Baʼquba tumani

Baʼquba tumani (arabcha: قضاء بعقوبة) Iroqning Diyola muhofazasi tarkibidagi tumanlardan biri. Tuman markazi boʻlgan Baquba shahri Diyola muhofazasining ham maʼmuriy markazi hisoblanadi.

Baʼquba tumani قضاء بعقوبة
Tuman
33°35′20.90″N 44°29′22.27″E
Mamlakat	Iroq
Muhofazot	Diyola muhofazasi
Aholisi  (2011)	467,895
Baʼquba tumani

Demografiya

Baʼquba Iroqning Diyola muhofazasi markazi. Ushbu tuman muhofazot tarkibidagi oltita tumandan biridir. Baʼquba Diyola muhofazasining 75% aholisi istiqomat qiladigan muhofazotdagi uchta tumandan biri hamdir. Baʼquba aholisi 467,895 nafarni tashkil qilib, bu muhofazot umumiy aholisining taxminan 38 foizini tashkil qiladi. Baʼquba tumanida qashshoqlik chegarasida yashovchi aholining ulushi 6,6% atrofida. 2012-yilda Diyola muhofazasidagi barcha xavfsizlik hodisalarining 49% qismi (jami 288 ta) Baʼquba tumanida sodir boʻlgan. Baʼquba tumanidagi savodxonlik darajasi taxminan 86%ni tashkil qiladi. Bu koʻrsatkich umumiy Diyola muhofazasida 84 foizdan biroz yuqori. Ishsizlik darajasi 115ni tashkil qilib, bu Kifri tumanidan keyingi ikkinchi va eng past koʻrsatkichdir. Baʼquba tumanida aholining 80 foizi jamoat suvidan foydalanish imkoniga ega, biroq ularning deyarli yarmi suv sifatini yomon deb baholashgan.

Tarixi

Tuman va shahar nomi oromiy tilidan kelib chiqqan deb taxmin qilinadi.

Ipak yoʻli davrida Baʼquba tarozi punkti boʻlgan.

Iqtisodi

Baʼquba tumani Diyalaning qishloq xoʻjaligi va savdo markazidir. Hudud Eron chegarasiga qadar apelsin bogʻlari markazidir.

Baʼquba tumanida 1047 fut balandlikdagi Yaqin Sharqdagi eng baland radio va televideniya antennalaridan biriga ega boʻlgan DMC (Diyala Media Center) joylashgan. Yangiliklar stansiyasi mahalliy yangiliklarni ham televideniya, ham radio orqali taqdim etadi.

Geografiyasi

Baʼquba shahri Bagʻdoddan taxminan 50 km (30 milya) shimoli-sharqda, Diyala daryosi boʻyida, Iroqning sunniy uchburchagidan tashqarida joylashgan.

Iqlimi

Baʼqubaning iqlimi asosan choʻl iqlimiga mos boʻlib, qishi yumshoq va salqin, yozi quruq va issiq. Yozda harorat mamlakatning katta qismidagi kabi oʻrtacha 40 C (104 F)dan yuqori va koʻpincha 48 C (118 F)dan oshishi mumkin. Qishki harorat odatda kunduzi 15 dan 19 C gacha (59 dan 66 F gacha), kechasi 2 dan 5 C gacha (35-41 F) boʻladi. Yoz oylarida qum va chang boʻronlari sodir boʻlib, bir yoki ikki kun davomida noqulay sharoitlarni keltirib chiqaradi. Baʼquba tumanida kamdan-kam hollarda qishda qor yogʻadi.