Avliyo Lavrentiy kuni (nemischa: Laurentiustag) — quvgʻinlar paytida qatl etilgan Rim xristian jamoasining arxidiakon Lavrentiy xotirasi kuni sharafiga imperator Valerian tomonidan belgilangan bayram. Katolik mamlakatlarida bayram har yili 10-avgustda nishonlanadi[1].

Oshpazlar gildiyasi Avliyo Lavrentiy kunini nishonlamoqda (Zalsburg, 2016)

Tarixi tahrir

Germaniyada bayram X-asrning ikkinchi yarmidan boshlab nishonlanadi. Bu kun yilning eng issiq kuni hisoblanadi. Afsonaga koʻra, Avliyo Lavrentiy issiq panjara ustida shahid boʻlgan, shuning uchun u kasbi olov bilan bogʻliq boʻlgan odamlarning (oʻt oʻchiruvchilar, dazmolchilar, koʻmir yoquvchilar, oshpazlar), shuningdek kutubxonachilarning homiysiga aylandi, chunki unga cherkov oʻqituvchisi sifatida muqaddas kitoblarni saqlash topshirilgan. Shu kuni bolalarga kitob berish odat tusiga kirgan[2].

Vaqt oʻtishi bilan odat odamlar orasida tarqaldi, unga koʻra 10-avgust kuni uyda olov yoqish mumkin emas. Baʼzi aholi punktlarida (Bavariya, Baden va boshqalar) soat 11 dan 12 gacha yoki tushda ular „Lavrentiy koʻmiri“ deb nomlangan narsani qidirishadi, afsonaga koʻra, u yerga sayoz koʻmilgan. Eʼtiqodlarga binoan, „Avliyo Lavrentiy koʻmiri“ olov va chaqmoqdan, kasalliklardan va jodudan himoya qiladi, yaralarni davolaydi, urugʻlar bilan aralashtirilganda javdarni qorayishdan himoya qiladi.

Avliyo Lavrentiy kuni qishloq xoʻjaligi ishlari bilan ham bogʻliq: bu vaqtga kelib, qishki ekinlarni haydash, yigʻim-terimni tugatish, daladan hosil boʻglamlarini tashish, zigʻirni tortib olish vaqti keladi. Agar Avliyo Lavrentiy kunida havo issiq va ochiq boʻlsa, unda vino yaxshi boʻladi, deb hisoblanadi va toʻkin kuzni kutsa ham boʻladi.

Avgust oyi boshida Italiyada yulduz tushishi Avliyo Lavrentiyning shahidlik olovining koʻmirlari hisoblanadi. Yulduz tushganda tilaklar aytiladi. Shuningdek, katoliklar maskarad liboslarini kiyib, shahidning qoni va qaygʻusini anglatuvchi qizil rangli rasmlarni osib qoʻyishadi. Shaharlarda orkestrlarning maxsus kortejlari tashkil etiladi va badavlat kishilar katolik cherkoviga pul xayriya qiladilar[3].

Manbalar tahrir

  1. V Rossii den svyatogo Lavrentiya otmechaetsya 23-avgusta.
  2. Культура Германии 2006.
  3. Что означает день Святого Лаврентия?.

Adabiyotlar tahrir

  • Маркина Л. Г. „LAURENTIUSTAG ДЕНЬ СВ. ЛАВРЕНТИЯ“,. Культура Германии: лингвострановедческий словарь. ISBN 5-17-0383-5. 

Havolalar tahrir