Barqsoʻz masjidi
Barqsoʻz masjidi (Bargsoʻz masjidi) — Navoiy viloyati, Nurota shahri Oxunboboyev koʻchasida joylashgan yodgorlik. Masjid XX asr boshlarida Buxoro amirligida hukmronlik qilgan mangʻitlar sulolasi davrida bunyod etilgan. Masjid Oʻzbekiston moddiy va madaniy meʼrosining koʻchmas mulk obyektlari milliy roʻyxatiga kiritilgan.
| Barqsoʻz masjidi | |
|---|---|
| Muqobil nomlari |
Barqsoʻz masjidi Bargsoʻz masjidi |
| Umumiy maʼlumot | |
| Turi | masjid |
| Shahar | Navoiy |
| Mamlakat | Oʻzbekiston |
| Qurilishi boshlangan | XX asr boshlari |
| Texnik holati | |
| Material | pishgan gʻisht, yogʻoch, ganch |
Tarixi tahrir
Barqsoʻz masjidi XX asr boshlarida qurilgan. Masjidning shifti 4 ta ustunga tayangan. Yodgorlik tashqi ayvonida 7 ta ustun mavjud[1]. Ushbu masjid guzar masjidi boʻlgan. Masjid tashqi ayvoning gʻarbiy qismining yuqorisida „Imon“, „Basmala“, „Shahodat“ kalimalari bitilgan. Ikki tomida esa „Alloh“ va „Muhammad“ soʻzlari ham bitilgan[2]. Masjid devorning chap tomonida esa marmarga suls xatida Qur’oni Karimning „Raʼd“ surasining 29-oyati bitilgan[3].
Ayvonning gʻarbiy tomonida esa Qur’oni Karimning „Baqara“ surasining 149-oyati yozilgan: „Mehribon va rahmli Alloh nomi bilan (boshlayman). Qaysi joydan (safarga) chiqsangiz ham, (namozda) yuzingizni Masjidi Harom (Kaʼba) tomonga oʻting! Ushbu (buyruq) Parvardigorning tarafidan (aytilgan) haqiqatdir. Alloh qilayotgan ishlaringizdan gʻofil emasdir“[4]. Mazkur bitikning oxirida ham yozuv boʻlib, Qur’oni Karimning „Ahzob“ surasining 41-oyati keltirilgan[5].
Meʼmorchiligi tahrir
Barqsoʻz masjidi Oʻrta Osiyo meʼmorchiligi uslubida bunyod etilgan. Masjid qurilishida yogʻoch, ganch va boshqa materiallardan keng foydalanilgan. Barqsoʻz masjidi XX asr boshlarida xalq homiyligi bilan qayta quriladi. Keyinchalik mahalliy tadbirkorlar tashabbusi bilan toʻrt ustunli qilinib, 9,5x9,5 oʻlchamda qayta bunyod etiladi. Masjid faoliyati sovet yillarida toʻxtatilgan. Oʻzbekiston mustaqilllikka erishgach, masjid qayta faoliyat koʻrsatgan[6].
Manbalar tahrir
Adabiyotlar tahrir
Ilmiy adabiyotlar tahrir
- Абдухолиқов Ф, Ртвиладзе Э, Ҳакимов А, Абдуҳалимов Б, Мансуров А, Маннонов А, Муҳамедов Н, Раззоқов А, Раҳимов К. Ўзбекистон обидаларидаги битиклар: Навоий. Тошкент: Uzbekistan Today, 2015 — 376 bet. ISBN 978-9943-4509-5-0.
Havolalar tahrir
- „Баргсўз масжиди“. Qaraldi: 2023-yil 28-iyul.