Bissektrisa (lotincha: "bi-ikki marta" — "ikki marta va lotincha: sectio — kesish, kesuvchi) — biror burchak uchidan chiquvchi va uni teng ikkiga boʻluvchi nur bo'ladi. U berilgan burchakdan chiqib uni teng ikkiga boʻladi(60⁰=30⁰.30⁰). 3a tomondan bissektrissa o'tqazilsa ular bir joyda kesishadi.

Bissektrisa (qizil)

Uchburchakda bissektrisalarning uzunligi

tahrir

Quyidagi formulalarni olish uchun Styuart teoremasidan foydalanishingiz mumkin.


Quyidagi formulalar Styuart teoremasidan kelib chiqgan.

 , bu yerda   yarim perimetr.
 
 
 .
 .

Uchburchakning uchta burchak bissektrisalari uchun  ,   va   uzunliklari mos ravishda   va  , formula oʻrinli boʻla oladi[1].

 ,
 ,

Inmarkazi (uchburchakning uchta ichki bissektrisasining kesishish nuqtasi)   burchakning ichki bissektrisasini   ga nisbatan ajratadi, Bu yerda:

  •   uchburchakning mos ravishda   uchlariga qarama-qarshi tomonlari,
  •   — mos ravishda   uchlaridagi uchburchakning ichki burchaklari,
  •   -   tomoniga tushirilgan uchburchak balandligi.
  •   - ichki bissektrisaning   tomoniga chizilgan uzunligi,
  •   - ichki bissektrisa   tomoni   bo‘ladigan segmentlarning uzunliklari,
  •   -   choʻqqisidan   tomonning kengaytmasigacha chizilgan tashqi bissektrisa uzunligi.
  •   - tashqi bissektrisa   tomonini   va uning davomini asosiga ajratadigan segmentlarning uzunliklari. bissektrisaning oʻzi.
  • Agar median  , balandlik   va ichki bissektrisa   uchburchakning bir xil cho'qqisidan kelib chiqsa, uning atrofida aylana radiusi  , keyin R bo'ladi.[2]
 




Adabiyotlar

tahrir
  • OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil



  1. Simons, Stuart. Mathematical Gazette 93, March 2009, 115—116.
  2. Altshiller-Court, Nathan, College Geometry, Dover Publ., 2007.