Dastur (qozoqcha: Дәстүр; oʻzbekcha: Anʼana) – jamoatchilik fikri, eskirgan urf-odatlar va zoʻravonlik haqidagi dahshatli, dramatik film. Milliy urf-odatlarni dekonstruksiya qilib, musulmonlarning jinni chiqarib tashlashi tasvirlangan mistik triller[1].

Dastur
Rejissyor(lar) Quanish Beysek
Ikkinchi rejissiyor: Irina Subbotina
Prodyuser(lar) Almas Jali
Ssenariynavis(lar) Aldiyar Japarxan
Qazibek Orazbek
Rollarda Aldabek Shalbayev
Yermek Shinbolatov
Nuray Jetkergen
Nurjan Beksultanova
Aldiyar Japarxan
Anuar Baymuxayev
Aset Yesjan
Kinematografiya Tartaria Films
Chiqarilgan sanasi 2023
Davomiyligi 90 daqiqa
Mamlakat Qozogʻiston bayrogʻi Qozogʻiston
Til qozoqcha
Daromadi 1 mlrd tenge

Syujeti tahrir

Oilaning otasi, jamiyatda obroʻ-eʼtibor qozongan Nursulton Koʻpjasarulining qishloqdagi barcha fermer xoʻjaliklari egasi ekani bois, yolgʻiz oʻgʻil Bolatning beparvo va beparvo tarbiyasi bir emas, balki bir nechta muammoga, hatto jinoiy javobgarlikka ham olib keladi.

Yana bir ziyofatda Bolat oʻrta maktab bitiruvchisini zoʻrlaydi. Ota bu masalani yana yashirishga urindi, biroq qizning ota-onasi allaqachon politsiyaga ariza yozishgan. Bunday vaziyatdan chiqishning yagona yoʻli toʻy, lekin oilaning hayoti haqiqiy dahshatli tushga aylanadi[2].

Filmga tayyorgarlik tahrir

Film ijodkorlari aktyorlarni deyarli 4 oy davomida izlashdi va baʼzi sahnalarni yaratish uchun 6 tagacha kameradan foydalanishdi. Baʼzi aktyorlar suratga olish uchun olti oygacha tayyorgarlik koʻrishdi, ayniqsa jin shiftga va devorga koʻtarilgan sahnalarda. Unda haqiqiy aktyor va 12 nafar kaskadyor ishtirok etishi kerak edi[3].

Tanqidiy fikrlar tahrir

Tanqidchilarning taʼkidlashicha, „Dastur“ mahalliy kinoijodkorlarning komediyalari orasida alohida ajralib turadi. Film falsafiy masalalarga toʻxtalib oʻtgan haqiqiy fojiani ifodalaydi. Bundan tashqari, qozogʻistonlik kinoijodkorlarning Hollywood blokbasterlari darajasida grafik yaratishga qodirligini koʻrsatadi[4].

Tomoshabinlar filmni real darajada jiddiy, real, qoʻrqinchli va sirli deb taʼriflaydi.

Rejissiyor tahrir

Quanish Beysek YouTubeʼdagi „Irina Kayratovna“ shousi mualliflaridan biri. U bir muncha vaqt oldin loyihani tark etdi[5].

2022-yil mart oyida Beysek va IK prodyuseri Almas Shagali Prezident huzuridagi Yoshlar siyosati boʻyicha kengashga qoʻshildi. Va aprel oyida Shagali hukumatning „ijodiy sanoat“ loyihasini boshqargan.

2021-yil oxirida, yanvar voqealari arafasida, IK Mustaqillik yilligi munosabati bilan „Yoshim 30 dan oshdi“ toʻliq metrajli filmini taqdim etdi. Rasm millionlab tomoshalarni oldi.

Manbalar tahrir