Babarinka (daryoning qadimgi nomi Barim)[1] — Rossiya Federasiyasining Tyumen viloyatidagi kichik daryo, Tura daryosining oʻng irmogʻi. U Tyumen shahridan oqib oʻtib, bir nechta koʻl va havzalarni hosil qiladi[2].

Etimologiyasi

tahrir

Ilgari daryo Barim deb atalgan. 1798-yil xaritasida Barim daryosi sifatida belgilangan[1].

Tatar tilining baʼzi dialektlarida „barym“ soʻzi „kuch“, „qudrat“ deb tarjima qilingan[3].

Babarinka koʻchasi va Tyumen shahrining tarixiy tumani daryo nomi bilan nomlangan[4].

Geografiyasi

tahrir

Daryo sobiq Roshchino qoʻrgʻoni (hozirda mikrotuman) hududidan boshlanadi. U Aylanma yoʻl-Yamskaya transport tarmogʻidan oʻtib, Olovyannikov (Kolokolnikov) hovuziga quyiladi. Soʻngra Barnaulskaya koʻchasi ostiga yotqizilgan quvur orqali oqib, katta Tsimlyanskoye koʻliga quyiladi va u yerda oʻz irmogʻi bilan birlashadi. Keyin sharqqa qarab oqadi va u yerda Polevaya koʻchasi oldida toʻgʻondan hosil boʻlgan hovuzga quyiladi. Shundan soʻng Melzavodskoy (Melnichniy) hovuziga quyiladi. Keyinroq u botqoqli pasttekislikka tushib, Kommunistlar koʻchasi ostidan oqib oʻtib, Tura[5] ga quyiladi.

Daryo uzunligi manbasidan (daryoni toʻydiradigan kalitlar) etagigacha boʻlgan uzunligi taxminan 16-20 km.

Irmoqlari

tahrir

Jarliklarda hosil boʻladigan irmoqlar Babarinka daryosiga quyiladi. Eng yirik irmogʻi daryo bilan birga Tsimlyansk koʻlini hosil qiladi.

Tarixi

tahrir
 
S. U. Remezovning „Sibirning chizilgan kitobi“ dan Tyumen va atrofi xaritasi. 1701

Remezovning eski xaritasida Tyumenka va Babarinka daryolari Tura va Pishma daryolari vodiylari orasidagi botqoqliklar va koʻllardan oziqlanadi.

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 „Карта Тюменского уезда 1798 г.“ (ru). www.etomesto.ru. 2021-yil 12-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-yanvar.
  2. „Тюменские реки и речушки. Бабарынка“ (ru). park72.ru. 2021-yil 14-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-yanvar.
  3. Istoki tatarskogo literaturnogo yazika. — Akademiya nauk SSSR, Kazanskiy filial, Institut yazika, literaturi i istorii im. G. Ibragimova, 1988. — s. 110.
  4. „Районы города Тюмень“ (ru). kvobzor.ru. 2021-yil 15-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-yanvar.
  5. „Экскурсия по Бабарынке“ (ru). park72.ru. 2021-yil 12-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-yanvar.

Adabiyotlar

tahrir
  • A. S. Ivanenko Novie progulki po Tyumeni — izdatelstvo „Raduga-T“: 2008 g.