Davlatlar roʻyxati
Bu maqola hozirgi vaqtda foydalanuvchi DONABDU2003 (munozara) 18:34, 6-Noyabr 2022 (UTC) tomonidan faol tahrirlanyapti. |
Jahonning siyosiy xaritasida, 2018-yil holatiga ko'ra, 240 dan ortiq mamlakat bo'lib, jumladan jahon hamjamiyati tomonidan mustaqilligi rasman tan olingan 194 ta suveren davlat mavjud. Bulardan 193 tasi BMTning faoliyatida a'zo davlatlar sifatida, 1 tasi (Vatikan) esa kuzatuvchi-davlat bo'lib ishtirok etmoqda.
Jahonning hozirgi siyosiy xaritasi turli tarixiy jarayonlar ta'sirida shakllangan. Ayniqsa, Birinchi va Ikkinchi jahon urushlari, mustamlaka tizimining yemirilishi, sotsialistik tuzumning barham topishi kabi jarayonlar alohida e'tiborga loyiqdir. Ushbu tarixiy voqealar ta'sirida XX va XXI asrlar mobaynida dunyoda mustaqil davlatlar soni muttasil o'sib keldi.
Hozirda dunyoning ko'p joylarida aholisi o'z mustaqil davlatchiligini tan olish uchun kurashayotgan mintaqalar mavjud bo'lib kelmoqda.
Tan olingan davlatlar
№ | Mamlakat | Davlatlarning toʻliq nomi |
---|---|---|
1. | Avstraliya | Avstraliya Ittifoqi |
2. | Avstriya | Avstriya Respublikasi |
3. | Albaniya | Albaniya Respublikasi |
4. | AQSh | Amerika Qo'shma Shtatlari |
5. | Angola | Angola Respublikasi |
6. | Andorra | Andorra Knyazligi |
7. | Antigua va Barbuda | Antigua va Barbuda |
8. | Argentina | Argentina Respublikasi |
9. | Armaniston | Armaniston Respublikasi |
10. | Afgʻoniston | Afgʻoniston Islom Amirligi |
11. | Bagama Orollari | Bagama Orollari Hamdo'stligi |
12. | Bangladesh | Bangladesh Xalq Respublikasi |
13. | Barbados | Barbados |
14. | Bahrayn | Bahrayn Qirolligi |
15. | Belorussiya | Belorus Respublikasi |
16. | Beliz | Beliz |
17. | Belgiya | Belgiya Qirolligi |
18. | Benin | Benin Respublikasi |
19. | BAA | Birlashgan Arab Amirliklari |
20. | Bolgariya | Bolgariya Respublikasi |
21. | Boliviya | Koʻpmillatli Boliviya Davlati |
22. | Bosniya va Gertsegovina | Bosniya va Gertsegovina |
23. | Botsvana | Botsvana Respublikasi |
24. | Braziliya | Braziliya Federativ Respublikasi |
25. | Bruney | Bruney Dar-us-Salom Davlati |
26. | Burkina-Faso | Burkina-Faso Respublikasi |
27. | Burundi | Burundi Respublikasi |
28. | Butan | Butan Qirolligi |
29. | Buyuk Britaniya | Buyuk Britaniya va Shimoliy Irlandiya Qo'shma Qirolligi |
30. | Vanuatu | Vanuatu Respublikasi |
31. | Vatikan | Shahar Davlat Vatikan |
32. | Vengriya | Vengriya |
33. | Venesuela | Venesuela Bolivar Respublikasi |
34. | Vyetnam | Vyetnam Sotsialistik Respublikasi |
35. | Gabon | Gabon Respublikasi |
36. | Gaiti | Gaiti Respublikasi |
37. | Gayana | Gayana Kooperativ Respublikasi |
38. | Gambiya | Gambiya Respublikasi |
39. | Gana | Gana Respublikasi |
40. | Gvatemala | Gvatemala Respublikasi |
41. | Gvineya | Gvineya Respublikasi |
42. | Gvineya-Bisau | Gvineya-Bisau Respublikasi |
43. | Germaniya | Germaniya Federativ respublikasi |
44. | Gonduras | Gonduras Respublikasi |
45. | Grenada | Grenada |
46. | Gretsiya | Grek Respublikasi |
47. | Gruziya | Gruziya |
48. | Daniya | Daniya Qirolligi |
49. | Dominika | Dominika Hamdo'stligi |
50. | Dominikan Respublikasi | Dominikan Respublikasi |
51. | Jazoir | Jazoir Xalq Demokratik Respublikasi |
52. | JAR | Janubiy Afrika Respublikasi |
53. | Janubiy Sudan | Janubiy Sudan Respublikasi |
54. | Jibuti | Jibuti Respublikasi |
55. | Zambiya | Zambiya Respublikasi |
56. | Zimbabve | Zimbabve Respublikasi |
57. | Isroil | Isroil davlati |
58. | Indoneziya | Indoneziya Respublikasi |
59. | Iordaniya | Iordaniya Hoshimiylar Qirolligi |
60. | Iroq | Iroq Respublikasi |
61. | Irlandiya | Irlandiya Respublikasi |
62. | Ispaniya | Ispaniya Qirolligi |
63. | Islandiya | Islandiya |
64. | Italiya | Italiya Respublikasi |
65. | Kabo-Verde | Kabo-Verde Respublikasi |
66. | Kambodja | Kambodja Qirolligi |
67. | Kamerun | Kamerun Respublikasi |
68. | Kanada | Kanada |
69. | Keniya | Keniya Respublikasi |
70. | Kipr | Kipr respublikasi |
71. | Kiribati | Kiribati Respublikasi |
72. | Kolumbiya | Kolumbiya Respublikasi |
73. | Komor orollari | Komor Orollari Ittifoqi |
74. | Kongo | Kongo Respublikasi |
75. | Kongo DR | Kongo Demokratik Respublikasi |
76. | KXDR | Koreya Xalq Demokratik Respublikasi |
77. | Koreya | Koreya Respublikasi |
78. | Kosta-Rika | Kosta-Rika Respublikasi |
79. | Kot-d'Ivuar | Kot-d'Ivuar Respublikasi |
80. | Kuba | Kuba Respublikasi |
81. | Laos | Laos Xalq Demokratik Respublikasi |
82. | Latviya | Latviya Respublikasi |
83. | Lesoto | Lesoto Qirolligi |
84. | Liberiya | Liberiya Respublikasi |
85. | Livan | Livan Respublikasi |
86. | Liviya | Liviya Davlati |
87. | Litva | Litva Respublikasi |
88. | Lixtenshteyn | Lixtenshteyn Knyazligi |
89. | Lyuksemburg | Lyuksemburg Buyuk Gertsogligi |
90. | Mavrikiy | Mavrikiy Respublikasi |
91. | Mavritaniya | Mavritaniya Islom Respublikasi |
92. | Madagaskar | Madagaskar Respublikasi |
93. | Malavi | Malavi Respublikasi |
94. | Malayziya | Malayziya |
95. | Mali | Mali Respublikasi |
96. | Maldiv Orollari | Maldiv Orollari Respublikasi |
97. | Malta | Malta Respublikasi |
98. | MAR | Markaziy Afrika Respublikasi |
99. | Marokash | Marokash Qirolligi |
100. | Marshall Orollari | Marshall olorollari |
101. | Meksika | Meksika Qoʻshma Shtatlari |
102. | Mikroneziya | Mikroneziya Federativ Shtatlar |
103. | Misr | Misr Arab Respublikasi |
104. | Mozambik | Mozambik Respublikasi |
105. | Moldoviya | Moldova Respublikasi |
106. | Monako | Monako Knyazligi |
107. | Mongoliya | Mongoliya |
108. | Myanma | Myanma Ittifoqi Respublikasi |
109. | Namibiya | Namibiya Respublikasi |
110. | Nauru | Nauru Respublikasi |
111. | Nepal | Nepal Federativ Demokratik Respublikasi |
112. | Niger | Niger Respublikasi |
113. | Nigeriya | Nigeriya Federativ Respublikasi |
114. | Niderlandiya | Niderlandiya Qirolligi |
115. | Nikaragua | Nikaragua Respublikasi |
116. | Norvegiya | Norvegiya Qirolligi |
117. | Ozarbayjon | Ozarbayjon Respublikasi |
118. | Pokiston | Pokiston Islom Respublikasi |
119. | Palau | Palau Respublikasi |
120. | Panama | Panama Respublikasi |
121. | Papua Yangi-Gvineya | Papua Yangi-Gvineya Mustaqil davlati |
122. | Paragvay | Paragvay Respublikasi |
123. | Peru | Peru Respublikasi |
124. | Polsha | Polsha Respublikasi |
125. | Portugaliya | Portugal Respublikasi |
126. | Rossiya | Rossiya Federatsiyasi |
127. | Ruanda | Ruanda Respublikasi |
128. | Ruminiya | Ruminiya |
129. | Salvador | El Salvador Respublikasi |
130. | Samoa | Samoa Mustaqil davlati |
131. | San-Marino | San-Marino Respublikasi |
132. | San-Tome va Prinsipi | San-Tome va Prinsipi Demokratik Respublikasi |
133. | Saudiya Arabistoni | Saudiya Arabistoni Qirolligi |
134. | Seyshell Orollari | Seyshell Orollari Respublikasi |
135. | Senegal | Senegal Respublikasi |
136. | Sent-Vinsent va Grenadina | Sent-Vinsent va Grenadina |
137. | Sent-Kits va Nevis | Sent-Kits va Nevis Federatsiyasi |
138. | Sent-Lyusiya | Sent-Lyusiya |
139. | Serbiya | Serbiya Respublikasi |
140. | Singapur | Singapur Respublikasi |
141. | Suriya | Suriya Arab Respublikasi |
142. | Slovakiya | Slovakiya Respublikasi |
143. | Sloveniya | Sloveniya Respublikasi |
144. | Solomon Orollari | Solomon Orollari |
145. | Somali | Somali Federativ Respublikasi |
146. | Sudan | Sudan Respublikasi |
147. | Surinam | Surinam Respublikasi |
148. | Syerra-Leone | Syerra-Leone Respublikasi |
149. | Tojikiston | Tojikiston Respublikasi |
150. | Tailand | Tailand Qirolligi |
151. | Tanzaniya | Tanzaniya Birlashgan Respublikasi |
152. | Togo | Togo Respublikasi |
153. | Tonga | Tonga Qirolligi |
154. | Trinidad va Tabago | Trinidad va Tabago Respublikasi |
155. | Tuvalu | Tuvalu |
156. | Tunis | Tunis Respublikasi |
157. | Turkmaniston | Turkmaniston |
158. | Turkiya | Turkiya Respublikasi |
159. | Uganda | Uganda Respublikasi |
160. | Ukraina | Ukraina Respublikasi |
161. | Ummon | Ummon Sultonligi |
162. | Urugvay | Sharqiy Urugvay Respublikasi |
163. | Fiji | Fiji Respublikasi |
164. | Filippin | Filippin Respublikasi |
165. | Finlyandiya | Finlyandiya Respublikasi |
166. | Fransiya | Fransiya Respublikasi |
167. | Xitoy | Xitoy Xalq Respublikasi |
168. | Xorvatiya | Xorvatiya Respublikasi |
169. | Chad | Chad Respublikasi |
170. | Chernogoriya | Chernogoriya |
171. | Chexiya | Chexiya Respublikasi |
172. | Chili | Chili Respublikasi |
173. | Shveytsariya | Shveytsariya Konfederatsiyasi |
174. | Shveytsiya | Shveytsiya Qirolligi |
175. | Shri-Lanka | Shri-Lanka Demokratik Sotsialistik Respublikasi |
176. | Sharqiy Timor | Sharqiy Timor Demokratik Respublikasi |
177. | Shimoliy Makedoniya | Shimoliy Makedoniya Respublikasi |
178. | Ekvador | Ekvador Respublikasi |
179. | Ekvatorial Gvineya | Ekvatorial Gvineya Respublikasi |
180. | Eritreya | Eritreya Davlati |
181. | Eron | Eron Islom Respublikasi |
182. | Esvatini | Esvatini Qirolligi |
183. | Estoniya | Estoniya Respublikasi |
184. | Efiopiya | Efiopiya Federativ Demokratik Respublikasi |
185. | Yamayka | Yamayka |
186. | Yaman | Yaman Respublikasi |
187. | Yangi Zelandiya | Yangi Zelandiya |
188. | Yaponiya | Yaponiya Davlati |
189. | O‘zbekiston | O'zbekiston Respublikasi |
190. | Qatar | Qatar Davlati |
191. | Qirgʻiziston | Qirgʻiz Respublikasi |
192. | Qozogʻiston | Qozogʻiston Respublikasi |
193. | Quvayt | Quvayt Davlati |
194. | Hindiston | Hindiston Respublikasi |
Qisman tan olingan davlatlar
Qisman tan olingan davlatlar — Birlashgan Millatlar Tashkilotiga a'zo bo'lmagan davlatlar kamida bitta va undan ortiq BMTga a'zo davlat tomonidan tan olingan davlatlar kiradi.
№ | Mamlakat | Davlatlarning toʻliq nomi |
---|---|---|
1. | Abxaziya | Abxaziya Respublikasi |
2. | DXR | Donetsk Xalq Respublikasi |
3. | Janubiy Osetiya | Janubiy Osetiya Respublikasi |
4. | Kosovo | Kosovo Respublikasi |
5. | LXR | Lugansk Xalq Respublikasi |
6. | SADR | Sahroi Arab Demokratik Respublikasi |
7. | Falastin | Falastin Davlati |
8. | Xitoy respublikasi | Xitoy Respublikasi (Tayvan) |
9. | Shimoliy Kipr | Shimoliy Kipr Turk Respublikasi |
Tan olinmagan davlatlar
Tan olinmagan davlatlar — oʻzini suveren davlatlar deb eʻlon qilgan va aholining mavjudligi, hududni nazorat qilish, huquq va boshqaruv tizimlari kabi davlatchilik belgilariga ega boʻlgan, lekin ayni paytda davlat tomonidan diplomatik tan olinmagan mintaqalarning umumiy nomi. Birlashgan Millatlar Tashkilotiga aʻzo davlatlar tomonidan bir yoki bir nechta aʻzo davlatlarning suvereniteti ostida hisoblanadi.
№ | Mamlakat | Davlatlarning toʻliq nomi |
---|---|---|
1 | Ambazoniya | Ambazoniya Federativ Respublikasi |
2. | Va | Va Davlati |
3. | Galmudug | Galmudug |
4. | DMR | Dnestrboʻyi Moldova Respublikasi |
5. | Iroq Kurdistoni | Iroq Kurdistoni |
6. | Puntlend | Puntlend Somali Davlati |
7. | Somalilend | Somalilend Respublikasi |
8. | Togʻli Qorabogʻ | Togʻli Qorabogʻ Respublikasi |
9. | Shan | Shan Davlati |
10. | Gʻarbiy Papua | Gʻarbiy Papua Respublikasi |
11. | Gʻarbiy Togolend | Gʻarbiy Togolend Respublikasi |
Muxtor davlatlar
Muxtor davlatlar — katta davlat doirasidagi maqomiga ega bo'lgan muxtor respublika yoki boshqa muxtor birlik. U o'zining konstitutsiyasi, qonun hujjatlari, hududi, fuqaroligi, oliy davlat organlari, ma'lum darajada byudjet va soliq mustaqilligiga ega. Lekin, u boshqa katta davlat doirasida tuzilganligi sababli o'z pul tizimiga, armiyasiga, tashqi siyosiy va tashqi iqtisodiy munosabatlarda to'liq mustaqillikka va xakazo ega bo'lmaydi.
№ | Mamlakat | Davlatlarning to'liq nomi |
---|---|---|
1. | Adigeya | Adigeya Respublikasi |
2. | Ajariya | Ajariya Muxtor Respublikasi |
3. | Bosniya va Gertsegovina | Bosniya va Gertsegovina Federatsiyasi |
4. | Boshqirdiston | Boshqirdiston Respublikasi |
5. | Buryatiya | Buryatiya Respublikasi |
6. | Voyevodina | Voyevodina Muxtor O'lkasi |
7. | Gagauziya | Gagauziya |
8. | Dogʻiston | Buryatiya Respublikasi |
9. | Ingushetiya | Ingushetiya Respublikasi |
10. | Kabardino-Bolqoriya | Kabardino-Bolqoriya Respublikasi |
11. | Kareliya | Kareliya Respublikasi |
12. | Komi | Komi Respublikasi |
13. | Mariy El | Mariy El Respublikasi |
14. | Mordoviya | Mordoviya Respublikasi |
15. | Naxichevan | Naxichevan Muxtor Respublikasi |
16. | Qalmog'iston | Qalmog'iston Respublikasi |
17. | Qoraqalpog'iston | Qoraqalpog'iston Respublikasi |
18. | Qorachoy-Cherkasiya | Qorachoy-Cherkasiya Respublikasi |
19. | Qrim | Qrim Respublikasi |
20. | Saxa | Saxa (Yoqutiston) Respublikasi |
21. | Serb | Serb Respublikasi |
22. | Tatariston | Tatariston Respublikasi |
23. | Tuva | Tuva Respublikasi |
24. | Udmurtiya | Udmurtiya Respublikasi |
25. | Xakasiya | Xakasiya Respublikasi |
26. | Checheniston | Checheniston Respublikasi |
27. | Chuvashiya | Chuvashiya Respublikasi |
28. | Shimoliy Osetiya | Shimoliy Osetiya — Alaniya Respublikasi |
Boshqa hududlar
№ | Mamlakat | Maqomi |
---|---|---|
1. | Azor orollari | |
2. | Aland orollari | |
3. | Amerika Samoasi | |
4. | Angilya | |
5. | Aruba | |
6. | Bermud orollari | |
7. | Bonayre | |
8. | Virgin orollari (AQSh) | |
9. | Virgin orollari (B.Brit.) | |
10. | Gvadelupa | |
11. | Gviana | |
12. | Gernsi | |
13. | Gibraltar | |
14. | Gonkong | |
15. | Guam | |
16. | Jersi | |
17. | Kanar orollari | |
18. | Kyurasao | |
19. | Kayman orollari | |
20. | Kuk orollari | |
21. | Madeyra | |
22. | Mayotta | |
23. | Martinika | |
24. | Montserrat | |
25. | Makao | |
26. | Men oroli | |
27. | Muqaddas Yelena, Vozneseniya va Tristan-da-Kunya orollari | |
28. | Niue | |
29. | Norfolk oroli | |
30. | Pitkern orollari | |
31. | Puerto-Riko | |
32. | Reyunon | |
33. | Rojdestvo oroli | |
34. | Saba | |
35. | Sen-Bartelemi | |
36. | Sen-Marten | |
37. | Sen-Pyer va Mikelon | |
38. | Sint-Estatius | |
39. | Sint-Marten | |
40. | Terks va Kaykos orollari | |
41. | Tokelau | |
42. | Uollis va Futuna | |
43. | Farer orollari | |
44. | Folklend orollari | |
45. | Fransiya Polineziyasi | |
46. | Fransiyaning Janubiy va Antarktidadagi hududi | |
47. | Yangi Kaledoniya | |
48. | Hind okeanidagi Britaniya hududi |
Manbalar
Adabiyotlar
- The World: A Third World Guide: 1995/96. Montevideo: Instituto del Tercer Mundo, 1995. [[Maxsus:BookSources/978-0-85598-291-1|ISBN 978-0-85598-291-1]]. OCLC 476299738.
- „Countries or areas, codes and abbreviations“. Statistics Division, United Nations (1-aprel 2010-yil).
- Davis, Tim „World Countries and States List“. Timdavis.com.au (19-fevral 2009-yil).
- „Geographic Names“. Department of Public Information, Cartographic Section, United Nations (7-sentabr 2000-yil).
- „ISO 3166-1 Country names and code elements“. International Organization for Standardization (2010).
- „List of countries, territories and currencies“. Publications Office of the European Union (4-may 2010-yil).
- „The World Factbook“. United States: Central Intelligence Agency (2010). 7-noyabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 1-yanvar 2020-yil.
Arxivlandi 12-avgust 2008-yil Wayback Machine saytida.
- World of Information (Firm), and International Chamber of Commerce. Middle East Review 2003/04: The Economic and Business Report, 27th, London: Kogan Page, 2003 — 161 bet. [[Maxsus:BookSources/978-0-7494-4066-4|ISBN 978-0-7494-4066-4]]. OCLC 51992589.