Basra iyolati
Basra iyolati (arabcha: إيالة البصرة, usmonli turkcha: ایالت بصره)[1] – Usmoniylar davlatining iyolati. 19-asrda uning hududi 9,872 kvadrat milya (25,570 km2) boʻlgan[2]. Ushbu iyolatda daftardor (Usmoniylarda Moliya vaziri) va chavush kehiyasi boʻlgan, biroq ziyomat va timor kabi yerga egalik qilish shakllari yoʻqligi tufayli oloybek yoki cheriboshi lavozimlari boʻlmagan, barcha yerlar voliy tomonidan ijaraga berilgan[3].
Iyolat | |
---|---|
Tegishli | Usmonlilar imperiyasi |
Maʼmuriy markazi | Basra |
Asos solingan sanasi | 1538 |
Bekor qilingan sanasi | 1862 |
Xaritada | |
30°30′0″N 47°49′0″E / 30.50000°N 47.81667°E |
Tarixi
tahrirIlgari Basra meros asosida boshqariladigan hudud (mulkiyat) boʻlgan, Sulton Mehmed IV tomonidan ishgʻol etilgandan keyin oddiy iyolatga aylantirilgan[3]. 1534-yilda usmoniylar Bagʻdodni qoʻlga kiritgach, oʻsha paytda Basrani boshqargan badaviy amir Rashid al-Mugʻamis usmoniylarga boʻysundi[4]. 1538-yil Basra usmoniylarning viloyatiga aylandi[5] va 1546-yilda unga voliy tayinlandi[4]. Iroqda mamluklar sulolasi hukmdorligi paytida iyolat Bagʻdodga boʻysungan. 1850—1862-yillarda Bagʻdoddan ajralib chiqqan[6].
Maʼmuriy boʻlinmalari
tahrir1702-yilda Basra iyolati quyidagi sanjaklarga boʻlingan[7]:
- Basra (Posho qarorgohi)
- Kiyab
- Badiya
- Sabusne, Gaffât, Mensûr va Batna
- Seremle
- Shush
- Gazan, Resle va Safiyye
- Ceğar
Yana qarang
tahrirManbalar
tahrir- ↑ „Some Provinces of the Ottoman Empire“. Geonames.de. 2013-yil 28-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 25-fevral.
- ↑ The Popular encyclopedia: or, conversations lexicon. Blackie, 1862 — 698-bet. Qaraldi: 2013-yil 27-iyun.
- ↑ 3,0 3,1 ; Joseph von Hammer-PurgstallNarrative of Travels in Europe, Asia, and Africa in the Seventeenth Century. Oriental Translation Fund, 1834 — 90-bet. Qaraldi: 2013-yil 27-iyun.
- ↑ 4,0 4,1 ; Bruce Alan MastersEncyclopedia of the Ottoman Empire. Infobase Publishing, 2009 — 78-bet. ISBN 978-1-4381-1025-7. Qaraldi: 2013-yil 27-iyun.
- ↑ „The Ottoman Turks and the Portuguese in the Arab Gulf 1534-1581“. 2021-yil 13-martda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ Reidar Visser. Basra, the Failed Gulf State: Separatism And Nationalism in Southern Iraq. LIT Verlag Münster, 2005 — 19-bet. ISBN 978-3-8258-8799-5. Qaraldi: 2013-yil 27-iyun.
- ↑ Kılıç, Orhan. 18. Yüzyılın İlk Yarısında Osmanlı Devleti'nin İdari Taksimatı-Eyalet ve Sancak Tevcihatı / In the First half of the 18th Century Administrative Divisions of the Ottoman Empire-Shire and Sanjak Assignments (tr). Elazığ: Şark Pazarlama, 1997 — 74-bet. ISBN 9759630907.