Birlashgan jahon kurashi (inglizcha: United World Wrestling) — olimpiya sport turlaridan bo‘lgan yunon-rum kurashi, erkin kurash va ayollar kurashi xalqaro federasiyasi. 2006-yildan buyon u greppling, pankration, sohilbo‘yi kurashi, aralash yakkakurashlar va etnosport - turli xalqlar kurashining an’anaviy turlarini ham namoyish etadi. Federasiya ingliz va fransuz tillarida faoliyat yuritadi.

Birlashgan jahon kurashi
Turi sport federasiyasi
Ishga tushgan sanasi 1912-yil
Joylashuvi Shveysariya
Prezident Nenad Lalovich
Vebsayti uww.org
Til(lar)i Ingliz, fransuz

Kurashning yangi turlarini muvofiqlashtirishda xalqaro federasiya tarkibi quyidagicha:

  • Birlashgan O‘rtayer dengizi kurash qo‘mitasi (fr. Comité Méditerranéen des Luttes Associées);
  • Butunjahon Greppling qo‘mitasi (fr. Comité Mondial de Grappling);
  • Butunjahon pankration qo‘mitasi (fr. Comité Mondial de Pankration);
  • FILA Butunjahon an’anaviy kurash qo‘mitasi (fr. FILA Comité Mondial des Luttes Traditionnelles).

Nomlanishi tahrir

Xalqaro federasiya tashkil etilgan paytdan buyon ya’ni 2014-yil sentabrigacha xalqaro assosiasiya Birlashgan kurash uslublari xalqaro federasiyasi yoki FILA fransuzcha Fédération Internationale des Luttes Associées (FILA) deb atalgan — ilgari federasiyaning asosiy nomi bo‘lgan Fransiya Xalqaro federasiyasi (FILA) nomidan kelib chiqqan. Ingliz tilida federasiya The International Federation of Associated Wrestling Styles deb nomlangan. 2014-yil 7-sentabrda Toshkentda bo‘lib o‘tgan FILA kongressida xalqaro federasiyaning asosiy nomi inglizcha United World Wrestling  (inglizcha — “Birlashgan jahon kurashi”)bo‘lishini kelishib olishdi[1]; fransuzcha nomi ham shunda o‘zgarmasdan qoldi.

Tarixi tahrir

Kurash azaldan hamma xalqlar orasida mashhur bo‘lgan. Eng qadimiy sport turlaridan biri sifatida u 1896-yilda 1-Olimpiada o‘yinlari dasturiga kiritilgan. 1-Olimpiadada musobaqa qoidalari vazn toifalariga bo‘linishni nazarda tutmagan. Kurash tarixidagi ilk Olimpiya medallarini Karl Shumann (Germaniya), Georgios Tsitas va Stefanos Kristopulos (ikkalasi ham Gresiya mamlakati sportchilari) olishdi.

1904-yilda erkin kurash milliy kurash bo‘yicha Olimpiya o‘yinlari dasturiga kiritilgan.

1912-yilda Xalqaro havaskor kurash federasiyasi (FILA) tuzildi.

1924-yildan beri FILA yunon-rum bo‘yicha Yevropa chempionatini o‘tkazib kelmoqda. Shu bilan birga federasiya erkin kurash qoidalarini qayta ko‘rib chiqdi, bu esa milliy kurash qoidalariga yaqin keldi.

1966-yilda Amerikaning Tolido shahrida bo‘lib o‘tgan FILA Kongressida sambo xalqaro kurash sporti sifatida tan olingan.

FILA dunyoning barcha mamlakatlarida kurashni ommalashtirish va rivojlantirish bilan shug‘ullanadi, o‘z egidligida o‘tkaziladigan barcha musobaqalarda FILA Nizomiga rioya etilishini nazorat qiladi. Agar FILA vakili bo‘lmasa, xalqaro musobaqa qonuniy hisoblanmaydi.

