Daniya — Kanada munosabatlari

Daniya — Kanada munosabatlari Daniya va Kanada oʻrtasidagi ikki tomonlama diplomatik munosabatlardir. Kanadaning Kopengagenda elchixonasi, Daniyaning Ottavada elchixonasi va Torontoda bosh konsulligi bor[1][2]. Ikkala davlat ham NATO[3] va Arktika kengashi[4] ning toʻlaqonli aʼzolaridir. Ikki davlat oʻrtasidagi munosabatlar uzoq vaqt davomida Hans oroliga egalik qilish toʻgʻrisidagi nizo tufayli murakkablashgan[5].

Daniya — Kanada munosabatlari

Daniya

Kanada

Tarixi

tahrir

1928-yilda Kanada va Daniya oʻrtasida ikki tomonlama munosabatlar oʻrnatilgan. 1949-yil 22-sentabrda davlatlar oʻrtasida viza tartibini oʻrnatish toʻgʻrisidagi birinchi kelishuv imzolangan. 1956-yilda mamlakatlar soliq shartnomasini imzolaganlar[6]. 1969-yilda Kanada va Daniya mudofaa sohasida hamkorlik qilishga kelishib oldilar[7]. 1983-yilda Kopengagenda ijtimoiy-iqtisodiy shartnoma imzolandi. 2010-yilda Daniya taʼlim tizimini xalqarolashtirishga qaratilgan Daniya — AQSh / Kanada dasturi ishga tushirildi[8].

Hans oroli

tahrir
 
Kopengagendagi Kanada elchixonasi. Daniya.

Hans oroli Kennedi boʻgʻozining oʻrtasida joylashgan, Nares boʻgʻozining bir qismi boʻlgan kichik, odam yashamaydigan oroldir. Maydoni 1,3 km². Orolning egaligi Kanada va Daniya tomonidan bahsli. 1973-yilda Kanada va Daniya hududdagi chegaralarni belgilovchi shartnomani ratifikatsiya qilishdi. Shartnoma Hans oroli uchun chegaralarni belgilamaydi, chunki bu masala boʻyicha kelishuvga erishilmagan. 1984-yilda Grenlandiya boʻyicha Daniya vaziri orolda Daniya bayrogʻini koʻtardi[9]. 2005-yil 25-iyulda Kanada Milliy Mudofaa vaziri Bill Grem orolga tashrif buyurdi, bu esa Daniyaning gʻazablanishiga sabab boʻldi. Daniya hukumati Kanadaga norozilik xati yubordi[9]. Kanada, shuningdek, 2005-yilda Hans oroliga HMCS Shawinigan va HMCS Glace Bay[10] ikkita harbiy kemasini yubordi. 2009-yil 19-sentabrda ikkala hukumat ham ushbu hududiy nizoni hal qilish uchun muloqotni boshladi[11]. 2022-yildan boshlab hududiy nizo hal qilindi[5].

Kanadadagi daniyaliklar

tahrir

Kanadada taxminan 200 000 kishining kelib chiqishi Daniyadan. Daniyaliklar asosan provinsiyalarda yashaydilar: Ontario, Alberta va Britaniya Kolumbiyasida[12].

Manbalar

tahrir
  1. Government of Canada. „Canadian embassy in Copenhagen, Denmark“. Ministry of Foreign Affairs (Canada). 2011-yil 29-mayda asl nusxadan arxivlangan.
  2. Government of Denmark. „Danish embassy in Ottawa, Canada“. Ministry of Foreign Affairs (Denmark). 5-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  3. NATO. „NATO — Member countries“. NATO. NATO. 24-sentabr 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  4. Arctic Council. „Member states of the Arctic Council“. Arctic Council. Arctic Council. 2011-yil 4-aprelda asl nusxadan arxivlangan.
  5. 5,0 5,1 „Canada and Denmark in Hans Island negotiations“. Menas Borders (17-yanvar 2011-yil). 17-mart 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  6. Parliament of Canada. Debates: official report (Hansard). Pennsylvania State University, 1956. 
  7. Treaty series: Recueil des traités 681–683. Andoza:Нп3, 1969. 
  8. „The Denmark-USA/Canada Program“. Styrelsen for international uddannelse (8-oktabr 2010-yil). 19-iyul 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  9. 9,0 9,1 BBC NEWS. „Canada island visit angers Danes“. BBC NEWS (25-iyul 2005-yil). 12-may 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  10. „Canada and Denmark at the brink of war“. The Uncoverer. 27-mart 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  11. „Canada, Denmark agree to Hans Island process“. CTV News (19-sentabr 2005-yil). 21-aprel 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  12. „New Denmark, New Brunswick: new approaches in the study of Danish migration to Canada, 1872-1901“. Amicus. Library and Archives Canada.