Demodok (qadimgi yunoncha: Δημοδόκος) — Gomerning "Odisseyidagi" qahramon. Feaklar orasida koʻr aed(qoʻshiqchi)[1].

Demodok poemalarni oʻzi ijro etgan lira joʻrligida kuylaydi. Feakiyaliklar shohi Alkinoy saroyidagi ziyofat paytida Demodok uch marta qoʻshiq aytadi. U birinchi marta qahramonlar haqida kuylaydi: jasur Axilles va dono Odissey oʻrtasidagi janjal haqida. Bunda, hech kim tanimagan Odissey ziyofatda hozir boʻlib, Demodokni tinglab yigʻlaydi (Axill, bu paytga kelib, Odisseyning doʻstlari boshqa koʻplab qahramonlar kabi oʻlgan edi). Ikkinchi marta Demodok Afrodita eri Gefestga Arey bilan qanday xiyonat qilgani va Gefest ularni toʻshakda ushlab olib, xudolar jazmanlarni koʻrishi uchun chaqirgani haqida kuylaydi. Bu qoʻshiq Alkinoy va Odissey mehmonlarini shodlantiradi. Uchinchi marta Demodok Odisseyning oʻzining iltimosiga binoan kuylaydi, u ayyor Odissey qanday qilib yunonlar Troyani qoʻlga olishda yordam bergan otni yasash gʻoyasini oʻylab topgani haqidagi hikoyani eshitishni xohlaydi. Qoʻshiqni tinglab, Odissey yana koʻz yoshlarini ushlab turolmaydi[2].

„Odisseyada“ koʻr Demodok podshoh Alkinoyning iltimosiga binoan jarchi Pontonoy hamrohligida ziyofatga olib kelinadi.

Larissalik Timolayning soʻzlariga koʻra, Femiyning ukasi, Penelopaning qoʻriqchisi[3]. Keyinchalik Klitemestr[4] yonida qolgan qoʻshiqchi ham shunday deb ataldi.

Demodok obrazi zamonaviy epos ilmida katta sheʼrlarda ularning siklizatsiyasidan oldingi rus dostonlari kabi „kichik qoʻshiqlar“ kabi epik ijodning bosqichi deb ataladi.

Demodok antik davrda mashhur Amikliyalik Apollon taxtida tasvirlangan[5].

Manbalar

tahrir
  1. Gomer. Odisseya VIII 44
  2. Gomer. Odisseya VIII, 56-108; 256—371; 456—586.
  3. Yevstafiy // Altman 1936, s.63-68
  4. Lyubker F. Realniy slovar klassicheskix drevnostey. M., 2001. V 3 t. T.1. S.427
  5. Демодок // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.