Asan Izimovich Begimov (1907-1958, Moʻynoq) — qoraqalpoq yozuvchisi va jurnalisti. Qoraqalpog‘istonda yozuvchilar tashkiloti va adabiy-badiiy jurnal asoschilaridan biri. Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi (1957).

Asan Begimov
Tavalludi 1907-yil
Moʻynoq tumani
Vafoti 2001-yil 10-sentyabr
Taxallusi Asan Begimov (qoraqalpoqcha: Asan Begimov)
Kasbi yozuvchi
Ijod qilgan tillari qoraqalpoq
Fuqaroligi Oʻzbekiston bayrogʻi Oʻzbekiston
Taʼlimi Olmaota pedagogik instituti, Qozogʻiston Qiziloʻrda shahridagi pedagogika instituti
Faoliyat yillari 1932—1958-yillari
Mukofotlari „Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi“ (1957), „Hurmat belgisi“ ordeni

Hayoti va faoliyati

tahrir

Asan Begimov 1907-yil Moʻynoq tumanida tugʻilgan. U 1924-yildan boshlab Qoʻngʻirottagi bolalar uyida tarbiyalangan. Keyin 1927—1932-yillari Olmaotadagi pedagogik institutda tahsil olgan. 1932-yil Qozogʻistonning Qiziloʻrda shahridagi pedagogika institutini tugatgan. 1932—1934-yillar oraligʻida Qoraqalpogʻiston Yozuvchilar uyushmasining tashkil etish byurosining boshligʻi, 1934—1936-yillari Qoraqalpogʻiston Yozuvchilar uyushmasi raisi boʻlgan. 1936—1937-yillari Toshkentdagi partiya institutida oʻqigan. 1938—1939-yillari yana Qoraqalpogʻiston Yozuvchilar uyushmasining boshligʻi, bir qancha yillar davomida davlat teatrining direktori, radioeshittirish qoʻmitasining boshligʻi, poligrafiya matbuosining direktori, Oʻzbekiston telegraf Agentligining Qoraqalpogʻiston boʻlimining boshligʻi, „Qoraqalpogʻiston“ matbuosida boʻlim rahbari, Yozuvchilar uyushmasida adabiy maslahatchi lavozimlarida faoliyat yuritgan[1].

Asan Begimov 1934-yildan boshlab Yozuvchilar uyushmasining aʼzosi boʻlgan.

A. Begimovning dastlabki sheʼrlari 20-yillarning oʻrtalarida nashr etila boshlagan. „Zafarlardan zafarlarga“ (1936), „Súyińiz“ (1949), „Tuwǵan jer“ (1955), „Sapura“ (1956), „Tańlamalı shıǵarmaları“ (1957), „Jańarǵan úlke“ (1960) sheʼrlar toʻplami, „Sapura“ (1938), „Ómir“ (1951) dostonlari, „Bu kim?“ (1932), „Gʻarib oshiq“ (T. Allanazarov bilan hamkorlikda) pyesalarida qoraqalpoq xalqining turmushi va oʻzaro kurash voqealari aks etgan. Prozaning rivojlanishida „Baliqchining qizi“ (1957) romani asosiy oʻrinni egallaydi. Roman Orol baliqchilariga bagʻishlangan boʻlib, badiiy asar oʻzbek va rus tillariga tarjima qilingan (1958-1960). Shu bilan birgalikda, u Pushkin, Lermontov, Shevchenko, Gorkiy kabi boshqa xalqlar yozuvchilarining ayrim asarlarini qoraqalpoq tiliga tarjima qilgan[2].

Mukofotlari

tahrir

A. Begimov „Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi“ unvoniga sazovar boʻlgan (1957). U „Hurmat belgisi“ ordeni va medallari bilan, Oʻzbekiston va Qoraqalpogʻiston Respublikasi Joʻqorgʻi Kengesining Faxriy yorliqlari bilan mukofotlangan.

Manbalar

tahrir
  1. Қарақалпақстан Республикасы жазыўшылары ( библиографиялық мағлыўмат ) / нашрга тайёрловчи 3. Бекбергенова -T .: Extremum press , 2011. -240 бет
  2. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil