Avtomobil dvigateli

Avtomobil dvigateli – avtomobilni harakatga keltiruvchi qurilma. Avtomobil dvigateli 2,3,4 va undan ortiq si-lindrli boʻlib, ular bir qator yoki "V" tartibida joylashtiriladi. Zamonaviy avtomobillardan eng keng tarqalgani porshenli ichki yonuv dvigateli. Ish ja-rayoni boʻyicha ikki taktli dvigatel va toʻrt taktli dvigatellarga, yonilgʻining alangalanishi boʻyicha uchqundan alanga-lanadigan karbyuratorli dvigatellarga va dvigatel silindrlarida yonilgʻi oʻz-oʻzidan alangalanadigan dizel dvi-gatellariga boʻlinadi. Karbyuratorli Avtomobil dvigatelida karbyuratorda tayyorlanadigan benzin bugʻlari bilan havo aralashmasidan iborat yonilgʻi aralashmasi silindrlarga uzatiladi. Dizel dvigatellarida silindrlarda qisilgan havoga yuqori bosimda dizel yonilgʻisi purkaladi. Za-monaviy Avtomobil dvigateli silindrlar bloki, krivo-ship-shatunli mexanizm, gaz taqsimlash mexanizmi, sovitish tizimi, moylash ti-zimi, ta’minlash tizimi (karbyuratorli dvigatelda yonuvchi aralashma tayyorlab, uni silindrlarga kiritadi, dizellarda esa silindr ichiga yonilgʻini purkaydi), oʻt oldirish tizimi (karbyuratorli dvi-gatelda)dan iborat. Zamonaviy yengil avtomobillarning dvigateli quvvati 15 – 310 kVt gacha, yuk avtomobillariniki 220 kVt gacha boʻladi. Bulardan tashqari rotorli-porshenli, gaz-turbinali dviga-tellar ham ishlatiladi.

Adabiyotlar

• OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil