Basir Ahang
| Basir Ahang بصیر آهنگ | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi | 1984 (yoshi 39–40) |
| Fuqaroligi | Italian |
| Kasbi | Poet, journalist and human rights activist |
| Faoliyat yillari | 2007- Present |
Basir Ahang (dariycha: بصیر آهنگ ) Afgʻonistonlik hazora shoiri, jurnalist va inson huquqlari faoli[1]. U Italiyada siyosiy qochqin maqomini oldi va Buyuk Britaniyada yashaydi[2].
Biografiya tahrir
Etnik hazora boʻlgan Ohang Maliston-Gʻazni shahridagi Mir Adina oʻrta maktabida diplom olgan va 2007-yilda Kobul universitetida fors adabiyoti boʻyicha bakalavr darajasini olgan. Kobul universitetida tahsil olgan paytidan boshlab, Ahang turli milliy va xalqaro ommaviy axborot vositalari bilan hamkorlik qilib keladi[3].
Afgʻonistondan qochish tahrir
Afgʻonistondagi faoliyati uchun xavfsizlik boshqarmasidan ogohlantirishlarini olgandan soʻng, Basir Ahang 2008-yilda Italiyaga koʻchib oʻtdi va u erda Padua universitetida xalqaro munosabatlar boʻyicha oʻqishni davom ettirdi. 2009-yilda Gretsiyadagi afgʻonistonlik boshpana izlovchilarning ahvoli haqida xabardor boʻlgach, u MSF (chegara bilmas shifokorlar) va italiyalik advokatlar va jurnalistlar jamoasi bilan Patras shahriga bordi. Uning Kobul Pressda[4] va italyada italyancha yangiliklar veb-saytlarida[5] chop etilgan fors tilidagi birinchi xabarlari barchani hayratda qoldirdi, chunki hech kim Gretsiyadagi qochqinlar va boshpana izlovchilar haqida birinchi shaxs tomonidan batafsil hisobotga ega emas edi. Basir Ahang 2009-yil yanvaridan Xalqaro Jurnalistlar Federatsiyasi aʼzosi boʻldi.
2009-yil 31-martda Italiya parlamenti oʻn uch yoshli Ali Dad ismli voyaga yetmagan bola bilan Italiya politsiyasining notoʻg'ri xatti-harakatlari haqidagi hisobotlaridan biriga munosabat bildirdi. Parlament hukumatdan ishni davom ettirishni soʻradi. Basir Ahang Gretsiyadagi qochqinlar va boshpana izlovchilar haqida hujjatli film suratga oldi va ushbu hujjatli filmning bir qismi Italiya jamoat televideniyesi "1"da namoyish etilganidan soʻng, jurnalistlar va inson huquqlari tashkilotlarining eʼtiborini tortdi va ularni Gretsiyaga borishga majbur qilishdi. 2009-yil may oyida sodir boʻlgan bu voqealardan soʻng, baʼzi huquqshunoslar va huquq himoyachilari Fransiyaning Strasburgdagi Inson huquqlari boʻyicha Yevropa sudiga[6] Italiya va Gretsiya hukumatlariga oʻzlarining notoʻg'ri xatti-harakatlari va qochqinlar huquqlarini buzganliklari uchun shikoyat qilishdi.
2021-yilning yozida uning oilasi Afgʻonistondan muvaffaqiyatli qochib, Italiyadagi Ohangga qoʻshildi[7].
Ijodi va jurnalistik faoliyat tahrir
Ahang Afgʻonistondagi qochqinlar va ularning qonuniy huquqlari, ayollar huquqlari, soʻz erkinligi va inson huquqlarining buzilishi haqida yuzlab hisobotlar yozgan[8].
Ahan fors, italyan va ingliz tillarida nashr etadi[9] 2013-yilda Aljazeera veb-sayti uni qochqinlar masalalari boʻyicha ekspert deb atagan. Basir Ahang qochqinlar, ayollar huquqlari va Afgʻoniston inqiroziga bagʻishlangan bir necha anjumanlarda ishtirok etgan.
2021-yilda NATO qoʻshinlari Afgʻonistondan olib chiqilgach, Ahang vaziyat boʻyicha kontekstni taqdim etish uchun global media tashkilotlariga intervyu berdi[8].
Havola tahrir
- Hazara xalqi ro'yxati
Manbalar tahrir
- ↑ „International Journalism Festival - Basir Ahang“ (en-US). Festival Internazionale del Giornalismo (2022). 2022-yil 9-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 9-yanvar.
- ↑ „Poems by Basir Ahang - International Poetry Festival of Medellín“ (en). www.festivaldepoesiademedellin.org. 2015-yil 11-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 9-yanvar.
- ↑ Evangelista. „"We left Afghanistan in the hands of the Taliban, and we now face the risk of a new genocide"“ (it). en.gariwo.net (2021-yil 8-iyul). 2021-yil 14-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 9-yanvar.
- ↑ „بصیر آهنگ - Kabul Press Andoza:Pipe Afghanistan Press Andoza:Pipe کابل پرس Andoza:Pipe افغانستان پرس“. kabulpress.org. Qaraldi: 2014-yil 26-fevral.
- ↑ „il primo amore“. ilprimoamore.com. 2013-yil 10-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 26-fevral.
- ↑ „Una speranza per i profughi di Patrasso - Progetto Melting Pot Europa“. meltingpot.org. Qaraldi: 2014-yil 26-fevral.
- ↑ „Arrivati in Italia i familiari di Basir Ahang, l'attore hazara del film di Costanza Quatriglio“ (it-IT). Articolo21 (2021-yil 24-avgust). Qaraldi: 2022-yil 9-yanvar.
- ↑ 8,0 8,1 Zafar Mehdi. „U.S. and NATO neglect Afghan Shia massacres“ (en). Tehran Times (2018-yil 21-avgust). 2018-yil 22-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 9-yanvar.
- ↑ „La Veglia di Santa Lucia che invoca pace e futuro“ (it). www.ilcittadino.it (2021-yil 13-dekabr). 2021-yil 13-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 9-yanvar.