FILA Xalqaro olimpiya qo‘mitasida jahon havaskor kurashini, uning manfaatlarini himoya qiladi, mamlakat federasiyalari o‘rtasida yuzaga keladigan bahs masalalarini tahlil qiladi.

FILAning oliy organi har ikki yilda bir marta o‘tkaziladigan kongressdir. Kongresslar oralig‘ida FILAni yiliga kamida bir marta bo‘ladigan byuro boshqaradi.

FILAning asosiy vazifalaridan biri irqiy kamsitishlarga qarshi kurashishdir. Kurashni ommalashtirish maqsadida turli mamlakatlarga tajribali mutaxassislar yuborilib, uslubiy va amaliy yordam ko‘rsatilib kelinmoqda, murabbiy va hakamlar uchun qo‘shma treninglar, seminarlar, anjumanlar o‘tkaziladi. FILA kurash qoidalarini takomillashtirishga katta e’tibor beradi.

1956—1970-yillarda Xalqaro havaskor kurash federasiyasi vise-prezidenti lavozimida xizmat ko‘rsatgan sport ustasi va SSSRda xizmat ko‘rsatgan murabbiy Aleksey Katulin edi.

Hozirgi byuro a'zolari tahrir

Ism Mamlakat Lavozim
Nenad Lalovich   Serbiya prezident
Axrol Ro'ziev   O'zbekiston vitse prezident
Stenli Jijich   AQSH vitse prezident
Mixail Mamiashvili   Rossiya vitse prezident
Natalya Yarygina   Rossiya vitse prezident
Mishel Dusson   Fransiya bosh kotib
Zamel Sayyaf ash-Shahroniy   Qatar byuro a'zosi
Namig Aliyev   Ozarbayjon byuro a'zosi
Karl Martin Ditman   Germaniya byuro a'zosi
Pedro Gama Filho   Braziliya byuro a'zosi
Teodoros Hamakos   Gretsiya byuro a'zosi
Rasul Xodim   Eron byuro a'zosi
Kim Ik Jong   Koreya Respublikasi byuro a'zosi
Fuad Meskut   Marokash Afrika kurash kengashining byuro a'zosi / prezidenti
Marina De Bussolo Pellicon   Italiya byuro a'zosi
Hideaki Tomiyama   Yaponiya byuro a'zosi
Daulet Turlixonov   Qozog'iston byuro a'zosi
Narxlar   Bolgariya Yevropa kurash kengashi byurosi aʼzosi/prezidenti
Rodica Mariya Yaksi   Turkiya byuro a'zosi
kim Chang Kyu   Koreya Respublikasi Osiyo kurash kengashi prezidenti
Fransisko Eduardo Li Lopes   Gvatemala Amerika kurash kengashi prezidenti
Jon Tarkong Palau Okeaniya kurash kengashi prezidenti
Kerol Xvin   Kanada Sportchilar qo'mitasi vakili

2016 yil dekabrda yangilangan [2]

Prezidentlar tahrir

Yo'q. yillar Prezident Mamlakat
bitta. 1912-1924 yillar Binar Raberg   Shvetsiya
2. 1924-1930 yillar Alfred Brüll   Vengriya
3. 1930-1952 yillar Viktor Smeds   Finlandiya
4. 1952-1971 yillar Rojer Kulomb   Fransiya
5. 1971-2002 yillar Milan Ercegan  Yugoslaviya
6. 2002-2013 yillar Rafael Martinetti   Shveysariya
7. 2013 yil - hozirgi kun ichida. Nenad Lalovich   Serbiya

Manbalar tahrir

  1. Андрей Кульянов. „Борьба за миллион“. Газета.Ru (2014-yil 8-sentyabr). 2014-yil 10-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 10-dekabr.
  2. „Bureau Members“ (en). Сайт Объединённого мира борьбы. 2014-yil 10-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 10-dekabr.