BASIC (talaffuzi: Beysik; toʻliq nomi Beginners' All-purpose Symbolic Instruction Code[1] — „boshlovchilar uchun universal ramziy oʻquv kod“) — ishlatish oson bo'lgan universal yuqori darajali dasturlash tillari oilasi. Original versiyasi Jon G.Kemeni va Tomas E.Kurtz tomonidan Dartmont kollejida 1964-yilda yaratilgan. Ularning maqsadi ilm-fan yo'nalishida o'qimayotgan studentlarga ham kompyuter ishlata olish imkoniyatini yaratib berish edi. O'sha paytda deyarli barcha kompyuterlar faqat olimlar va matematiklar o'rganishga moyil bo'lgan maxsus dasturiy ta'minotni yozishni talab qilar edi.

Atari BASIC (1979)

Dastur tiliga qo'shimcha ravishda Kemeny va Kurts Dartmut vaqtini almashish tizimini (DTSS) ishlab chiqdilar, bu bir nechta foydalanuvchilarga bir vaqtning o'zida BASIC dasturlarini masofaviy terminallarda tahrirlash va boshqarish imkonini berdi. Ushbu umumiy model 1960-yillarning oxiri va 1970-yillarning boshlarida PDP-11 va Data General Nova kabi mini-kompyuter tizimlarida juda mashhur bo'ldi. Hewlett-Packard 1960-yillarning oxirida HP2000 seriyasini taqdim etgan va 1980-yillarda sotuvni davom ettirib, ushbu operatsiya usuli uchun butun kompyuter liniyasini ishlab chiqardi. Ko'pgina dastlabki video o'yinlar o'z tarixini BASIC ning ushbu versiyalaridan biriga olib boradi.


1970-yillarning oʻrtalarida mikrokompyuterlarning paydo boʻlishi bir nechta BASIC dialektlarining, jumladan, 1975-yilda Microsoft BASIC-ning rivojlanishiga olib keldi. Ushbu mashinalarda mavjud boʻlgan kichik asosiy xotira tufayli, koʻpincha 4 KB, Tiny BASIC dialektlarining xilma-xilligi ham yaratilgan. BASIC o'sha davrning deyarli har qanday tizimi uchun mavjud edi va 1970-yillarning oxirida paydo bo'lgan uy kompyuterlari tizimlari uchun de-fakto dasturlash tiliga aylandi. Ushbu shaxsiy kompyuterlarda deyarli har doim sukut bo'yicha BASIC tarjimoni o'rnatilgan bo'lib, ko'pincha mashinaning dasturiy ta'minotida yoki ba'zan ROM kartridjida.

1990-yillarda BASIC mashhurligi pasaydi, chunki bozorga yanada kuchli mikrokompyuterlar paydo bo'ldi va ilg'or funksiyalarga ega dasturlash tillari (masalan, Paskal va C) bunday kompyuterlarda foydalanish mumkin bo'ldi. 1991 yilda Microsoft Visual Basic-ni chiqardi, u BASIC-ning yangilangan versiyasini vizual shakllar yaratuvchisi bilan birlashtirdi. Ushbu til va "VB" dan qaytadan foydalanish VBA va VB.NET shakllarida asosiy dasturlash tili bo'lib qolmoqda [iqtibos keltirish kerak].

Sintaksis tahrir

Birinchi misol (Microsoft QuickBASICda):

REM QuickBASIC misol

REM Forward declaration - allows the main code to call a
REM    subroutine that is defined later in the source code
DECLARE SUB PrintSomeStars (StarCount!)

REM Main program follows
INPUT "What is your name: ", UserName$
PRINT "Hello "; UserName$
DO
   INPUT "How many stars do you want: ", NumStars
   CALL PrintSomeStars(NumStars)
   DO
      INPUT "Do you want more stars? ", Answer$
   LOOP UNTIL Answer$ <> ""
   Answer$ = LEFT$(Answer$, 1)
LOOP WHILE UCASE$(Answer$) = "Y"
PRINT "Goodbye "; UserName$
END

REM subroutine definition
SUB PrintSomeStars (StarCount)
   REM This procedure uses a local variable called Stars$
   Stars$ = STRING$(StarCount, "*")
   PRINT Stars$
END SUB


Ikkinchi misol (Visual Basic .NETda):

Public Module StarsProgram
   Private Function Ask(prompt As String) As String
      Console.Write(prompt)
      Return Console.ReadLine()
   End Function

   Public Sub Main()
      Dim userName = Ask("What is your name: ")
      Console.WriteLine("Hello {0}", userName)

      Dim answer As String

      Do
         Dim numStars = CInt(Ask("How many stars do you want: "))
         Dim stars As New String("*"c, numStars)
         Console.WriteLine(stars)

         Do
            answer = Ask("Do you want more stars? ")
         Loop Until answer <> ""
      Loop While answer.StartsWith("Y", StringComparison.OrdinalIgnoreCase)

      Console.WriteLine("Goodbye {0}", userName)
   End Sub
End Module

Manbalar tahrir

  1. Kemeny, John G.; Kurtz, Thomas E.. Basic: a manual for BASIC, the elementary algebraic language designed for use with the Dartmouth Time Sharing System, birinchi (inglizcha), Hanover, N.H.: Dartmouth College Computation Center, 1964. 

Havolalar tahrir