (kamroq→yaxshiroq)	Ballar (koʻproq→yaxshiroq)	Indeksdagi mamlakatlar soni
2011-yil	129		183
2012-yil	105	34	174
2013-yil	94	36	177
2014-yil	94	37	174
2015-yil	95	35	114
2016-yil	113	33	176
2017-yil	107	35	180
2018-yil	105	35	180
2019-yil	77	42	180
2020-yil	60	49	180
2021-yil	59	49	180

2004-2018-yillardagi korrupsiyani baholash

2004-yil mart oyida Armaniston parlamentining Jahon bankining 30 million dollarlik kreditidan foydalanishni tekshirish boʻyicha maxsus komissiyasi Yerevanning vayron boʻlgan suv infratuzilmasini modernizatsiya qilish dasturining muvaffaqiyatsizligi hukumat amaldorlari va xususiy firmalar oʻrtasidagi notoʻgʻri boshqaruv va korrupsiya degan xulosaga keldi. Jahon banki ushbu kreditni 1999-yilda Yerevan aholisining ichimlik suvidan foydalanishini yaxshilash maqsadida bergan. Hukumat 2004-yilga kelib koʻpchilik uy xoʻjaliklarini kecha-yu kunduz suv bilan taʼminlashga vaʼda berdi, ammo 2008-yilga kelib koʻpchilik shahar aholisi hali ham kuniga bir necha soat suv olgan. 2007-yil avgust oyida parlament tekshiruvida ekspert sifatida ishtirok etgan yerevanlik Britaniya muhandisi Bryus Tasker nafaqat arman rasmiylari va ishbilarmonlarini, balki Yerevandagi Jahon banki vakillarini ham kreditni suiisteʼmol qilishda aybladi.

Transparency International tashkilotining 2014-yilgi hisobotiga koʻra, Armanistonda ildiz otgan korrupsiya, xususiy tadbirkorlik va davlat idoralari oʻrtasida aniq ajralish yoʻqligi, siyosiy va biznes elita oʻrtasidagi oʻzaro bogʻliqlik korrupsiyaga qarshi saʼy-harakatlarni nisbatan samarasizlikka olib keladi.